Từng là chân ái khiến bầu Đức 'vui đến mất ngủ', heo ăn chuối Bapi HAGL giờ ra sao giữa cơn sốt giá thịt lợn?

Rực rỡ truyền thông

Sau giai đoạn 2022-2023 khó khăn với giá heo hơi lao dốc và chi phí thức ăn tăng cao, ngành chăn nuôi đã bứt phá mạnh mẽ trong năm 2024. Giá heo hơi phục hồi ấn tượng, ổn định quanh 65.000 đồng/kg, thậm chí có lúc chạm 71.000 – 72.000 đồng/kg.

Sự khởi sắc này giúp các doanh nghiệp lớn như BAF Việt Nam và Dabaco ghi nhận lợi nhuận đột biến. Trong khi đó, thương hiệu Heo ăn chuối Bapi HAGL, gắn liền với tên tuổi ông Đoàn Nguyên Đức (bầu Đức), lại mờ nhạt giữa làn sóng tăng trưởng, dù từng gây tiếng vang khi xuất hiện vào tháng 9/2022.

Thời điểm đó, một trong những sự kiện thu hút sự quan tâm lớn từ dư luận là buổi ra mắt heo ăn chuối Bapi HAGL. Không chỉ sở hữu mô hình độc đáo, thương hiệu này còn tạo dấu ấn nhờ câu chuyện (Brand Storytelling) hấp dẫn, chạm đến cảm xúc của nhiều người.

Trước hết, Chủ tịch Đoàn Nguyên Đức – một trong những tỷ phú đời đầu trên sàn chứng khoán Việt Nam – luôn là nhân vật “hot” trong mắt truyền thông và giới đầu tư. Ông nổi bật với hàng loạt phát ngôn mạnh mẽ và tinh thần cởi mở trước báo chí. Bên cạnh đó, hành trình kinh doanh đầy thăng trầm của HAGL, từ bất động sản đến nông nghiệp, khiến các đề tài xoay quanh vị doanh nhân này luôn nhiều màu sắc.

Heo ăn chuối Bapi cũng được bầu Đức đích thân quảng bá bằng những câu chuyện trước và trong sự kiện ra mắt. Ông từng tâm sự rằng đã mất ngủ vì quá phấn khích khi tìm ra công thức tận dụng chuối làm thức ăn cho heo, giúp chúng tăng trưởng nhanh với chi phí thấp.

"Khi ra được kết quả đó, nhiều đêm không ngủ được tôi nghĩ, hay thời mình tới rồi. Số thức ăn thì thấp hơn, thịt đưa ra ai cũng khen", bầu Đức kể.

Bầu Đức phát biểu tại sự kiện ra mắt heo ăn chuối Bapi HAGL hồi tháng 9 năm 2022. Ảnh: Kienthuc.net

Nhờ hiệu ứng truyền thông tích cực, ngay khi khai trương điểm bán lẻ, heo Bapi nhanh chóng thu hút đông đảo khách hàng đến mua và trải nghiệm. Theo phản ánh từ báo chí, một số điểm bán thậm chí đã hết sạch hàng chỉ sau hai giờ ra mắt.

Để phát triển bền vững, Bapi xây dựng hệ thống phân phối gồm ba kênh chính: bán lẻ trực tiếp thông qua chuỗi cửa hàng tại TP.HCM, Hà Nội, Đà Nẵng; hợp tác với các siêu thị lớn và bán hàng online. Trong đó, HAGL đặt mục tiêu mở 1.000 cửa hàng Bapi vào cuối năm 2023, bao gồm cả mô hình nhượng quyền, trong đó 200 cửa hàng dự kiến khai trương ngay trong những tháng cuối năm 2022.

Không dừng lại ở thịt heo, Bapi còn có kế hoạch mở rộng sang các sản phẩm khác như gà chạy bộ, rau củ quả… với tham vọng xây dựng chuỗi sản xuất khép kín theo mô hình “từ nông trại đến bàn ăn”.

