Tọa lạc tại phường Long Trường (quận 9 cũ), chợ Phú Hữu được khởi công năm 2004 với số vốn đầu tư 1,2 tỷ đồng trên diện tích hơn 2.000 m², bao gồm 164 sạp, ki-ốt. Dự án này được xem như lời giải cho bài toán chợ tự phát, chợ cóc lấn chiếm vỉa hè Nguyễn Duy Trinh. Tuy nhiên, sau hơn hai thập kỷ, nơi đây chỉ còn là một công trình xuống cấp nghiêm trọng. Trần mái hoen gỉ, ki-ốt ọp ẹp, bụi rác phủ kín sàn chợ, đồ đạc bỏ vương vãi trong bóng tối.

Các lối đi quanh chợ bị cỏ dại che phủ, nội thất mục nát, không gian ám mùi ẩm mốc. Bao quanh khuôn viên là hàng rào thép sơ sài, không có bất kỳ hoạt động kinh doanh nào. Việc lựa chọn vị trí không thuận lợi – cách xa đường giao thông chính, khó tiếp cận – được cho là nguyên nhân khiến chợ Phú Hữu không thu hút được tiểu thương, dẫn đến sự bỏ hoang kéo dài.

Hai ngôi chợ ngốn hơn 3 tỷ đồng rồi để cỏ mọc um tùm suốt 20 năm tại TP.HCM
Chợ Phú Hữu hoen rỉ, cỏ mọc hoang sau 20 năm không được khai thác. Ảnh minh họa

Không xa đó, chợ Tân Phú, cũng nằm trong phường Long Trường, được xây dựng vào năm 2004, rộng khoảng 4.000 m², vốn đầu tư 2,5 tỷ đồng. Khi mới khai trương năm 2005, chợ Tân Phú thu hút khoảng 340 tiểu thương tham gia kinh doanh. Thế nhưng chỉ sau một tháng, dù có quy mô lớn, chợ đã phải đóng cửa vì người mua lẫn người bán đều than vãn về khó khăn giao thông: để vào chợ, phải đi vòng theo Xa lộ Hà Nội hàng cây số, gây bất tiện đáng kể.

Dân xung quanh chuyển sang mua bán tại các gian hàng tự phát bên ngoài. Chợ im ắng, các ki-ốt khóa kín lâu ngày không dùng, kết cấu kim loại hoen gỉ, không một bóng người lui tới, nền chợ phủ bụi dày, hai mươi năm qua chỉ còn là khu công trình từng hứa hẹn.

Hai ngôi chợ ngốn hơn 3 tỷ đồng rồi để cỏ mọc um tùm suốt 20 năm tại TP.HCM
Chợ Tân Phú cũng trong tình trạng hoang phế tương tự. Ảnh minh họa

Ông Trần Danh (60 tuổi), bán hàng tại khu sạp tự phát ngoài chợ, chia sẻ: “chợ thưa người, chẳng mấy người đến đây mua”. Mỗi ngày ông vẫn phải chở hàng từ chợ đầu mối Thủ Đức ra bán đến 10h sáng, dù địa điểm tự phát đó không phải là cơ sở ổn định. Ông lo lắng nếu bị dời đi, tiểu thương sẽ không còn chỗ buôn bán.

Trước thực trạng hai công trình tiền tỷ bỏ hoang, UBND TP.HCM đã xây dựng kế hoạch sắp xếp, chấm dứt hoạt động chợ Phú Hữu và chợ Tân Phú. Theo đó, hai khu đất này sẽ được cập nhật quy hoạch, chuyển đổi mục đích sử dụng sang các công trình công cộng, phục vụ nhu cầu chung của cộng đồng. Các hướng tái sử dụng được nhắm tới gồm đầu tư hạ tầng xã hội như trường học, nhà văn hóa, công viên, hoặc trung tâm thương mại – dịch vụ thiết thực hơn.

Việc quy hoạch lại cần cân nhắc các yếu tố như vị trí, giao thông, kết nối hạ tầng, điều mà giai đoạn đầu đã bỏ qua. Nếu thực hiện tốt, đây có thể trở thành giải pháp xoay chuyển tình trạng hoang phế, đồng thời mang đến lợi ích thiết thực cho địa phương.