Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) vừa gửi văn bản kiến nghị Thủ tướng Chính phủ và các Bộ, ngành liên quan sớm có giải pháp đàm phán với phía Mỹ. Mục đích ngăn chặn mức thuế 46% xảy ra khi thời hạn 90 ngày đàm phán sẽ kết thúc vào ngày 9/7. Đây là mức cao nhất trong số các quốc gia xuất khẩu thủy sản cạnh tranh như Ấn Độ (26%), Ecuador (10%), Indonesia (32%), Thái Lan (36%).

Theo VASEP, nếu không có sự can thiệp kịp thời, mức thuế này sẽ tác động tiêu cực đến toàn ngành thủy sản - lĩnh vực đang đứng thứ 8 về kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam, với hơn 10 tỷ USD trong năm 2024, tăng 11,9% so với năm trước. Trong đó, Mỹ là thị trường nhập khẩu thủy sản lớn thứ hai của Việt Nam (1,82 tỷ USD), chỉ sau Trung Quốc và Hồng Kông (1,9 tỷ USD).

Hiện có hơn 400 doanh nghiệp đang xuất khẩu hoặc có kế hoạch xuất khẩu thủy sản sang Mỹ, đặc biệt với các mặt hàng chủ lực như tôm, cá tra, cá ngừ. Tỷ trọng hàng thủy sản nuôi trồng chiếm tới 70%, phần lớn gắn với sinh kế của hàng trăm nghìn nông dân, trong khi 30% là hải sản khai thác từ đội ngũ ngư dân trên cả nước.

Thuế Mỹ 46% đe dọa 4 triệu lao động ngành thủy sản, VASEP cầu viện Thủ tướng
Ảnh minh họa

Nguy cơ lan rộng đến nhiều ngành kinh tế

Theo VASEP, việc Mỹ dự kiến áp thuế ở mức quá cao sẽ kéo theo nhiều hệ lụy:

Thứ nhất, kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Mỹ có nguy cơ sụt giảm nghiêm trọng, ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh và định hướng tiêu thụ của toàn ngành.

Thứ hai, hơn 4 triệu lao động trong chuỗi cung ứng thủy sản, đặc biệt là người nuôi tôm, cá tra, có thể đối mặt với tình trạng giảm thu nhập, mất việc làm.

Thứ ba, doanh nghiệp buộc phải chuyển hướng xuất khẩu sang các thị trường khác như EU, Trung Quốc... làm gia tăng áp lực cạnh tranh, giảm giá bán và lợi nhuận.

Thứ tư, nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ gặp khó khăn về tài chính, chịu áp lực lưu kho, lãi vay tăng cao, nguy cơ ngừng sản xuất hoặc phá sản.

Thứ năm, tác động tiêu cực đến nền kinh tế quốc gia khi xuất khẩu thủy sản suy giảm, kéo theo nhiều ngành phụ trợ như logistics, chế biến, chăn nuôi bị ảnh hưởng dây chuyền.

VASEP đánh giá, tôm và cá tra là 2 mặt hàng xuất khẩu chủ lực đã nhiều năm gánh chịu các vụ kiện từ phía Mỹ, gây bất ổn kéo dài cho ngành. Việc tiếp tục áp thuế cao sẽ khiến Việt Nam mất lợi thế tại một trong những thị trường truyền thống và lớn nhất thế giới về tiêu thụ thủy sản.

Trước tình hình này, VASEP đề xuất Chính phủ chỉ đạo các Bộ Ngoại giao, Công Thương, Nông nghiệp, Tài chính và Tài nguyên - Môi trường phối hợp xây dựng lập luận pháp lý và đàm phán với các cơ quan hữu quan của Mỹ. Đồng thời, kiến nghị tổ chức vận động hành lang tại Quốc hội Mỹ và các hiệp hội tiêu dùng, doanh nghiệp sở tại nhằm bảo vệ quyền lợi chính đáng của ngành thủy sản Việt Nam.

Hiệp hội cam kết đồng hành cùng Chính phủ trong việc triển khai các giải pháp khẩn cấp nhằm bảo vệ ngành xuất khẩu chủ lực này, góp phần ổn định sinh kế cho hàng triệu người dân vùng nuôi trồng và khai thác thủy sản cả nước.