Vào ngày 31/3/2025, Chính phủ Việt Nam đã ban hành Nghị định 73/2025/NĐ-CP, sửa đổi và bổ sung mức thuế nhập khẩu đối với một số mặt hàng, đặc biệt là nhóm sản phẩm gỗ. Nghị định này có sự thay đổi quan trọng khi giảm thuế nhập khẩu gỗ từ 20% và 25% xuống mức 0%.Các chuyên giá đánh giá đây là động thái rất kịp thời từ phía Chính Phủ đảm bảo thuế quan hài hòa, đối xử công bằng giữa các đối tác chiến lược toàn diện của Việt Nam. Đây là một động thái chiến lược được kỳ vọng sẽ tạo ra sự chuyển mình mạnh mẽ cho ngành gỗ Việt Nam, giúp doanh nghiệp trong nước tăng trưởng mạnh mẽ trên thị trường quốc tế. Tuy nhiên, một yếu tố không thể không nhắc đến là chính sách thuế đối ứng của Mỹ, vốn ảnh hưởng trực tiếp đến quyết định này của Chính phủ Việt Nam.

Chính sách thuế đối ứng của Mỹ, hay còn gọi là thuế countervailing duties (CVD), là một công cụ mà chính phủ Mỹ sử dụng để bảo vệ các ngành sản xuất trong nước khỏi thiệt hại do các sản phẩm nhập khẩu được trợ cấp quá mức từ các quốc gia khác. Khi các quốc gia xuất khẩu, như Trung Quốc hay Canada, trợ cấp cho các ngành sản xuất gỗ của mình, khiến các sản phẩm gỗ bán ra ở mức giá thấp hơn giá trị thị trường, Mỹ sẽ áp dụng thuế đối ứng lên các sản phẩm nhập khẩu này.

'Đòn bẩy' cho ngành gỗ Việt Nam
Việt Nam đã chọn giảm thuế nhập khẩu gỗ xuống 0% theo Nghị định 73/2025/NĐ-CP. Ảnh minh hoạ

Cụ thể, trong những năm qua, Mỹ đã áp dụng thuế đối ứng đối với gỗ mềm nhập khẩu từ Canada, vì các tỉnh của Canada cấp trợ cấp cho các nhà sản xuất gỗ thông qua việc bán gỗ rừng công cộng với giá thấp hơn giá trị thị trường. Tương tự, Mỹ cũng đánh thuế đối ứng với gỗ nhập khẩu từ Trung Quốc, do chính phủ Trung Quốc trợ cấp cho ngành gỗ thông qua các biện pháp giảm thuế và hỗ trợ tài chính. Điều này đã làm tăng giá trị thuế nhập khẩu đối với các sản phẩm gỗ từ các quốc gia này, khiến các sản phẩm của họ khó cạnh tranh hơn trên thị trường Mỹ.

Việt Nam là nước xuất khẩu sản phẩm gỗ lớn nhất cho Mỹ năm ngoái. Kim ngạch xuất khẩu gỗ và các sản phẩm từ gỗ vào thị trường Hoa Kỳ năm 2024 là 9,1 tỷ USD. Phần lớn sản phẩm gỗ của Việt Nam xuất khẩu và thị trường Hoa Kỳ đều thuộc nhóm tinh chế như là đồ mộc nội thất. Các mặt hàng này hiện đang được hưởng mức thuế suất 0%. Ở chiều ngược lại Việt Nam đang áp thuế từ 15%-25% đối với các mặt hàng này.Nhiều doanh nghiệp gỗ Việt lo ngại khi mà mức thuế nhập khẩu của Việt Nam hiện đang cao hơn.

Trong bối cảnh đó, Việt Nam đã chọn giảm thuế nhập khẩu gỗ xuống 0% theo Nghị định 73/2025/NĐ-CP. Quyết định này có thể hiểu là một phản ứng chiến lược nhằm đối phó với các thách thức từ chính sách thuế đối ứng của Mỹ.

