Trung Quốc đang tăng tốc triển khai trí tuệ nhân tạo (AI) vào lĩnh vực lưu trữ năng lượng, một mắt xích quan trọng nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững của hệ thống điện quốc gia dựa trên các nguồn năng lượng tái tạo như điện mặt trời và điện gió.

Theo CGTN, năm 2025 được xem là cột mốc quan trọng của ngành công nghiệp hệ thống lưu trữ năng lượng (ESS) tại Trung Quốc, nhờ vào đà tăng trưởng mạnh mẽ của các nguồn điện xanh. Lưu trữ năng lượng không chỉ giúp ổn định nguồn cung mà còn giữ vai trò then chốt trong chiến lược trung hòa carbon vào năm 2060.

Không chỉ lưu trữ điện, AI đang lưu trữ cả tương lai của Trung Quốc
AI đang được ứng dụng sâu rộng trong các hệ thống ESS thông qua các công nghệ tiên tiến như hệ thống quản lý pin thông minh

AI đang được ứng dụng sâu rộng trong các hệ thống ESS thông qua các công nghệ tiên tiến như hệ thống quản lý pin thông minh (BMS). Một số công ty Trung Quốc đã tích hợp các mô hình AI lớn như DeepSeek vào hệ thống BMS, giúp nhận diện dữ liệu bất thường, chẩn đoán lỗi, cũng như hỗ trợ vận hành và bảo trì hiệu quả hơn. Theo ông Shi Zinan, Giám đốc Viện Lưới điện Vi mô Thông minh, các giải pháp này không chỉ nâng cao độ an toàn mà còn tối ưu hóa hiệu suất và tăng cường hiệu quả kinh tế nhờ khả năng hỗ trợ giao dịch năng lượng.

Hiện nay, Trung Quốc sở hữu những cơ sở lưu trữ năng lượng bằng pin lớn nhất thế giới, tiêu biểu là trạm lưu trữ pin dòng chảy vanadium tại Đại Liên với công suất 100 megawatt và dung lượng 400 megawatt giờ, đưa vào hoạt động từ năm 2022. Trạm này sử dụng công nghệ AI để tối ưu chu kỳ sạc và xả, giúp nâng cao hiệu quả vận hành và kéo dài tuổi thọ hệ thống.

Thượng Hải cũng đang triển khai lưới điện thông minh tích hợp AI nhằm quản lý hiệu quả hơn các nguồn năng lượng tái tạo. Các mô hình dự báo do Viện Hàn lâm Trí tuệ Nhân tạo Thượng Hải phát triển có độ chính xác tới 95 phần trăm, giúp cân bằng lưới điện một cách chính xác. AI còn giúp phân bổ hệ thống lưu trữ đến các khu dân cư và thương mại, giảm tổn thất truyền tải và tăng tính linh hoạt của lưới điện.

Tập đoàn Lưới điện Quốc gia Trung Quốc đang đẩy mạnh đầu tư vào AI để nâng cao hiệu quả của hệ thống thủy điện tích năng, hiện chiếm 27 phần trăm công suất lưu trữ năng lượng cả nước. AI được dùng để mô phỏng các yếu tố như thời tiết, nhu cầu tiêu thụ và lưu lượng nước nhằm xây dựng chiến lược phân phối tối ưu, tăng đáng kể hiệu suất hoạt động.

Sự phát triển mạnh mẽ của năng lượng tái tạo tại Trung Quốc khiến nhu cầu lưu trữ năng lượng ngày càng cấp thiết. Tính đến cuối tháng 5 năm 2025, tổng công suất phát điện lắp đặt của Trung Quốc đạt 3,61 tỷ kilowatt, tăng gần 19 phần trăm so với cùng kỳ năm ngoái. Trong năm tháng đầu năm, Trung Quốc đã kết nối gần 200 triệu kilowatt công suất điện mặt trời mới vào lưới, tăng 57 phần trăm so với cùng kỳ.

Tuy nhiên, tính không liên tục và khó dự báo của các nguồn điện như mặt trời và gió khiến giải pháp lưu trữ trở thành yếu tố không thể thiếu. Các công nghệ lưu trữ hiện nay bao gồm thủy điện tích năng, lưu trữ bằng pin, nhiệt và cơ học, mỗi loại đều có đặc điểm và ứng dụng riêng.

Trong bối cảnh đó, AI nổi lên như bộ não điều phối toàn hệ thống, hỗ trợ Trung Quốc trên hành trình chuyển đổi sang nền kinh tế năng lượng xanh. Không chỉ là giải pháp cho Trung Quốc, AI còn mở ra một tương lai năng lượng tái tạo toàn diện cho cả thế giới.