Cụ thể, công ty Kudi Hardware có trụ sở tại Phật Sơn, Quảng Đông, Trung Quốc đã phát đi thông báo tuyên dương nhân viên họ Tiêu, một kỹ thuật viên pha sơn vì “làm việc không ngừng nghỉ trong 6 ngày 24 tiếng” nhằm đảm bảo tiến độ giao hàng trong tháng 5. Theo nội dung văn bản được lan truyền trên mạng xã hội ngày 8/6, công ty đánh giá cao tinh thần tận tụy, thái độ hợp tác và sự cống hiến của anh Tiêu cho lợi ích doanh nghiệp. Để ghi nhận nỗ lực này, ban lãnh đạo công ty quyết định thưởng 1.000 nhân dân tệ, tương đương khoảng 140 USD, cộng vào lương tháng.

Tuy nhiên, trái với kỳ vọng được ca ngợi, quyết định trên lại trở thành ngòi nổ của một làn sóng phẫn nộ chưa từng có. Hàng loạt ý kiến từ người dùng mạng xã hội Trung Quốc đã chỉ trích gay gắt công ty Kudi Hardware vì hành vi bị cho là bóc lột sức lao động và vi phạm nghiêm trọng các quy định về giờ làm việc.

Làm việc không ngừng nghỉ trong 6 ngày liên tục cho kịp tiến độ dự án, nhân viên được thưởng vỏn vẹn 140 USD
Đãi ngộ dành cho người lao động làm thêm của công ty Kudi Hardware bị chỉ trích dữ dội. Ảnh minh họa

“Làm việc 6 ngày 6 đêm không ngơi nghỉ, đến cả Chu Bá Phỉ cũng phải cúi đầu học hỏi”, một cư dân mạng bình luận, ám chỉ sự tàn khốc trong lịch làm việc mà công ty gán cho nhân viên. Những bình luận như vậy không chỉ mang tính châm biếm mà còn phản ánh sự giận dữ đang âm ỉ trong xã hội Trung Quốc về văn hóa làm việc quá sức, còn gọi là "nội quyển".

Phía công ty sau đó đã lên tiếng phản hồi. Trong chia sẻ với tờ Red Star News, một đại diện Kudi Hardware cho biết cách diễn đạt trong văn bản là “chưa chính xác”. Theo lời người đại diện, nhân viên này thực chất làm ca đêm trong 6 ngày liên tiếp, chứ không phải làm việc suốt 24 giờ mỗi ngày như thông báo nêu. “Không ai có thể làm việc liên tục 6 ngày không nghỉ”, vị này nói.

Tuy vậy, lời đính chính không đủ để xoa dịu làn sóng chỉ trích. Nhiều người cho rằng làm ca đêm liên tục suốt gần một tuần cũng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất và tinh thần của người lao động. Đặc biệt, khi doanh nghiệp dùng hành động đó để làm gương, kêu gọi toàn thể nhân viên học tập “tinh thần vượt khó” thì càng khiến dư luận thêm phẫn nộ.

Làm việc không ngừng nghỉ trong 6 ngày liên tục cho kịp tiến độ dự án, nhân viên được thưởng vỏn vẹn 140 USD
Rất nhiều doanh nghiệp tại Trung Quốc "ốp" nhân viên làm thêm liên tục. Ảnh minh họa

Giới chuyên gia cũng lên tiếng cảnh báo về xu hướng dùng mô hình “hy sinh cá nhân vì lợi ích tập thể” để tạo động lực cho đội ngũ nhân viên. “Điều này dễ dẫn tới việc hợp thức hóa văn hóa làm việc kiệt sức, thậm chí khiến người lao động tự đẩy mình vào vòng xoáy khắc nghiệt chỉ để đáp ứng kỳ vọng từ doanh nghiệp”, một chuyên gia xã hội học nhận định.

Câu chuyện của Kudi Hardware không phải là trường hợp cá biệt trong ngành sản xuất Trung Quốc. Nhiều nhà máy hiện nay phải đối mặt với áp lực giao hàng đúng hạn, cạnh tranh khốc liệt về chi phí sản xuất và tốc độ ra thị trường. Hệ quả là người lao động thường xuyên bị yêu cầu tăng ca, làm đêm, thậm chí làm việc liên tục không ngày nghỉ. Dù chính phủ Trung Quốc đã ban hành Luật Lao động quy định rõ thời gian làm việc tối đa là 8 giờ mỗi ngày và 44 giờ mỗi tuần, thực tế tại nhiều nhà máy cho thấy các quy định này thường bị xem nhẹ.

Theo luật hiện hành, bất kỳ trường hợp làm thêm giờ nào cũng phải đi kèm mức lương tăng thêm tối thiểu 50% và phải đảm bảo điều kiện nghỉ ngơi hợp lý cho người lao động. Trong khi đó, thông báo của Kudi Hardware không hề đề cập đến chế độ bù đắp giờ nghỉ hay mức lương làm thêm phù hợp, ngoài phần thưởng 1.000 NDT mang tính tượng trưng.