Thua lỗ tài chính

Dù việc làm thương hiệu có khởi đầu thuận lợi nhưng Bapi không vượt qua được sự cạnh tranh khốc liệt của thị trường thịt sạch Việt Nam. Đến tháng 8/2023, sau gần một năm hoạt động, doanh nghiệp rơi vào tình trạng thua lỗ, buộc phải đóng cửa đa số điểm bán.

Điều đáng nói, HAGL – cha đẻ của Bapi cũng nhanh chóng thoái vốn khỏi "đứa con" này. Khi mới thành lập, Bapi HAGL có vốn điều lệ 50 tỷ đồng, là công ty con của HAG với tỷ lệ góp vốn 55%. Các cổ đông khác bao gồm Công ty TNHH Dược phẩm Đông Á, nắm giữ 40% vốn, và bà Hoàng Thị Kim Nhung sở hữu 5% (sau này chuyển nhượng lại cho bà Lê Minh Nguyệt).

Đến tháng 2/2023, trong tổng số 5 triệu cổ phiếu phát hành thêm của Bapi HAGL, HAG chỉ mua 650.000 cổ phiếu. Như vậy, sau khi Bapi HAGL hoàn tất việc phát hành tăng vốn thì HAG chỉ còn sở hữu 44,5% vốn góp của công ty bán heo ăn chuối. Bapi HAGL chuyển từ công ty con xuống công ty liên kết.

Ngày 29/12/2023, HAG hoàn tất thanh lý toàn bộ 44,5% cổ phần tại BAPI cho bên thứ ba với giá 27,5 tỷ đồng. Thương vụ này giúp HAG thu về hơn 10,3 tỷ đồng lợi nhuận tài chính trong năm 2023. Tuy nhiên, khoản lãi này không đủ bù đắp khoản lỗ 11 tỷ đồng từ hoạt động kinh doanh của Bapi HAGL, được ghi nhận cho HAG dưới dạng công ty liên kết trong khoảng thời gian từ 13/01 đến 29/12/2023.

Từng "cháy hàng" trong ngày khai trương nhưng Bapi vẫn không thể làm nên chuyện trước các thương hiệu thịt sạch trên thị trường. Ảnh: Internet

Lụi tàn khi giá heo lập đỉnh

Tính đến hiện tại, 4/4 chi nhánh BAPI Hoàng Anh Gia Lai nhánh tại TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng, Bình Dương đã ngừng hoạt động. Cụ thể, chi nhánh TP. Hồ Chí Minh đã ngừng hoạt động và đóng mã số thuế từ cuối năm ngoái. Chi nhánh Đà Nẵng và Bình Dương đã ngừng hoạt động nhưng chưa hoàn thành thủ tục đóng MST. Chi nhánh Hà Nội không hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký từ tháng 10 năm ngoái.

Không chỉ hàng loạt cửa hàng Bapi đóng cửa, sản phẩm heo ăn chuối Bapi cũng dần biến mất khỏi các kênh phân phối liên kết trước đây. Đơn cử, khi liên hệ với hotline của HomeFarm – một trong những đơn vị từng bán sản phẩm này – nhân viên cho biết hệ thống đã ngừng kinh doanh từ lâu.

Bên cạnh đó, website và ứng dụng bán hàng online của Bapi hiện không thể truy cập. Trước đó, nền tảng này đã ngừng cập nhật sản phẩm suốt cả năm, thậm chí có thời gian còn đăng ảnh thịt heo mang thương hiệu khác.

Thịt đùi heo mang thương hiệu khác xuất hiện trên website và app của Bapi

Nguyên nhân thất bại của chuỗi bán lẻ Bapi được cho là do sức ép cạnh tranh lớn, khiến thương hiệu gặp khó khăn trong việc mở rộng thị phần và đạt mức lợi nhuận kỳ vọng. Bên cạnh đó, chi phí vận hành cao, trong khi hiệu quả kinh doanh không như mong đợi, dẫn đến thua lỗ kéo dài.

