Lật tẩy đường dây sản xuất và tiêu thụ gạo giả quy mô 1.000 tấn mỗi năm tại Trung Quốc: Xức tinh dầu thơm để 'lên đời' cho gạo nội địa

Một vụ bê bối thực phẩm gây chấn động Trung Quốc vừa bị phanh phui khi lực lượng chức năng tỉnh An Huy bất ngờ đột kích hàng loạt nhà máy gạo vào ban đêm, lật tẩy đường dây sản xuất và tiêu thụ gạo giả đội lốt “gạo Thái Lan” với quy mô lên đến 1.000 tấn mỗi năm. Vụ việc được phát hiện ngay sau chương trình điều tra đặc biệt “CCTV 3.15” phát sóng tối ngày 15/3/2023 – chuyên mục thường niên của truyền hình quốc gia nhằm vạch trần các hành vi gian lận và vi phạm quyền lợi người tiêu dùng.

Chỉ vài giọt tinh dầu, “gạo thường” biến thành “gạo Thái”

Lợi dụng tâm lý sính ngoại và niềm tin vào gạo thơm nhập khẩu, một số doanh nghiệp tại An Huy đã dùng gạo nội địa loại thường, gạo cũ, pha trộn với tinh dầu hương liệu mang tên “gạo Thái”, rồi đóng gói, dán nhãn giả để đưa ra thị trường với giá cao. Chỉ cần nhỏ vài giọt tinh chất tạo mùi vào gạo – được quảng cáo là “hương thơm tự nhiên của gạo Jasmine” – là cả kho gạo nội địa lập tức “lên đời”.

Những loại hương liệu này được cung cấp bởi các nhà máy hóa chất ở Thượng Hải. Đáng nói, các doanh nghiệp sản xuất hương liệu như Shanghai Langfeng hoàn toàn không có giấy phép sản xuất phụ gia thực phẩm, nhưng vẫn tung ra thị trường hàng loạt “tinh dầu hương gạo”, “nước thơm gạo Thái”, “mùi lúa mới”,… dưới dạng sản phẩm hóa học công nghiệp.

Phát hiện hàng loạt hóa chất dùng tạo mùi cho gạo

Ngay trong đêm 15/3, lực lượng Cục Quản lý Thị trường và cảnh sát kinh tế của các địa phương như Hợp Phì, Thọ Huyện và Huainan (thuộc tỉnh An Huy) đã tiến hành đồng loạt kiểm tra các nhà máy bị nghi vấn. Tại hiện trường, lực lượng chức năng phát hiện hơn 15.750 kg gạo đóng bao mang nhãn hiệu giả mạo, cùng với lượng lớn bao bì, tem nhãn và hương liệu không rõ nguồn gốc. Kho hàng bị niêm phong ngay lập tức, còn các giám đốc công ty bị triệu tập để điều tra.

Các doanh nghiệp liên quan bao gồm Công ty TNHH Thực phẩm Kỹ thuật Hương Vương, Công ty Vĩnh Lương Lương Dầu và Công ty Trù Phong Công Mậu. Tổng sản lượng gạo giả của nhóm này được ước tính lên đến 1.000 tấn mỗi năm, phần lớn tiêu thụ tại các tỉnh phía Nam và Đông Trung Quốc với nhãn “gạo Thái Lan cao cấp”.

Giả mạo có hệ thống, nhưng không thoát khỏi hậu kiểm

Điểm đáng báo động là toàn bộ chuỗi sản xuất được tổ chức tinh vi như một hệ thống: từ nguyên liệu, pha trộn, đóng gói, đến tiêu thụ đều diễn ra có bài bản. Tuy nhiên, hành vi này đã vi phạm nghiêm trọng tiêu chuẩn an toàn thực phẩm của Trung Quốc. Theo quy định hiện hành, mọi chất phụ gia dùng trong thực phẩm đều phải có giấy phép hợp pháp và không được sử dụng để đánh lừa người tiêu dùng.

Gạo được tẩm ướp hóa chất rồi bán ra thị trường với giá cao. Ảnh: CCTV

Sau khi vụ việc bị phanh phui, chính quyền tỉnh An Huy đã thu hồi giấy phép kinh doanh của các công ty vi phạm, đồng thời phạt hành chính với tổng số tiền lên tới hàng triệu nhân dân tệ. Cục Giám sát thị trường cũng tuyên bố sẽ mở rộng điều tra chuỗi cung ứng liên quan, ngăn chặn

Vụ “gạo Thái giả” không chỉ làm dấy lên lo ngại về an toàn thực phẩm tại Trung Quốc mà còn là lời cảnh tỉnh mạnh mẽ cho cả doanh nghiệp lẫn người tiêu dùng. Trong thời đại thương mại hiện đại, uy tín và minh bạch là yếu tố sống còn. Những thủ đoạn đánh tráo chất lượng, dù có tinh vi đến đâu, cũng không thể che mắt được cơ chế hậu kiểm ngày càng nghiêm ngặt và hệ thống truyền thông điều tra mạnh mẽ.

Người tiêu dùng được khuyến cáo chỉ nên mua thực phẩm tại các kênh phân phối uy tín, có thể truy xuất nguồn gốc rõ ràng, và tuyệt đối cảnh giác với những sản phẩm “thơm bất thường” hoặc có bao bì nhái thương hiệu nổi tiếng.