Ngày 14/4, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo sẽ áp thuế 20,91% đối với phần lớn lượng cà chua nhập khẩu từ Mexico, với lý do sản phẩm có giá bán "không công bằng". Động thái này được đánh giá sẽ ảnh hưởng lớn đến thị trường nông sản song phương, đặc biệt trong bối cảnh căng thẳng thương mại giữa hai nước gia tăng.

Theo chuyên trang kinh tế “El Economista” của Mexico, việc Mỹ áp thuế là hệ quả của việc rút khỏi Thỏa thuận đình chỉ điều tra chống bán phá giá năm 2019, vốn cho phép cà chua Mexico xuất khẩu vào Mỹ mà không chịu thuế chống phá giá. Bộ Thương mại Mỹ cho biết thỏa thuận hiện hành không còn bảo vệ được ngành sản xuất cà chua trong nước trước sự cạnh tranh về giá từ Mexico. Do đó, từ ngày 14/7/2025, cà chua tươi Mexico nhập khẩu vào Mỹ sẽ chính thức chịu thuế 20,91%.

Một trong những mặt hàng nông sản mang lại ngoại tệ lớn nhất cho Mexico vừa bị Mỹ áp thuế gần 21%
Mỹ áp thuế gần 21% lên cà chua Mexico. Ảnh minh hoạ

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển Xã hội Mexico, nước này chiếm tới 24,7% sản lượng cà chua toàn cầu năm 2024, nằm trong top 10 quốc gia sản xuất lớn nhất thế giới. Mỹ hiện là thị trường tiêu thụ chính của cà chua Mexico, với kim ngạch xuất khẩu năm 2023 đạt 2,8 tỷ USD, tương đương 1,8 triệu tấn, theo số liệu từ Ngân hàng Thế giới (WB). Cà chua trở thành một trong năm mặt hàng nông sản mang lại ngoại tệ lớn nhất cho Mexico.

Giới phân tích cho rằng động thái tăng thuế lần này chịu tác động từ sức ép của các nhà sản xuất nội địa Mỹ, vốn nhiều lần cáo buộc Mexico bán phá giá cà chua. Thỏa thuận năm 2019 từng thiết lập giá sàn nhằm ngăn chặn tình trạng này, nhưng hiện đã bị Washington rút khỏi.

Động thái trên cũng nằm trong loạt chính sách cứng rắn hơn với Mexico kể từ khi ông Trump tái đắc cử vào tháng 1/2025. Trước đó, Mexico cùng Canada từng chịu mức thuế 25% đối với thép, nhôm và ô tô, như một phần biện pháp nhằm kiểm soát nhập cư và ngăn chặn ma túy tổng hợp vào Mỹ.

Bộ trưởng Nông nghiệp Mexico, ông Julio Berdegúe, cảnh báo việc Mỹ áp thuế sẽ gây thiệt hại cho hàng nghìn lao động nông nghiệp Mexico và đẩy giá thực phẩm có chứa cà chua tại Mỹ tăng mạnh. Ông nhấn mạnh: "90% cà chua Mỹ nhập khẩu là từ Mexico. Nếu áp thuế, giá salad, tương cà và nhiều sản phẩm khác sẽ đội lên".

Chính phủ Mexico cho biết sẽ sử dụng khoảng thời gian 90 ngày còn lại để đối thoại với Mỹ nhằm tìm kiếm giải pháp. Các doanh nghiệp nông sản Mexico cũng chỉ trích quyết định này, cho rằng các cáo buộc bán phá giá từ phía Mỹ là không có cơ sở thương mại vững chắc.