Chuyên gia Phạm Chi Lan: Nên chăng xem người Việt ở nước ngoài là một phần của kinh tế tư nhân Việt Nam?

Ngày 15/8, tại Hà Nội, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân tổ chức Tọa đàm đối thoại chính sách với chủ đề “Các giải pháp đột phá tháo gỡ các điểm nghẽn phát triển cho khu vực kinh tế tư nhân”.

Phát biểu tại sự kiện, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan đề xuất xem người Việt Nam ở nước ngoài như một bộ phận của khu vực kinh tế tư nhân trong nước. Theo bà, cộng đồng Việt kiều đã và đang có những đóng góp đáng kể cho tăng trưởng kinh tế.

Bà Lan cho rằng Việt kiều đã góp phần đáng kể vào hoạt động xuất nhập khẩu của nền kinh tế khi đưa nhiều sản phẩm mới ra thị trường quốc tế, đáp ứng đúng nhu cầu người tiêu dùng ở nước ngoài, ngay cả khi doanh nghiệp trong nước còn chưa nhận biết hoặc khai thác.

Bà dẫn chứng câu chuyện cụ thể về việc lá chuỗi Việt Nam xuất khẩu thành công sang thị trường Mỹ. "Tôi có hỏi làm sao chúng ta biết được phía Mỹ cần lá chuối để xuất đi thì được biết, bà con Việt kiều ở bên Mỹ nói rằng doanh nghiệp chúng ta làm lá chuối, có thể xuất khẩu được và xuất khẩu rất tốt. Và rất nhiều mặt hàng mới sau này được khai thác cũng qua những kênh như vậy", bà Chi Lan cho hay.

Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan - ẢNH: VERP

Dưới góc nhìn doanh nghiệp, TS Trần Văn Thế – Chủ tịch HĐQT InDel Petro chỉ ra những hạn chế cố hữu của kinh tế tư nhân như vốn mỏng, lao động ít, sức cạnh tranh yếu, phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng nhưng khó tiếp cận vốn do thiếu tài sản thế chấp và minh bạch tài chính.

Nhấn mạnh yếu tố chuyển đổi số và hỗ trợ khởi nghiệp, ông Nguyễn Đình Thắng – Chủ tịch HĐQT Hồng Cơ Group, Phó Chủ tịch Hội Tin học Việt Nam cho rằng cần “cầm tay chỉ việc” để doanh nghiệp nhỏ làm quen công nghệ. Các hỗ trợ ban đầu như gian hàng miễn phí trên sàn thương mại điện tử, tư vấn chính sách hay ưu đãi tín dụng có thể giúp họ vượt rào cản. Ông dẫn ví dụ cá kho làng Vũ Đại từ đặc sản địa phương đã vươn ra toàn quốc, thậm chí xuất khẩu, nhờ ứng dụng nền tảng số.

Ông Thắng nhấn mạnh, phát triển bền vững không chỉ là chuyển đổi doanh nghiệp hiện hữu, mà còn là nuôi dưỡng tinh thần sáng tạo cho giới trẻ – lực lượng sẽ tạo ra doanh nghiệp tương lai. Ba yếu tố then chốt cho khởi nghiệp thành công, theo ông, gồm sáng tạo (làm khác, làm tốt hơn), kết nối (doanh nghiệp – nhà nước – viện trường) và chia sẻ (kiến thức, kinh nghiệm, nguồn lực).

Tại tọa đàm, các chuyên gia chỉ ra nhiều điểm nghẽn đối với kinh tế tư nhân, từ khung pháp lý đến thực tiễn vận hành. Giải pháp được đưa ra gồm: tiếp tục nâng cao nhận thức về vai trò của kinh tế tư nhân; hoàn thiện khung pháp lý, đặc biệt là cho hộ kinh doanh gia đình; đảm bảo chính quyền địa phương hai cấp hoạt động thông suốt, tránh rào cản, ách tắc; đồng thời nâng cao trách nhiệm và vai trò của người đứng đầu.