Bộ Tài chính nói gì về tiến trình xây dựng siêu dự án điện hạt nhân Ninh Thuận?

Bộ Tài chính vừa có văn bản gửi Bộ Công Thương, nêu ý kiến liên quan đến 2 dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2.

Cụ thể, căn cứ theo văn bản số 381/TTg-CN ngày 1/4/2025 của Thủ tướng Chính phủ cùng thông báo kết luận tại các phiên họp của Ban Chỉ đạo xây dựng nhà máy điện hạt nhân, Thủ tướng đã giao nhiệm vụ cụ thể cho các Bộ, ngành và đơn vị liên quan. Trên cơ sở đó, Bộ Tài chính đề nghị Bộ Công Thương cùng các cơ quan chức năng căn cứ chức năng, nhiệm vụ được giao để nghiên cứu các đề xuất của Tạp chí Năng lượng Việt Nam, qua đó tiếp thu và tổng hợp trong quá trình triển khai thực hiện các dự án.

Đáng chú ý, Bộ Tài chính nhấn mạnh một số nội dung trọng tâm cần lưu ý trong công tác quản lý và điều hành 2 dự án.

Thứ nhất, về thời gian và tiến độ thi công nhà máy, cần xây dựng phương án tính toán có cơ sở khoa học và phù hợp với điều kiện thực tiễn, nhằm đảm bảo hiệu quả đầu tư và yêu cầu an toàn tuyệt đối.

Thứ hai, đối với vấn đề nguồn nhân lực, Bộ Công Thương được đề nghị phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành liên quan, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), cũng như các trường đại học và viện nghiên cứu để đánh giá hiện trạng, đồng thời xây dựng kế hoạch đào tạo, phát triển nhân lực chuyên ngành phù hợp.

Liên quan đến công nghệ và chi phí đầu tư, Bộ Tài chính cho rằng các dữ liệu thống kê về hiện trạng nhà máy điện hạt nhân trên thế giới, thông tin về thế hệ lò phản ứng và đơn giá theo từng quốc gia sản xuất là những tư liệu quan trọng, cần được sử dụng để phục vụ việc thẩm định, lựa chọn công nghệ cũng như xây dựng phương án huy động vốn. Ngoài ra, Bộ cũng đề nghị các đơn vị được giao làm chủ đầu tư 2 dự án Ninh Thuận 1 và 2 cần sớm hoàn thiện đầy đủ hồ sơ pháp lý, trình cấp có thẩm quyền xem xét, thẩm định và điều chỉnh chủ trương đầu tư theo đúng quy định pháp luật.

Bên cạnh đó, Bộ Công Thương cũng được đề nghị nghiên cứu các kiến nghị của Tạp chí Năng lượng Việt Nam, qua đó đề xuất phương án kiện toàn Ban Chỉ đạo, báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.

Riêng về trách nhiệm đàm phán tín dụng quốc tế, Bộ Tài chính cho biết đang khẩn trương thúc đẩy quá trình đàm phán với phía Nga về khả năng huy động vốn cho dự án Ninh Thuận 1. Trong khi đó, với đối tác Nhật Bản, đến thời điểm hiện tại, Bộ Tài chính vẫn chưa nhận được văn bản hay hồ sơ đề xuất liên quan đến việc sử dụng vốn vay ODA hoặc vốn vay ưu đãi từ Chính phủ Nhật Bản cho dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 2.

Việt Nam tái khởi công dự án điện hạt nhân Ninh Thuận

Doanh nghiệp Việt bắt đầu nhập cuộc

Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận chính thức được tái khởi động vào tháng 11/2024, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong chiến lược phát triển năng lượng của Việt Nam. Không chỉ nhằm giải quyết nhu cầu năng lượng trong dài hạn, dự án còn được kỳ vọng sẽ mở ra cơ hội phát triển khoa học công nghệ hạt nhân, qua đó góp phần thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế xanh và phát triển bền vững.

Trước cơ hội lớn này, nhiều doanh nghiệp Việt đã nhanh chóng có những bước chuẩn bị cụ thể để sẵn sàng tham gia vào chuỗi phát triển và vận hành các nhà máy điện hạt nhân.

Tại Hội thảo khoa học “Xây dựng nhà máy điện hạt nhân tại Việt Nam” diễn ra ngày 24/4 vừa qua, hàng loạt doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực xây dựng như Vinaconex (VCG), Đèo Cả, Coninco, IBST, CCU, Hòa Bình (HBC), Coteccons (CTD), Fecon (FCN), Newtecons, Ricons... cùng Trường Đại học Xây dựng Hà Nội đã bước đầu phối hợp nhằm chuẩn bị công tác đào tạo nguồn nhân lực kỹ thuật cao, sẵn sàng phục vụ công tác thiết kế, thi công và vận hành các nhà máy điện hạt nhân trong tương lai gần.

Song song với đó, ở lĩnh vực cung ứng vật liệu xây dựng, nhiều doanh nghiệp trong nước cũng đã chủ động lên kế hoạch tham gia vào các gói thầu, đặc biệt là các hạng mục có thể nội địa hóa. Lãnh đạo Tập đoàn Hòa Phát (HPG) cho biết sẽ tích cực tham gia cung ứng thép cho các dự án trọng điểm quốc gia, trong đó có các nhà máy điện hạt nhân.

Trong khi đó, tại ĐHĐCĐ thường niên vừa qua, lãnh đạo Tổng CTCP Dịch vụ Kỹ thuật Dầu khí Việt Nam (PVS) cũng tiết lộ doanh nghiệp đang nghiên cứu khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng của dự án, đặc biệt tập trung vào các hạng mục có thể nội địa hóa với tỷ lệ khoảng 50% tổng vốn đầu tư, bao gồm hệ thống làm mát và kết cấu thép.