Nhận diện bình đựng nước 'tử thần', sử dụng mỗi ngày như nạp độc vào người

Theo điều tra của Hiệp hội Người tiêu dùng Bắc Kinh, 50 mẫu bình giữ nhiệt từ nhiều thương hiệu khác nhau đã được mua ngẫu nhiên từ trung tâm thương mại, chợ truyền thống đến các nền tảng thương mại điện tử. Kết quả kiểm nghiệm khiến nhiều người giật mình: 19/50 sản phẩm – tương đương 38% – không đáp ứng tiêu chuẩn an toàn, chủ yếu do hàm lượng kim loại nặng vượt ngưỡng cho phép.

Những chất này, khi tiếp xúc trực tiếp với nước nóng trong thời gian dài, có thể thôi nhiễm vào nước uống và xâm nhập vào cơ thể con người. Niken dư thừa dễ gây dị ứng, ảnh hưởng đến da và hệ hô hấp, trong khi mangan quá mức có thể tấn công hệ thần kinh, gây ra các triệu chứng như mất trí nhớ, trầm cảm, thậm chí tổn thương não bộ nếu tích tụ lâu dài.

Một số người sử dụng bình giữ nhiệt kém chất lượng trong thời gian dài đã ghi nhận những biểu hiện đáng lo ngại như mệt mỏi, sụt cân, suy nhược tinh thần. Kết quả kiểm tra y tế cho thấy hàm lượng kim loại nặng trong cơ thể vượt mức cho phép, làm tổn thương gan, thận và các cơ quan nội tạng khác.

Những bình giữ nhiệt không đạt chuẩn chứa nhiều kim loại nặng. Ảnh minh họa

Nguyên nhân sâu xa đến từ việc một số nhà sản xuất đã cố tình sử dụng loại thép không gỉ rẻ tiền – thường là thép công nghiệp (loại 201 và 202) – thay vì loại thép cao cấp dùng cho thực phẩm (loại 304 và 316). Thép công nghiệp có chi phí thấp nhưng lại chứa hàm lượng mangan cao, khả năng chống ăn mòn kém và không phù hợp để tiếp xúc với thực phẩm hay nước uống.

Trong khi đó, thép không gỉ 304 và 316 – thường được ký hiệu SUS304 và SUS316 – có khả năng chống oxy hóa, chịu axit-kiềm tốt và đặc biệt an toàn khi sử dụng với nước nóng. Tuy nhiên, giá thành cao khiến nhiều nhà sản xuất không chính thống lựa chọn thép công nghiệp để giảm chi phí, bất chấp nguy cơ sức khỏe cho người dùng.

Trước thị trường tràn lan sản phẩm với chất lượng không đồng đều, người tiêu dùng cần trang bị kiến thức để tự bảo vệ mình. Một số dấu hiệu nhận biết cơ bản có thể áp dụng gồm:

Kiểm tra nhãn mác: Những sản phẩm đạt tiêu chuẩn thường in rõ loại thép sử dụng như SUS304 hoặc SUS316. Các sản phẩm không có nhãn hoặc ghi chú mập mờ là dấu hiệu đáng nghi ngờ.

Cảm nhận bằng tay và mùi: Cốc chất lượng thường có trọng lượng nặng tay, bề mặt mịn, khi mở không có mùi lạ. Ngược lại, cốc kém chất lượng thường nhẹ, lỏng lẻo, có mùi kim loại nồng hoặc hóa chất lạ.

Thử độ kín và khả năng giữ nhiệt: Đổ nước nóng vào, đậy nắp và lật úp để kiểm tra rò rỉ. Sau 1–2 giờ, nếu vỏ ngoài không quá nóng, cốc giữ nhiệt tốt; nếu nóng bỏng tay, khả năng cách nhiệt kém.

Chọn mua bình giữ nhiệt của thương hiệu uy tín để đảm bảo an toàn. Ảnh minh họa

Không chỉ chọn mua đúng sản phẩm an toàn, việc sử dụng đúng cách cũng là yếu tố then chốt. Người tiêu dùng nên vệ sinh kỹ bình giữ nhiệt mới bằng nước ấm và chất tẩy rửa trung tính, sau đó tráng lại bằng nước sôi để khử khuẩn.

Ngoài ra, không nên đổ đầy nước nóng đến miệng bình – chỉ nên để 80–90% dung tích để tránh trào nước gây bỏng. Một số loại đồ uống như sữa, nước đậu nành, thuốc Đông y hoặc trà cũng không nên giữ trong bình lâu vì dễ biến chất hoặc làm giảm hiệu quả của dược liệu.

Hiểm họa từ "cốc tử thần" không phải là chuyện xa vời hay mang tính cảnh báo chung chung. Những tác động âm thầm, tích tụ từng ngày từ kim loại nặng có thể dẫn đến hậu quả lâu dài, đặc biệt với trẻ nhỏ, người già và người có bệnh nền.

Để bảo vệ sức khỏe, người tiêu dùng nên ưu tiên chọn mua bình giữ nhiệt từ các thương hiệu uy tín, có đầy đủ thông tin xuất xứ, kiểm định chất lượng. Tránh mua sản phẩm giá rẻ, không rõ nguồn gốc tại các chợ tạm, cửa hàng không chính thống hoặc trên các nền tảng thương mại không đảm bảo.