Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực vừa thống nhất đưa 4 vụ án, vụ việc có dấu hiệu lãng phí vào diện theo dõi, chỉ đạo. Trong số này, có những dự án từng được kỳ vọng lớn nhưng hiện đang vướng nhiều sai phạm, chậm tiến độ kéo dài.

Danh sách 4 vụ việc gồm:

  • Tòa nhà Trung tâm điều hành và giao dịch thương mại – Tổng công ty Xi măng Việt Nam (Vicem);

  • Dự án Thủy điện Hồi Xuân (tỉnh Thanh Hóa);

  • Dự án xây dựng trụ sở Bộ Ngoại giao;

  • Tiểu dự án 2 (Lim - Phả Lại), thuộc dự án tuyến đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân.

Trong đó, dự án thủy điện Hồi Xuân – từng được xem là “đứa con cưng” của Tổng công ty Cổ phần Xây dựng điện Việt Nam (VNECO - mã chứng khoán VNE), đang chậm tiến độ kéo dài.

Thủy điện Hồi Xuân từng là 'đứa con cưng' của VNECO

Dự án thủy điện Hồi Xuân được xây dựng tại địa bàn các xã Hồi Xuân,Thanh Xuân, Trung Sơn, Trung Thành, Thành Sơn, Phú Thanh, Phú Sơn, Phú Lệ, Phú Xuân, huyện Quan Hóa, tỉnh Thanh Hóa, với mục tiêu cung cấp điện cho lưới quốc gia và tạo nguồn nước phục vụ sản xuất, góp phần thúc đẩy kinh tế địa phương.

Dự án được chấp thuận chủ trương từ năm 2007, do VNECO làm chủ đầu tư. Đây là dự án trọng điểm của VNECO sau cổ phần hóa, từng được kỳ vọng tạo cú hích cho doanh nghiệp này trong lĩnh vực năng lượng tái tạo.

Để triển khai, Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng điện Hồi Xuân VNECO được thành lập vào tháng 8/2007. Mặc dù lúc đó chưa hoàn tất thủ tục góp vốn, năm 2008, doanh nghiệp này đã phát sinh các nghiệp vụ giao dịch với VNECO về việc triển khai đầu tư xây dựng cơ bản dự án, với hơn 6,7 tỷ đồng được rót ngay từ năm đầu tiên. Đến năm 2009, VNECO hoàn tất thủ tục góp vốn (hơn 10,93 tỷ đồng), sở hữu 96,05% vốn.

Tính đến cuối năm 2013, Hồi Xuân VNECO có vốn điều lệ lên tới 308,2 tỷ đồng, do VNECO sở góp 98,83%. Số liệu cho thấy, VNECO đã đầu tư hơn 226,7 tỷ đồng vào phần xây dựng cơ bản dở dang.

Tuy nhiên, đến năm 2014, VNECO bất ngờ thoái vốn, chuyển nhượng lại quyền điều hành dự án cho các nhà đầu tư khác. Cùng năm này, UBND tỉnh Thanh Hóa chính thức cấp Giấy chứng nhận đầu tư dự án cho CTCP Đầu tư và xây dựng điện Hồi Xuân VNECO. Công ty lúc này có vốn điều lệ 600 tỷ đồng, do ông Thái Văn Chấn làm Giám đốc, người đại diện theo pháp luật.

ty
Dự án thủy điện Hồi Xuân

Dự án chậm tiến độ nhiều năm

Theo thiết kế, Thủy điện Hồi Xuân có công suất 102 MW, sản lượng điện trung bình hàng năm 432,6 triệu kWh. Dự án có tổng diện tích dự án lên tới 922,7ha, trong đó 55,9ha là diện tích xây dựng nhà máy, còn lại là diện tích hồ chứa nước và công trình công cộng. Dự án có tổng mức đầu tư là 3.371 tỷ đồng, trong đó vốn góp của chủ đầu tư là 717 tỷ đồng, phần còn lại là vốn vay.

Dự kiến ban đầu, tổ máy cuối cùng sẽ phát điện từ tháng 3/2018. Tuy nhiên đến nay, sau hơn 6 năm, dự án vẫn chưa thể hoàn thành. Năm 2023, Văn phòng Chính phủ đã phải có công văn yêu cầu Bộ Công Thương vào cuộc, sau khi có phản ánh từ báo chí về tình trạng thi công dang dở tại dự án.

Theo báo cáo, dù đã hoàn thành 93% khối lượng xây dựng, dự án vẫn bị "treo", ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống người dân trong vùng lòng hồ. Hơn 655ha đất bị ảnh hưởng, hàng nghìn hộ dân chưa được đền bù hoặc bố trí tái định cư, khiến đời sống gặp nhiều khó khăn, thiếu thốn kéo dài.

Trước tình trạng bức xúc tại địa phương, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã giao Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan khẩn trương xem xét, xử lý dứt điểm vụ việc, bảo đảm quyền lợi hợp pháp cho người dân và đảm bảo tiến độ, hiệu quả đầu tư dự án.

Với việc đưa dự án Thủy điện Hồi Xuân vào diện theo dõi, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực kỳ vọng sẽ có những chuyển biến cụ thể trong việc tháo gỡ vướng mắc, xử lý trách nhiệm, đồng thời thúc đẩy hoàn thiện các công trình hạ tầng trọng điểm đang bị chậm trễ trên cả nước.