Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa tuyên bố sẽ tăng gấp đôi mức thuế nhập khẩu thép từ nước ngoài lên 50%, nhằm “bảo vệ mạnh mẽ hơn nữa ngành công nghiệp thép Mỹ”.

Phát biểu tại nhà máy US Steel ở West Mifflin, Pennsylvania, ông Trump nhấn mạnh việc tăng thuế sẽ khiến “Không ai có thể lách được". Thông báo được đưa ra chỉ một ngày sau khi tòa phúc thẩm liên bang cho phép các mức thuế của ông tiếp tục có hiệu lực, bất chấp phán quyết trước đó từ tòa án thương mại Mỹ yêu cầu dừng việc áp thuế.

Động thái này diễn ra trong bối cảnh ông Trump vừa thể hiện sự ủng hộ đối với thương vụ sáp nhập gây tranh cãi giữa US Steel và tập đoàn Nippon Steel của Nhật Bản.

Trên mạng xã hội Truth Social hôm 23/5, ông gọi đây là một “mối quan hệ đối tác lớn”, trong đó US Steel sẽ giữ trụ sở tại Pittsburgh và Nippon dự kiến đầu tư 14 tỷ USD trong vòng 14 tháng vào tập đoàn thép có lịch sử hơn 120 năm này.

Thép Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ có thể bị ông Trump áp thuế tới 50%
Ông Trump tuyên bố có thể tăng thuế nhập khẩu thép lên 50%

Điều đáng chú ý là chỉ vài tháng trước, chính ông Trump còn tuyên bố “hoàn toàn phản đối” thương vụ Nippon Steel mua lại đối thủ Mỹ với giá 14,9 tỷ USD. Tuy nhiên, lần này ông khẳng định thỏa thuận đã bao gồm các điều khoản giúp đảm bảo US Steel vẫn nằm dưới sự kiểm soát của người Mỹ.

Trước đó, theo sắc lệnh ông Trump ký ngày 10/2, Mỹ đã bắt đầu áp thuế mới đối với toàn bộ nhôm và thép nhập khẩu kể từ ngày 12/3. Cụ thể, các sản phẩm này sẽ chịu thuế 25%, không có ngoại lệ hay miễn trừ. Với tuyên bố mới nhất, mức thuế này sẽ tăng lên 50%.

Hiệp hội Sắt Thép Mỹ cho biết, Mỹ hiện nhập khẩu thép nhiều nhất từ Canada, Brazil, Mexico, Hàn Quốc và Việt Nam. Do đó, khả năng thép Việt Nam cũng bị áp thuế ở mức 50% là rất lớn.

Năm 2024, Việt Nam xuất khẩu khoảng 983 triệu USD thép và sản phẩm thép sang Mỹ, tăng gần 159% so với năm trước. Mặt hàng nhôm cũng đạt kim ngạch 479 triệu USD, tăng 9,5%. Hiện tại, nhôm và thép Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ đang chịu mức thuế lần lượt là 10% và 25%.

Tuy nhiên, một số tập đoàn sản xuất thép lớn của Việt Nam như Hòa Phát đã chủ động giảm tỷ trọng xuất khẩu sang Mỹ và mở rộng thị trường sang hơn 10 quốc gia khác. Dù vậy, nếu mức thuế 50% chính thức được áp dụng, biên lợi nhuận của các doanh nghiệp xuất khẩu sẽ giảm mạnh.

Không chỉ vậy, khó khăn khi xuất khẩu vào Mỹ có thể khiến chuỗi cung ứng toàn cầu bị xáo trộn. Khi các nước tìm cách chuyển hướng xuất khẩu sang những thị trường khác, bao gồm Việt Nam, áp lực cạnh tranh nội địa cũng gia tăng.

Nhiều doanh nghiệp thép quốc tế quay lại thị trường trong nước, dẫn đến xu hướng tăng cường bảo hộ ở nhiều quốc gia – điều này sẽ tiếp tục ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động xuất khẩu thép của Việt Nam.