Một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến quyết định này chính là: Việc giảm thuế nhập khẩu gỗ sẽ giúp doanh nghiệp trong nước giảm bớt chi phí đầu vào, từ đó tăng tính cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Đây là một quyết định cần thiết khi các quốc gia xuất khẩu lớn như Trung Quốc và Canada đang đối mặt với các biện pháp thuế quan nghiêm ngặt từ Mỹ. Nếu không có sự thay đổi trong chính sách thuế, ngành gỗ Việt Nam có thể gặp khó khăn trong việc duy trì lợi thế cạnh tranh với các đối thủ quốc tế.

Bên cạnh đó, việc giảm thuế nhập khẩu xuống 0% cũng giúp Việt Nam gia tăng khả năng hấp dẫn đầu tư nước ngoài vào ngành gỗ. Các nhà đầu tư nước ngoài sẽ cảm thấy tự tin hơn khi nhập khẩu nguyên liệu và sản phẩm gỗ vào Việt Nam mà không phải chịu thuế nhập khẩu cao. Điều này sẽ tạo ra cơ hội lớn cho ngành sản xuất và xuất khẩu đồ gỗ trong nước.

Tác động của việc giảm thuế nhập khẩu gỗ đối với các doanh nghiệp Việt Nam

Mức thuế 0% cho các sản phẩm gỗ sẽ giúp các doanh nghiệp trong nước nhập khẩu nguyên liệu và sản phẩm gỗ với giá thành thấp hơn. Điều này có thể thúc đẩy các doanh nghiệp sản xuất đồ gỗ, nội thất nâng cao chất lượng sản phẩm, từ đó gia tăng khả năng cạnh tranh với các quốc gia xuất khẩu lớn.

Bên cạnh đó, việc giảm thuế nhập khẩu là một cơ hội lớn giúp các doanh nghiệp Việt Nam mở rộng quy mô sản xuất và đẩy mạnh xuất khẩu, đặc biệt là trong bối cảnh các thị trường như Mỹ, EU đang ngày càng quan tâm đến việc tiêu thụ sản phẩm gỗ từ các quốc gia có mức thuế nhập khẩu hợp lý. Việt Nam, với chính sách thuế linh hoạt, hoàn toàn có thể tận dụng cơ hội này để chiếm lĩnh thị trường quốc tế.

Các doanh nghiệp nhỏ và vừa trong ngành gỗ sẽ là những đối tượng hưởng lợi lớn từ việc giảm thuế nhập khẩu. Việc giảm chi phí nhập khẩu nguyên liệu sẽ giúp các doanh nghiệp này giảm bớt gánh nặng tài chính, khuyến khích họ đầu tư vào công nghệ và sản xuất, qua đó nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.

Đồng thời, việc giảm thuế sẽ giúp các doanh nghiệp có thêm nguồn lực để đầu tư vào nghiên cứu và phát triển công nghệ mới, cải tiến quy trình sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm. Điều này rất quan trọng đối với ngành gỗ Việt Nam, khi mà yêu cầu về chất lượng và tính sáng tạo trong thiết kế sản phẩm ngày càng khắt khe trên thị trường quốc tế.

Nghị định 73/2025/NĐ-CP là một quyết định quan trọng của Chính phủ Việt Nam, không chỉ giúp ngành gỗ vượt qua những thách thức do chính sách thuế đối ứng của Mỹ, mà còn mở ra cơ hội mới cho các doanh nghiệp Việt Nam trong việc gia tăng sản xuất và xuất khẩu. Việc giảm thuế nhập khẩu gỗ xuống 0% sẽ không chỉ giúp giảm chi phí cho các doanh nghiệp trong nước mà còn góp phần làm tăng khả năng cạnh tranh của sản phẩm gỗ Việt Nam trên thị trường quốc tế, đồng thời tạo đà cho sự phát triển bền vững của ngành gỗ trong tương lai.