Theo dữ liệu từ SD Bullion, bước nhảy vọt trong năm nay đã đưa vàng thế giới tăng 130 phần trăm, đánh dấu năm tăng mạnh nhất kể từ 1979. Động lực chính đến từ lạm phát leo thang trong khi tăng trưởng kinh tế chậm lại, khiến dòng tiền toàn cầu đổ vào các tài sản trú ẩn an toàn.
Các nhà đầu tư hiện đối mặt với nhiều yếu tố khó lường. Tác động từ thuế quan của Tổng thống Donald Trump, theo nhận định của giới kinh tế, có thể làm gia tăng lạm phát và kìm hãm tăng trưởng. Căng thẳng ở Trung Đông và Ukraine tiếp tục thổi bùng lo ngại về nguy cơ xung đột diện rộng.
Nền kinh tế Mỹ cũng xuất hiện dấu hiệu suy yếu ở một số lĩnh vực, đặc biệt là thị trường việc làm, làm gia tăng nỗi lo suy thoái. Trong bối cảnh này, vàng trở thành kênh đầu tư được ưa chuộng nhờ không đi cùng chiều với chỉ số S&P 500 hay trái phiếu kho bạc Mỹ.
Ông Chris Weston, Trưởng bộ phận nghiên cứu tại Pepperstone, nhận định: “Việc vàng không có sự tương quan với các tài sản truyền thống khiến kênh đầu tư này càng hấp dẫn hơn trong giai đoạn bất ổn”.
Ngoài nguy cơ suy thoái, thị trường còn phải đối diện với khả năng tăng trưởng chậm lại trong khi lạm phát tiếp tục ở mức cao, tình huống thường được gọi là đình lạm. Đây được xem là kịch bản xấu hơn một cuộc suy thoái thông thường bởi lạm phát cao khiến Fed khó cắt giảm lãi suất để kích thích kinh tế.
Các chiến lược gia của Bank of America cho biết: “Những lo ngại về đình lạm thường có lợi cho vàng. Từ năm 2001 đến nay, vàng chưa từng giảm giá khi CPI của Mỹ trên 2 phần trăm và Fed nới lỏng chính sách tiền tệ”.
![]() |
Vàng tăng 130% trong năm, mức mạnh nhất từ 1979, nhờ lạm phát cao, bất ổn địa chính trị và nhu cầu từ ngân hàng trung ương. |
Việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ bắt đầu hạ lãi suất cũng thúc đẩy nhu cầu đối với vàng. Khi lãi suất giảm, lợi suất từ việc nắm giữ tiền mặt hay trái phiếu kho bạc Mỹ không còn hấp dẫn, khiến vàng nổi bật hơn dù là tài sản không sinh lời.
Bên cạnh đó, thị trường lo ngại Fed có thể cắt giảm lãi suất quá sớm, làm lạm phát quay trở lại. Trong kịch bản này, vàng trở thành công cụ phòng ngừa rủi ro hiệu quả trước sự mất giá của đồng tiền. Ông Weston nhận định: “Nếu Fed phải đưa lãi suất về mức trung lập nhanh hơn, vàng sẽ là kênh đầu tư sáng giá. Ngược lại, nếu Fed chậm trễ trong việc hạ lãi suất, vai trò trú ẩn của vàng càng được củng cố”.
Một yếu tố khác hỗ trợ giá vàng là nhu cầu của các ngân hàng trung ương. Theo Hội đồng Vàng Thế giới, trong năm 2024, các ngân hàng trung ương toàn cầu đã mua ròng 1.086 tấn vàng, đánh dấu xu hướng gia tăng mua dự trữ kể từ khi xung đột Nga – Ukraine nổ ra.
Bank of America cho biết nhiều ngân hàng trung ương hiện nắm giữ vàng nhiều hơn cả trái phiếu kho bạc Mỹ. Nhóm phân tích của ngân hàng này nhận định: “Vàng cũng phản ứng với những lo ngại về triển vọng tài chính khó khăn và gánh nặng nợ gia tăng ở các nền kinh tế đang phát triển và thị trường mới nổi”.
Với sự kết hợp của bất ổn địa chính trị, lo ngại lạm phát và chính sách tiền tệ nới lỏng, vàng đang khẳng định vị thế là tài sản trú ẩn hàng đầu. Mức tăng 130 phần trăm, cao nhất kể từ cuối thập niên 1970, cho thấy vai trò trung tâm của vàng trong chiến lược quản trị rủi ro của nhà đầu tư toàn cầu.