Ngày 14/5/2025, CTCP Đầu tư và Phát triển Đường sắt cao tốc VinSpeed (doanh nghiệp thuộc sở hữu của gia đình tỷ phú Phạm Nhật Vượng và Tập đoàn Vingroup) đã chính thức đăng ký đầu tư dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam.

Dự án có tổng vốn đầu tư khoảng 1.562 nghìn tỷ đồng (tương đương 61,35 tỷ USD), chưa bao gồm chi phí bồi thường, hỗ trợ di dời, tái định cư để giải phóng mặt bằng. Trong đó, VinSpeed cam kết thu xếp 20% tổng vốn, tức khoảng 312,33 nghìn tỷ đồng (12,27 tỷ USD). Phần vốn còn lại, tương đương 80%, VinSpeed đề xuất vay từ Nhà nước với lãi suất 0% trong thời hạn 35 năm kể từ ngày giải ngân.

Liên quan đến đề xuất này, theo thông tin từ Báo Đầu tư, Văn phòng Chính phủ đã ban hành Thông báo số 230/TB-VPCP thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà tại cuộc họp ngày 12/5/2025.

Theo Phó Thủ tướng, Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị ban hành ngày 4/5/2025 đã nhấn mạnh chủ trương phát triển kinh tế tư nhân, trong đó khuyến khích doanh nghiệp tư nhân tham gia các dự án chiến lược, quan trọng quốc gia như đường sắt tốc độ cao, đường sắt đô thị, công nghiệp mũi nhọn,…

Tại cuộc họp, các Bộ, ngành liên quan bước đầu bày tỏ sự ủng hộ đối với đề xuất của VinSpeed. Tuy nhiên, các cơ chế đặc thù và hình thức đầu tư cần báo cáo cấp có thẩm quyền, trong đó có Quốc hội, để xem xét và quyết định.

Về dự thảo Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc biệt cho lĩnh vực đường sắt, Phó Thủ tướng giao Bộ Xây dựng chủ trì, rà soát kỹ đề xuất của nhà đầu tư, tiếp thu ý kiến của Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ cùng các bộ, ngành và hoàn thiện dự thảo theo nguyên tắc chỉ đưa vào các chính sách có tính áp dụng chung. Bộ Xây dựng sẽ trình dự thảo Nghị quyết cho cấp có thẩm quyền và Quốc hội trước ngày 20/5/2025.

Riêng đối với đề xuất đầu tư cụ thể dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam, Bộ Xây dựng cũng được giao chủ trì tổng hợp ý kiến từ các bộ, ngành liên quan như Tài chính, Tài nguyên và Môi trường, Tư pháp, Ngân hàng Nhà nước… để báo cáo Thường trực Chính phủ và Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ trước khi trình cấp có thẩm quyền quyết định về chủ trương đầu tư cũng như các cơ chế đặc thù áp dụng riêng cho dự án.

VinSpeed của tỷ phú Phạm Nhật Vượng muốn xây siêu dự án đường sắt 62 tỷ USD, Phó Thủ tướng nói gì?
VinSpeed đăng ký làm dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam

Bộ Tài chính được giao nhiệm vụ đánh giá kỹ lưỡng tính khả thi của việc chuyển đổi từ đầu tư công sang đầu tư tư nhân, khả năng cân đối nguồn vốn nếu Nhà nước cho doanh nghiệp vay không lãi suất trong 35 năm; xem xét các ưu đãi đầu tư khác như thời hạn dự án 99 năm, giá vé tối thiểu theo hạng, cùng các chính sách ưu đãi theo quy định pháp luật.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có trách nhiệm đánh giá chính sách liên quan đến tổng dư nợ vay của dự án, bảo đảm khoản vay không bị tính vào tổng dư nợ của Tập đoàn Vingroup (HoSE: VIC) theo Luật các tổ chức tín dụng.

Các Bộ: Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Tài nguyên và Môi trường, Tư pháp, Công an, Quốc phòng, Công Thương, Khoa học và Công nghệ có trách nhiệm góp ý, đánh giá tác động của các cơ chế, chính sách mà VinSpeed đề xuất theo chức năng, nhiệm vụ của mình.

Về tiến độ, Phó Thủ tướng yêu cầu các Bộ, ngành gửi ý kiến chính thức về Bộ Xây dựng trước ngày 19/5/2025. Bộ Xây dựng sẽ tổng hợp, báo cáo Ban Thường vụ Đảng ủy Bộ Xây dựng và trình Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ trước ngày 22/5/2025, đồng thời chuẩn bị báo cáo cấp có thẩm quyền và Quốc hội tại kỳ họp thứ 9 (khi được cho phép).

VinSpeed có trách nhiệm phối hợp với Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính để hoàn thiện hồ sơ đầu tư, lập bảng so sánh giữa hai phương án đầu tư công và tư nhân nhằm làm rõ tính khả thi, tiến độ, hiệu quả đầu tư… từ đó chứng minh phương án tư nhân có thể nhanh hơn, tiết kiệm hơn và hiệu quả hơn.

Ngoài ra, VinSpeed cần làm việc với các cơ quan liên quan để hoàn thiện các đề xuất cơ chế chính sách đặc thù, đặc biệt. Doanh nghiệp cũng cam kết thực hiện đúng các nội dung đã đề xuất, đồng thời nghiên cứu kế hoạch phát triển hệ sinh thái công nghiệp đường sắt trong nước, đóng vai trò dẫn dắt chuỗi cung ứng trong trường hợp được phê duyệt đầu tư dự án.