Tôm hùm từ phế phẩm bờ biển thành “quý tộc” ẩm thực
Ở vùng duyên hải Bắc Mỹ thế kỷ 17–19, tôm hùm dồi dào tới mức được người dân ven biển coi là nguồn protein rẻ, thậm chí dùng làm phân bón hoặc cho tù nhân ăn. Sự bùng nổ giao thông, kỹ thuật bảo quản và chiến lược marketing thế kỷ 19–20 đã biến tôm hùm thành hàng hóa cao cấp phục vụ nhà hàng và khách du lịch, đồng thời khai thác quá mức làm giảm nguồn cung địa phương.
![]() |
Tôm hùm |
Trứng cá tầm từ đồ nhắm bình dân đến muỗng giá bạc triệu
Trứng cá tầm từng là đồ ăn phổ biến ở nhiều cộng đồng, đôi lúc còn được phục vụ miễn phí trong các quán rượu như một món nhắm bình dân. Khi quần thể cá tầm bị thu hẹp do đánh bắt quá mức và ô nhiễm trong thế kỷ 20, nguồn cung sụt giảm, giá tăng vọt và trứng cá dần được thị trường định vị như món xa xỉ bậc nhất. Quy trình thu hoạch, xử lý và kiểm soát nguồn gốc càng làm tăng độ khan hiếm và giá trị.
Đông trùng hạ thảo từ rừng núi tới giá trị y học và thương mại cao ngất
Loại “nấm sâu bướm” mọc trên ấu trùng ở cao nguyên Tây Tạng từng là nguồn dược liệu địa phương. Khi giá trị y học truyền thống được khai thác cùng với nhu cầu trên thị trường Trung Quốc và toàn cầu, đông trùng hạ thảo trở thành một trong những sản phẩm nấm đắt nhất thế giới. Sự khan hiếm tự nhiên, điều kiện thu hái khó khăn và nhu cầu làm giàu sản phẩm y học đã đẩy giá trị lên cao.
![]() |
Đông trùng hạ thảo |
Bò Wagyu và Kobe
Wagyu (và biến thể nổi tiếng là Kobe) từng là các giống bò bản địa không được đánh giá cao so với bò nhập ngoại. Việc chọn giống, phương pháp nuôi đặc thù, tiêu chuẩn xuất xứ và chiến lược tiếp thị từ cuối thế kỷ 20 đã biến thịt Wagyu thành món hàng hiếm với mức giá cao, khiến nó trở thành biểu tượng của ẩm thực thượng hạng.
Gan ngỗng và hành trình lịch sử đầy mâu thuẫn
Với kỹ thuật vỗ béo có nguồn gốc xa xưa, gan ngỗng từng là nguồn mỡ và thực phẩm thiết yếu cho nhiều cộng đồng. Qua thời gian, gan ngỗng chuyển thành món thượng hạng ở châu Âu; đồng thời phương pháp sản xuất gây tranh cãi về quyền động vật, làm dấy lên nhiều lệnh cấm và quy định, góp phần vào tính khan hiếm và giá cả.
![]() |
Gan ngỗng |
Cá vược - “tôm hùm của người nghèo” trở thành nguyên liệu cao cấp
Cá vược từng bị coi thường vì ngoại hình xấu xí, nhưng phần thịt đuôi có kết cấu và hương vị gần giống tôm hùm. Khi đầu bếp nhận ra giá trị ẩm thực của phần thịt này, nhu cầu tăng khiến nó được nâng lên vị thế nguyên liệu nhà hàng cao cấp.