Ngân hàng Nhà nước đề xuất nâng hạn mức Mobile Money

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đang xây dựng dự thảo Nghị định quy định về dịch vụ tiền di động (Mobile Money) và lấy ý kiến các đối tượng liên quan, với nhiều thay đổi lớn nhằm chính thức đưa Mobile Money trở thành một hình thức thanh toán hợp pháp.

Một trong những điểm đáng chú ý nhất trong dự thảo là đề xuất nâng hạn mức giao dịch Mobile Money từ 10 triệu đồng/tháng hiện nay lên 100 triệu đồng/tháng cho mỗi tài khoản. Hạn mức này bao gồm rút tiền, chuyển tiền và thanh toán.

Đặc biệt, với các giao dịch thanh toán dịch vụ thiết yếu như điện, nước, học phí, viện phí hay bảo hiểm xã hội, khách hàng được cộng thêm 100 triệu đồng/tháng. Như vậy, tổng hạn mức tối đa có thể lên tới 200 triệu đồng/tháng/tài khoản.

Thực trạng và những bất cập trong giai đoạn thí điểm

Theo NHNN, tính đến cuối năm 2024, đã có hơn 10,22 triệu tài khoản Mobile Money được đăng ký và sử dụng. Đáng chú ý, 7,31 triệu tài khoản nằm ở khu vực nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới và hải đảo, chiếm 72% tổng số tài khoản. Điều này cho thấy Mobile Money đặc biệt phù hợp với những khu vực khó tiếp cận dịch vụ ngân hàng truyền thống.

Tổng cộng, từ khi thí điểm theo Quyết định 316 đến cuối năm 2024, Mobile Money ghi nhận 193,89 triệu giao dịch, với tổng giá trị lên tới 6.435 tỷ đồng.

Trong quá trình tổng kết thí điểm, NHNN ghi nhận nhiều khó khăn từ phía doanh nghiệp cung cấp dịch vụ.

Thứ nhất, hạn mức 10 triệu đồng/tháng được đánh giá là quá thấp so với nhu cầu thực tế, khiến Mobile Money kém cạnh tranh so với ví điện tử hay tài khoản ngân hàng.

Thứ hai, quy định thuê bao di động phải hoạt động liên tục ít nhất 3 tháng mới được đăng ký Mobile Money đã làm thu hẹp đáng kể tệp khách hàng, đặc biệt là nhóm vừa chuyển mạng giữ số hoặc thuê bao mới.

Thứ ba, doanh nghiệp phải trực tiếp ký hợp đồng với từng đơn vị chấp nhận thanh toán, gây tốn kém nguồn lực.

Thứ tư, yêu cầu điểm kinh doanh Mobile Money phải là pháp nhân khiến việc mở rộng mạng lưới gặp khó, nhất là tại vùng nông thôn, nơi các điểm kinh doanh thường do hộ gia đình hoặc cá nhân đảm nhận.

Dự thảo nghị định: Nới lỏng và linh hoạt hơn

Để khắc phục những bất cập trên, dự thảo nghị định đã đưa ra nhiều điều chỉnh.

Về hạn mức, nâng từ 10 triệu đồng lên 100 triệu đồng/tháng, cộng thêm 100 triệu đồng cho thanh toán dịch vụ thiết yếu.

Về đối tượng khách hàng, bỏ quy định thuê bao phải hoạt động liên tục 3 tháng. Chỉ cần đăng ký thông tin chính chủ với nhà mạng là đủ điều kiện mở Mobile Money.

Về đơn vị chấp nhận thanh toán, cho phép doanh nghiệp Mobile Money ký hợp đồng không chỉ trực tiếp mà còn thông qua ngân hàng thương mại hoặc tổ chức trung gian thanh toán.

Về điểm kinh doanh, không bắt buộc phải là pháp nhân, có thể do tổ chức hoặc cá nhân khác thiết lập và được ủy quyền bằng hợp đồng. Điều này được kỳ vọng mở rộng mạng lưới đến vùng sâu, vùng xa.

Dự thảo cũng tinh gọn thủ tục cấp phép. Những thay đổi không trọng yếu như đổi người đại diện pháp luật, thay đổi vốn điều lệ hay tái cấu trúc doanh nghiệp chỉ cần thông báo cho NHNN thay vì phải xin sửa đổi giấy phép.

Hồ sơ cấp phép có thể nộp trực tuyến qua Cổng dịch vụ công quốc gia hoặc Cổng dịch vụ công của NHNN, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí cho doanh nghiệp.

Dự thảo nghị định cũng quy định rõ trách nhiệm giữa các cơ quan quản lý: NHNN thẩm định nghiệp vụ thanh toán và cấp phép; Bộ Khoa học và Công nghệ quản lý hạ tầng kỹ thuật và viễn thông; Bộ Công an chịu trách nhiệm thẩm định nhân sự và đảm bảo an ninh, phòng chống lạm dụng dịch vụ.

Việc nâng hạn mức giao dịch và nới lỏng các điều kiện được kỳ vọng sẽ tạo cú hích mạnh cho Mobile Money, giúp dịch vụ này phát triển bền vững và cạnh tranh hơn với các kênh thanh toán khác. Đặc biệt, Mobile Money có thể tiếp tục khẳng định vai trò là công cụ tài chính hiệu quả, phổ cập cho người dân ở những khu vực khó tiếp cận dịch vụ ngân hàng truyền thống.