Giá điện tăng bao nhiêu nếu cộng thêm khoản lỗ gần 44.800 tỷ đồng của EVN?

Trong tờ trình gửi Bộ Công Thương mới đây, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho biết đến hết năm 2024 đang phải gánh lỗ lũy kế 44.792 tỷ đồng, làm giảm vốn đầu tư Nhà nước và không bảo toàn vốn Nhà nước tại doanh nghiệp. Lý do đến từ ảnh hưởng tình hình địa chính trị, chi phí mua điện tăng cao trong giai đoạn 2022 - 2023.

Nguồn: Tổng hợp từ báo cáo tài chính

Do vậy, EVN kiến nghị Bộ trưởng Bộ Công Thương báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho phép tính toán khoản lỗ lũy kế này là một khoản chi phí được phép tính vào giá bán lẻ điện bình quân. Các chi phí khác chưa được tính đầy đủ vào giá điện cũng được đề xuất phân bổ, gồm chi phí phục vụ trực tiếp cho sản xuất, cung ứng điện được xác định theo báo cáo tài chính kiểm toán hằng năm từ 2022 trở đi.

Hiện tại, giá bán lẻ điện bình quân là 2.204,07 đồng/kWh (chưa gồm VAT), sau lần tăng 4,8% từ ngày 10/5/2025.

Giá bán điện có thể tăng thêm bao nhiêu?

Trao đổi với VietNamNet, TS. Huỳnh Thanh Điền - Đại học Nguyễn Tất Thành cho rằng, có 2 tình huống Nhà nước có thể xử lý là Nhà nước tự bù lỗ cho EVN hoặc chấp thuận tăng giá điện. Bởi việc thua lỗ của EVN có tính chất đặc thù, đây không phải là một doanh nghiệp bình thường trong nền kinh tế thị trường với giá cả mặt hàng do cung cầu quyết định. Trái lại, EVN độc quyền phân phối mặt hàng và Nhà nước có can thiệp giá.

Đồng thời, ông Điền đề nghị kiểm toán rõ khoản lỗ trên của EVN là do đâu. "Nếu doanh nghiệp đã tiết kiệm chi phí ở mức tối đa và không để xảy ra lãng phí, thất thoát thì Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ. Mặt khác, nếu khoản lỗ trên đến từ lãng phí, thất thoát hoặc quản lý yếu kém thì phải loại trừ" - ông nói.

Ảnh minh họa

Đồng quan điểm, TS Trịnh Đoàn Tuấn Linh, chuyên gia Kinh tế - Tài chính cũng cho rằng không nên so sánh EVN với các doanh nghiệp khác do không thể tùy tiện điều chỉnh tăng giá mặt hàng mình có. Trường hợp năm 2022 - 2023, giá mua điện tăng cao, dẫn tới chi phí tăng lên thì đương nhiên sẽ lỗ.

“Nếu chia khoản lỗ gần 45.000 tỷ đồng như EVN đề cập, cho tổng sản lượng điện tiêu thụ mỗi năm trên toàn quốc là khoảng 300 tỷ kWh. Như vậy, mỗi kWh điện tiêu thụ sẽ gánh khoảng 150 đồng. Nếu cơ quan Nhà nước phân kỳ khoản lỗ trên ra nhiều năm thì số tiền gánh lỗ của mỗi kWh điện còn thấp hơn” - ông Linh ước tính.