Từ ngày 1/7/2025, theo hiệu lực của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, hàng loạt chính sách mới liên quan đến lương hưu sẽ được áp dụng, trong đó đáng chú ý là việc điều chỉnh tăng lương hưu lần thứ ba cho một bộ phận người đã nghỉ hưu, đặc biệt là những người có mức hưởng thấp và nghỉ hưu trước năm 1995.

Cụ thể, theo quy định tại Điều 67 và khoản 2 Điều 99 của Luật Bảo hiểm xã hội 2024, mức lương hưu hàng tháng sẽ được điều chỉnh định kỳ căn cứ vào chỉ số giá tiêu dùng (CPI) và khả năng cân đối của ngân sách nhà nước và Quỹ Bảo hiểm xã hội. Đáng chú ý, việc điều chỉnh lần này tập trung theo hướng ưu tiên người nghỉ hưu sớm và đang nhận lương hưu thấp, nhằm thu hẹp khoảng cách giữa các nhóm người nghỉ hưu ở những giai đoạn khác nhau.

Theo quy định, chỉ những người nghỉ hưu trước năm 1995 mới thuộc nhóm được điều chỉnh lương hưu trong lần này. Người nghỉ hưu từ sau năm 1995 không nằm trong diện áp dụng của đợt điều chỉnh này.

Luật cũng quy định rõ về cách tính mức lương hưu hằng tháng. Với lao động nữ, mức lương hưu được xác định bằng 45% mức bình quân thu nhập làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội trong 15 năm đầu tiên, sau đó mỗi năm đóng thêm được tính thêm 2%, nhưng không vượt quá 75%. Đối với lao động nam, mức 45% được áp dụng sau 20 năm đóng bảo hiểm xã hội, sau đó mỗi năm thêm 2%, tối đa cũng không quá 75%.

Ngoài ra, từ 1/7/2025, người lao động từ 60 tuổi trở lên nếu chưa đủ điều kiện nhận lương hưu sẽ được hưởng trợ cấp hằng tháng theo quy định mới, góp phần mở rộng diện bao phủ an sinh xã hội cho người cao tuổi.

Trước đó, ngày 1/7/2024, lương hưu đã được điều chỉnh tăng lần thứ hai theo Nghị định 75/2024/NĐ-CP. Cụ thể, sau khi tăng thêm 15%, những người có mức lương hưu và trợ cấp dưới 3,5 triệu đồng/tháng tiếp tục được tăng thêm. Những người đang hưởng dưới 3,2 triệu đồng được cộng thêm 300.000 đồng/người/tháng; còn những người đang hưởng từ 3,2 triệu đồng đến dưới 3,5 triệu đồng được nâng lên thành 3,5 triệu đồng/tháng. Mức lương sau điều chỉnh này sẽ là căn cứ để tính toán cho các đợt điều chỉnh tiếp theo, bao gồm lần tăng vào ngày 1/7/2025.

Một thay đổi đáng chú ý khác trong Luật Bảo hiểm xã hội 2024 là rút ngắn thời gian tối thiểu để được hưởng lương hưu. Kể từ 1/7/2025, người tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc và tự nguyện đều chỉ cần tối thiểu 15 năm đóng bảo hiểm xã hội để đủ điều kiện hưởng lương hưu, thay vì 20 năm như trước. Đây là một điểm tiến bộ quan trọng, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho nhiều người lao động có thời gian đóng bảo hiểm ngắn được tiếp cận quyền lợi hưu trí.

Song song với việc điều chỉnh tăng lương hưu, Luật cũng mở rộng và làm rõ hơn các hình thức nhận lương hưu để phù hợp với điều kiện thực tế và xu hướng chuyển đổi số. Người tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc có thể chọn nhận lương hưu qua tài khoản ngân hàng thương mại, nhận trực tiếp từ cơ quan bảo hiểm xã hội hoặc thông qua người sử dụng lao động nếu vẫn còn làm việc hoặc có thỏa thuận. Trong khi đó, người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện có thể nhận lương hưu qua tài khoản ngân hàng hoặc trực tiếp từ cơ quan bảo hiểm xã hội hoặc đơn vị được ủy quyền chi trả.