Hải Phòng lên kế hoạch đầu tư 78.000 tỷ đồng, loạt dự án của doanh nghiệp niêm yết vào vùng trọng điểm

Mới đây, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Xuân Sang đã ký Quyết định số 756/ QĐ- BXD phê duyệt Quy hoạch chi tiết phát triển vùng đất, vùng nước cảng biển Hải Phòng thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Theo quy hoạch phát triển hệ thống cảng biển quốc gia, Cảng biển Hải Phòng được định hướng trở thành một trong những cảng biển quan trọng nhất cả nước, đóng vai trò trung tâm logistics của khu vực phía Bắc, với hệ thống hạ tầng hiện đại, đồng bộ và khả năng tiếp nhận lượng hàng hóa lớn.

Quy hoạch xác định cảng Hải Phòng bao gồm các khu bến: Lạch Huyện, Đình Vũ, sông Cấm - Phà Rừng, Nam Đồ Sơn, Văn Úc, huyện đảo Bạch Long Vĩ cùng các khu bến phao, khu neo chờ, tránh trú bão và các khu chuyển tải.

Cảng biển Hải Phòng được định hướng trở thành một trong những cảng biển quan trọng nhất cả nước (Ảnh minh họa)

Đến năm 2030, cảng dự kiến đáp ứng sản lượng hàng hóa thông qua từ 175,4 đến 215,5 triệu tấn, trong đó hàng container đạt từ 12,15 đến 14,92 triệu TEU (chưa bao gồm container trung chuyển quốc tế). Số lượt hành khách đạt từ 20.400 đến 22.800 lượt/năm. Hệ thống cảng sẽ có từ 61 đến 73 bến cảng, với 98 đến 111 cầu cảng, tổng chiều dài từ 20.196 - 23.446m.

Tầm nhìn đến năm 2050, sản lượng hàng hóa qua cảng dự kiến tăng trưởng bình quân từ 5% đến 5,3%/năm; lượng hành khách tăng từ 1,5% đến 1,6%/năm. Cùng với đó, Hải Phòng sẽ tiếp tục đầu tư hoàn thiện khu bến Lạch Huyện, di dời các bến trên sông Cấm để phù hợp với định hướng phát triển đô thị, đồng thời phát triển thêm các bến tại Nam Đồ Sơn và Văn Úc.

Về sử dụng tài nguyên, nhu cầu sử dụng đất đến năm 2030 khoảng 1.638ha (chưa bao gồm đất cho các khu công nghiệp và logistics kết nối cảng), và diện tích mặt nước khoảng 116.536ha. Tổng nhu cầu vốn đầu tư đến năm 2030 vào hệ thống cảng biển Hải Phòng là 78.028 tỷ đồng, trong đó có 11.950 tỷ đồng cho hạ tầng hàng hải công cộng và 66.078 tỷ đồng cho đầu tư các bến cảng kinh doanh dịch vụ xếp dỡ hàng hóa.

Trong các khu bến, Lạch Huyện sẽ là trọng điểm, với sản lượng hàng hóa thông qua từ 61,4 đến 90 triệu tấn và số lượt hành khách khoảng 10.500 – 11.000/năm. Khu này sẽ có từ 14 đến 16 bến cảng, 15 đến 18 cầu cảng với tổng chiều dài từ 5.625 - 6.875m. Khu bến Đình Vũ cũng đóng vai trò lớn, với sản lượng hàng hóa đạt khoảng 80 – 80,5 triệu tấn (trong đó có 6,1 triệu TEU container), với 15 bến cảng và 35 cầu cảng, chiều dài 7.484m.

Được biết, giữa tháng 5 vừa qua, CTCP Cảng Hải Phòng (UPCoM: PHP) đã đưa dự án cụm bến số 3 và 4 tại khu bến cảng Lạch Huyện, với công suất thiết kế 1,35-1,5 triệu TEU/năm.

Vị trí các cảng tại Hải Phòng (Ảnh: VCBS)

Còn khu bến Đình Vũ hiện được vận hành chính bởi CTCP Đầu tư và Phát triển Cảng Đình Vũ (HoSE: DVP) với công suất xếp dỡ trên 600.000 TEU mỗi năm và khả năng tiếp nhận tàu đến 100.000 DWT.

Gemadept (HoSE: GMD) đang vận hành Cảng Nam Đình Vũ giai đoạn 1 và 2 với tổng công suất 1,2 triệu TEU mỗi năm; giai đoạn 3 của dự án đang thi công, dự kiến chạy thử vào tháng 10/2025 và chính thức khai thác cuối năm 2025.

Trong khi đó, CTCP Container Việt Nam (HoSE: VSC) đã hoàn tất thâu tóm gần 100% vốn tại Cảng Nam Hải Đình Vũ từ tháng 7/2024, nâng công suất thiết kế lên 1,2 triệu TEU mỗi năm.

Theo Chứng khoán Vietcombank (VCBS), nhờ vị trí chiến lược ở phía Bắc, khu vực Hải Phòng trở thành "chảo lửa" thu hút những doanh nghiệp lớn nhất trong lĩnh vực cảng biển Việt Nam như Tân Cảng, VIMC, Gemadept, Hateco, Viconship, PHP..., khiến cuộc cạnh tranh ngày càng gay gắt.

VCBS cho rằng cụm cảng Hải Phòng sẽ chịu áp lực cạnh tranh lớn trong giai đoạn 2025 - 2026 khi nguồn cung tăng mạnh 34% so với công suất hiện tại, bao gồm Lạch Huyện 3 - 4 của PHP (1,35 triệu TEU), Lạch Huyện 5 - 6 của Hateco (1 triệu TEU giai đoạn 1) và đến năm 2026 sẽ có Nam Đình Vũ 3 của Gemadept (650.000 TEU).

Các cảng nằm phía hạ nguồn sẽ chịu áp lực cạnh tranh rất lớn, đặc biệt là các cảng không có sự hợp tác với các hãng tàu.

Dù vậy, xét về dài hạn, ngành cảng Việt Nam sẽ tiếp tục hưởng lợi từ chiến tranh thương mại Mỹ - Trung, chính sách tăng khung phí dịch vụ bốc xếp theo TT39/2023, cũng như việc gia tăng công suất, xây mới và mở rộng năng lực tại các khu vực trọng điểm.