“Có lẽ các quý vị đều biết Hòa Phát là ai. Trên 90% doanh thu và lợi nhuận của tập đoàn đến từ lĩnh vực sản xuất sắt thép”, bà Nguyễn Thị Thảo Nguyên, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Hoà Phát (HPG) chia sẻ tại Hội thảo "Xây dựng nền kinh tế tự lực, tự cường", mới đây bằng một nhận định chân thành nhưng không kém phần tự hào. Điều đó cũng có nghĩa rằng, sắt thép không chỉ là ngành nghề kinh doanh chủ lực, mà còn là bản sắc công nghiệp của Hòa Phát – một doanh nghiệp tư nhân đang vươn mình mạnh mẽ trên bản đồ sản xuất công nghiệp Việt Nam.
Từ góc nhìn ấy, bà Nguyên cho rằng, Nghị quyết 68 không chỉ là một cú hích chính sách đơn thuần. “Đối với chúng tôi, Nghị quyết này còn khơi dậy lòng tự hào dân tộc – điều từng ít được đề cập trong hành trình 30 năm đổi mới của Việt Nam".
“Chúng ta có nhiều doanh nghiệp xuất sắc trong từng lĩnh vực, nhưng để sánh với các cường quốc công nghiệp, thực sự chưa có nhiều tên tuổi. Nghị quyết 68 đang khơi một dòng chảy mới để tạo sức bật cho khu vực sản xuất, nơi mà các doanh nghiệp tư nhân như Hòa Phát sẵn sàng đảm nhiệm vai trò tiên phong", bà nói.
![]() |
Nhờ chiến lược nội địa hóa và kiểm soát chuỗi cung ứng từ sớm, Hoà Phát đã có lợi thế trong duy trì sản xuất và đáp ứng kịp thời nhu cầu thị trường trong nước. |
Là một trong những doanh nghiệp tư nhân đầu tiên của Việt Nam từng “va chạm” với các vụ kiện phòng vệ thương mại quốc tế từ năm 2005, Hòa Phát thấm thía hơn ai hết tầm quan trọng của yếu tố “tự lực, tự cường” trong sản xuất, đặc biệt là tự chủ về nguyên vật liệu.
“Thương mại toàn cầu không còn đơn thuần là cạnh tranh sản phẩm, mà là cuộc chơi chính sách, là nơi các rào cản kỹ thuật, phòng vệ thương mại được vận dụng ngày càng nhiều như một biện pháp bảo hộ tinh vi,” bà Thảo Nguyên chỉ rõ. Trong bối cảnh đó, câu chuyện xuất xứ hàng hóa trở thành yếu tố quyết định sống còn.
“Rất nhiều doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam bị điều tra vì nghi ngờ hàng hóa có xuất xứ từ Trung Quốc hoặc các nước khác, nhưng đội lốt Việt Nam để vào thị trường Mỹ, EU... Đó là lý do vì sao chúng tôi luôn đặt mục tiêu nâng cao tỷ trọng sản xuất tại Việt Nam, kiểm soát chặt chuỗi cung ứng nguyên vật liệu từ gốc", Phó tổng Giám đốc HPG cho hay.
Ví dụ tiêu biểu là vụ kiện ống thép gần đây tại thị trường Hoa Kỳ – nơi Hòa Phát đã chứng minh thành công rằng toàn bộ nguyên liệu đều được sản xuất nội địa, từ đó tránh được thuế chống bán phá giá. Đó là thành quả không chỉ về mặt pháp lý, mà còn là thắng lợi về tư duy chủ động, bài bản trong quản trị chuỗi giá trị.
Bà nhấn mạnh, mỗi doanh nghiệp tư nhân nếu đủ sức tự lực, sẽ là một tế bào khỏe mạnh đóng góp vào một nền kinh tế quốc dân tự cường. Và trong sản xuất công nghiệp, không có gì quan trọng bằng chủ động nguồn nguyên vật liệu đầu vào.
Với tầm nhìn đó, Hòa Phát không ngừng mở rộng chuỗi cung ứng khép kín, từ đầu tư vào các mỏ quặng sắt, than, logistics… đến việc đa dạng hóa nguồn cung trong nước, tối ưu hóa nội địa hóa. Điều này không chỉ giúp kiểm soát chi phí, đảm bảo chất lượng mà còn là “vũ khí” hiệu quả khi đối diện với những cuộc điều tra xuất xứ hàng hóa ngày càng gắt gao trên thị trường quốc tế.
Dù nỗ lực nội tại là then chốt, nhưng theo bà Nguyên, trong khi các nước phát triển ngày càng khéo léo sử dụng các công cụ phòng vệ thương mại để bảo vệ thị trường nội địa thì Việt Nam vẫn còn khá “mở cửa” và thiếu công cụ bảo hộ hợp lý.
“Chúng tôi mong Chính phủ và các cơ quan ban ngành tăng cường cơ chế tư vấn, tham vấn về phòng vệ thương mại. Quan trọng hơn, cần có biện pháp bảo hộ hợp lý, đúng luật quốc tế, để tạo sân chơi bình đẳng cho doanh nghiệp trong nước trước làn sóng hàng giá rẻ từ bên ngoài", Phó tổng Giám đốc HPG, kiến nghị.
Mục tiêu cuối cùng, theo bà, không chỉ là bảo vệ thị phần nội địa, mà là nuôi dưỡng các doanh nghiệp Việt có đủ sức cạnh tranh khu vực và toàn cầu.
“Chỉ khi nào có những tập đoàn công nghiệp lớn mạnh, đủ sức vươn ra thế giới, thì khi đó kinh tế Việt Nam mới thực sự có thể vươn mình như định hướng của Tổng Bí thư Tô Lâm đã đề ra", bà Nguyên nhấn mạnh.