Sau đại dịch Covid-19, nhiên liệu máy bay từng được kỳ vọng là "cứu cánh" cho ngành lọc dầu Trung Quốc khi các chuyến bay dần phục hồi. Trong bối cảnh nền kinh tế phục hồi chậm, xe điện phát triển mạnh và xe tải chuyển sang dùng khí hóa lỏng (LNG), các nhà máy lọc dầu đã nhanh chóng chuyển hướng sang sản xuất nhiên liệu hàng không để tận dụng nguồn nguyên liệu từng dùng cho xăng và dầu diesel.

Trung Quốc dư thừa nghiêm trọng một loại hàng hoá: Gần 50.000 tấn 'ế' mỗi ngày do nhu cầu thị trường suy yếu
Các bồn chứa nhiên liệu tại một nhà máy lọc dầu ở Trung Quốc – nơi đang đối mặt với tình trạng dư thừa nhiên liệu máy bay nghiêm trọng. (Ảnh minh họa)

Tuy nhiên, sự chuyển hướng ồ ạt này đang dẫn đến tình trạng dư cung nghiêm trọng. Theo công ty phân tích Kpler, nguồn cung nhiên liệu máy bay tại Trung Quốc hiện cao hơn khoảng 40% so với nhu cầu thực tế. Dự báo trong năm nay, nước này sẽ dư thừa khoảng 390.000 thùng nhiên liệu hàng không mỗi ngày, tương đương gần 50.000 tấn.

Dù nhu cầu được kỳ vọng sẽ tăng vào năm 2025 nhờ lượng khách nội địa đi lại nhiều hơn, nhưng điều này khó đủ để hấp thụ hết lượng dư thừa. Xu hướng du lịch nội địa thay vì quốc tế cũng làm chậm lại đà tăng trưởng tiêu thụ nhiên liệu hàng không.

Bên cạnh đó, các hãng hàng không ngày càng sử dụng máy bay tiết kiệm nhiên liệu hơn, kết hợp quản lý vận hành hiệu quả nhằm giảm mức tiêu hao nhiên liệu, khiến nhu cầu tiêu thụ càng thêm hạn chế.

Trung Quốc dư thừa nghiêm trọng một loại hàng hoá: Gần 50.000 tấn 'ế' mỗi ngày do nhu cầu thị trường suy yếu
Dù nhu cầu bay nội địa tăng, lượng nhiên liệu hàng không tồn kho tại Trung Quốc vẫn lên tới gần 50.000 tấn mỗi ngày. (Ảnh minh họa)

Trước tình trạng dư thừa kéo dài, biên lợi nhuận của các nhà máy lọc dầu Trung Quốc tiếp tục bị thu hẹp. Không chỉ ảnh hưởng trong nước, hệ lụy đã lan ra thị trường quốc tế. Chỉ riêng tháng 6 vừa qua, Trung Quốc đã xuất khẩu kỷ lục 2,6 triệu tấn nhiên liệu máy bay, tạo áp lực cạnh tranh trực tiếp với các nhà cung cấp từ Trung Đông và Ấn Độ tại thị trường châu Á.

Ngành lọc dầu Trung Quốc vốn đã phải đối mặt với lợi nhuận thấp trong nhiều năm. Nhu cầu dầu diesel được cho là đã đạt đỉnh vào năm 2019, trong khi sự bùng nổ của xe điện khiến tiêu thụ xăng có thể đã chạm trần vào năm 2023, theo lãnh đạo tập đoàn dầu khí Sinopec.

Dù Bắc Kinh đang thúc đẩy chuyển hướng sang sản xuất hóa dầu như ethylene – nguyên liệu chủ chốt để sản xuất nhựa – nhưng giải pháp này cũng đang vấp phải rào cản lớn. Trung Quốc hiện đã dư cung ethylene và kế hoạch mở rộng thêm 6 triệu tấn vào năm 2025, tiếp tục tăng thêm 20 triệu tấn trong ba năm sau đó, được cho là sẽ khiến tình hình càng thêm nghiêm trọng.