TPBank - R&H Group - Vinahud: Rủi ro trong 'mạng nhện' tài chính

Cổ phiếu TPBank giảm sâu, liên quan đến loạt diễn biến tiêu cực

Kết phiên 3/3, cổ phiếu Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank, HoSE) giảm 3% xuống 16.200 đồng, trở thành một trong những mã tác động tiêu cực nhất đến VN-Index. Đây là phiên giảm thứ ba liên tiếp, kéo giá TPB giảm hơn 4%, vốn hóa "bốc hơi" 2.000 tỷ đồng.

Thanh khoản cổ phiếu TPB bùng nổ với gần 62 triệu đơn vị được sang tay – mức cao nhất từ khi niêm yết, trong đó 60% do bên bán chủ động.

Cùng cảnh ngộ, cổ phiếu ORS của Chứng khoán Tiên Phong cũng đóng cửa tại mức sàn, cả hai mã đều xuất hiện gap giảm ngay từ đầu phiên.

Ảnh minh họa

Liên quan đến trái phiếu Helios và thương vụ R&H Group

Áp lực điều chỉnh của TPB và ORS gia tăng sau khi Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) thông báo tạm ngừng giao dịch lô trái phiếu 3.000 tỷ đồng của CTCP Đầu tư và Dịch vụ Helios – doanh nghiệp có liên quan đến ông Nguyễn Hồ Nam, cựu Chủ tịch Bamboo Capital vừa bị khởi tố. Lô trái phiếu này do Chứng khoán Tiên Phong đăng ký lưu ký và được BCG Land bảo lãnh thanh toán.

Đáng nói ở chỗ, Helios - đơn vị phát hành - cũng có tình hình kinh doanh không mấy sáng sủa khi lỗ 41 tỷ đồng trong nửa đầu năm 2024, vốn chủ sở hữu giảm còn 1.959 tỷ đồng, hệ số nợ/vốn chủ sở hữu ở mức 3,5 lần, tương đương dư nợ gần 7.000 tỷ.

Theo nguồn Đại biểu Nhân dân, không chỉ liên quan đến thương vụ này, TPBank và Chứng khoán Tiên Phong còn là đơn vị thu xếp phát hành 8.150 tỷ đồng thông qua 7 lô trái phiếu cho R&H Group trong giai đoạn từ cuối năm 2021 đến đầu năm 2022. Riêng quý IV/2021, có tới 3.150 tỷ đồng được huy động với mục đích đầu tư vào các dự án bất động sản. Không ít dự án đang được thế chấp ngân hàng.

Báo cáo tài chính nửa đầu năm 2022 cho thấy, Chứng khoán TPBank lỗ hàng trăm tỷ đồng từ hoạt động mua bán tài sản tài chính (tự doanh) trong đó công ty lỗ 135 tỷ đồng từ việc mua bán trái phiếu chưa niêm yết. Riêng việc mua bán trái phiếu của Tập đoàn R&H đã khiến TPS lỗ gần 100 tỷ đồng.

Đến cuối năm 2024, danh mục đầu tư trái phiếu của TPBankS tăng thêm 1.000 tỷ đồng, đạt gần 2.100 tỷ đồng

Khả năng tài chính của R&H Group đáng lo ngại

R&H Group dù mới thành lập năm 2019 nhưng đã huy động hàng nghìn tỷ đồng qua trái phiếu, trong khi tình hình kinh doanh ngày càng xấu. Năm 2023, doanh nghiệp lỗ 209 tỷ đồng, trước đó năm 2022 lỗ hơn 380 tỷ. Năm 2021, công ty lãi chưa tới 1 tỷ đồng.

Đến cuối năm 2023, vốn chủ sở hữu của R&H giảm còn 606 tỷ đồng, nợ phải trả lên tới 8.386 tỷ đồng, trong đó dư nợ trái phiếu chiếm 5.000 tỷ. Tỷ lệ nợ/vốn chủ sở hữu vọt lên 14 lần khiến nhiều nhà đầu tư lo ngại về khả năng hoạt động và trả nợ của doanh nghiệp.

Tập đoàn R&H được thành lập tháng 8/2019, có trụ sở chính tại tòa nhà Charmvit Tower, do ông Trương Quang Minh làm Tổng Giám đốc. Tháng 11/2021 R&H có thay đổi cơ cấu vị trí lãnh đạo, ông Trương Quang Minh giữ vị trí Chủ tịch HĐQT còn ông Bùi Minh Kết làm Tổng Giám đốc.

Cũng tháng 11/2021, R&H thay đổi thông tin, vốn điều lệ tăng từ 999 tỷ lên 1.450 tỷ đồng. Tháng 9/2022 vị trí Tổng Giám đốc được trao cho ông Nguyễn Minh Tuấn, sinh năm 1982.

Đáng nói ở chỗ, R&H là pháp nhân có liên quan đến CTCP Đầu tư Phát triển Nhà và Đô thị Vinahud (VHD, sàn UPCoM), còn Vinahud lại là đơn vị phát sinh khoản vay dài hạn 2.000 tỷ đồng từ VPBank cách đây gần hai năm. Cuối năm 2024, công ty này có tỷ lệ nợ phải trả/vốn chủ sở hữu lên tới 60 lần, hệ số nợ vay/vốn chủ gần 27 lần.

Vinahud "chìm sâu" trong thua lỗ, trở thành con nợ nghìn tỷ

Đáng chú ý, kể từ khi xuất hiện khoản vay nghìn tỷ ở TPBank, Vinahud bất ngờ chuyển lỗ nặng 7 quý liên tiếp, tình hình tài chính đem đến nhiều rủi ro. Lỗ lũy kế tăng lên 313 tỷ đồng. Mục đích vay nợ tương đối rõ ràng nhưng việc sử dụng khoản vay có nhiều vấn đề dẫn đến gánh nặng lãi vay tăng mạnh.

Sau gần hai năm tham gia vào "canh bạc" đầy khó hiểu và "bị ăn đòn", số dư tài khoản của Vinahud tới cuối năm 2024 chỉ còn 1,3 tỷ đồng, trở thành con nợ nghìn tỷ của TPBank và bỏ ngỏ khả năng chi trả. Việc huy động nguồn lực bị đặt nghi vấn trong bối cảnh 3.600 tỷ đồng (chiếm 86,5% tổng tài sản) của VHD đang nằm trong danh mục các khoản phải thu và hàng tồn kho.

Hiện ông Trương Quang Minh – Chủ tịch R&H Group – cũng giữ chức Chủ tịch HĐQT Vinahud. Trong phiên 3/3, cổ phiếu VHD chịu chung số phận với TPB, ORS và nhóm Bamboo Capital khi bị bán về mức giá sàn.