Cuối cùng, thương hiệu heo ăn chuối – từng khiến bầu Đức vui đến mất ngủ – đã chính thức rời cuộc chơi, khi không thể gây nên bất kỳ sóng gió nào cho những đối thủ như MEATDeli, BAF, CP, GreenFeed…

Thất bại trong việc xây dựng chuỗi bán lẻ đi cùng sự sa sút của mảng chăn nuôi heo – một trong ba trụ cột nông nghiệp của HAGL. Năm 2024, doanh thu thuần từ heo của Tập đoàn chỉ đạt 1.004 tỷ đồng, giảm mạnh 49% so với năm trước.

Đáng chú ý, trong quý IV/2024, mảng kinh doanh heo của HAGL tiếp tục thu hẹp, doanh thu đạt 159 tỷ đồng, sụt giảm tới 66% so với cùng kỳ năm trước. Điều này hoàn toàn trái ngược với đà tăng trưởng mạnh mẽ của các doanh nghiệp chăn nuôi khác, trong bối cảnh giá heo hơi liên tục lập đỉnh.

Đơn cử, Dabaco (mã DBC) – một doanh nghiệp cùng ngành, ghi nhận doanh thu thuần hơn 3.611 tỷ đồng trong quý IV/2024, tăng 38% so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý, lợi nhuận sau thuế doanh nghiệp này đạt 238,8 tỷ đồng, cao gấp 37 lần so với mức lợi nhuận khiêm tốn của quý IV/2023.

Theo Dabaco, kết quả tích cực này đến từ việc giá nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi ổn định, dịch bệnh trên đàn gia súc, gia cầm được kiểm soát tốt, cùng với giá lợn hơi duy trì ở mức cao trong những tháng cuối năm 2024.

Bước sang năm 2025, giá heo hơi tiếp tục xu hướng tăng mạnh, thiết lập mức cao mới trên cả nước. Đặc biệt, tại khu vực miền Nam, giá heo cao nhất cả nước, từ mức 70.000 – 73.000 đồng/kg vọt lên 77.000 – 81.000 đồng/kg. Tính đến ngày 3/3, giá heo hơi tại Việt Nam đã đạt đỉnh trong vòng ba năm trở lại đây.

Ảnh minh họa

Theo dự báo của ABS, ngành chăn nuôi năm 2025 sẽ tiếp tục tăng trưởng nhờ nhu cầu và sản lượng cùng gia tăng, trong đó chăn nuôi heo vẫn giữ vai trò chủ lực. Cụ thể, sản lượng dự kiến cải thiện đáng kể nhờ giá heo hơi duy trì ở mức cao và dịch tả heo châu Phi được kiểm soát hiệu quả. Trước đó, USDA nhận định, với lợi thế mở rộng đàn và kiểm soát dịch bệnh tốt, sản lượng thịt heo tại Việt Nam năm 2025 sẽ tăng 3% so với cùng kỳ, vượt mức tăng trưởng 2,5% của năm 2024, đạt 3,8 triệu tấn.

Nhờ giá heo hơi duy trì ở mức cao, chi phí thức ăn chăn nuôi giảm và nhu cầu tiêu dùng tăng, ngành chăn nuôi heo có thể bước vào một chu kỳ phát triển mới. Lợi thế này sẽ tạo thuận lợi cho những doanh nghiệp sở hữu hệ thống bán lẻ và thương hiệu mạnh, như MEATDeli (Masan) với thịt ủ mát tiêu chuẩn châu Âu phân phối qua VinMart, CP Vietnam phát triển thương hiệu CP Pork với hệ thống siêu thị và cửa hàng, hay các doanh nghiệp như GreenFeed, BAF…

Còn với HAG, thất bại và rút vốn khỏi Bapi đồng nghĩa với việc rời khỏi cuộc đua “từ nông trại đến bàn ăn” – một sân chơi khốc liệt, nơi chỉ dành cho những doanh nghiệp có chiến lược bài bản, tiềm lực vững mạnh và đầu tư lâu dài.