Đây là chia sẻ của bà Đào Hồng Lan - Bộ trưởng Bộ Y tế - tại Lễ mít tinh hưởng ứng Ngày Dân số thế giới năm 2025 và Công bố Báo cáo Tình trạng Dân số Thế giới năm 2025, diễn ra sáng nay 11/7.

Phát biểu tại buổi lễ, bà Đào Hồng Lan nhấn mạnh Việt Nam đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức tác động đến sự phát triển bền vững của đất nước, bao gồm:

Thứ nhất, tổng tỷ suất sinh giảm thấp nhất trong lịch sử và được dự báo là sẽ tiếp tục giảm trong các năm tiếp theo. Theo kết quả điều tra biến động dân số 1/4/2024: Năm 2022 là 2,01 con/phụ nữ giảm xuống 1,96 con/phụ nữ năm 2023 và 1,91 con/phụ nữ năm 2024, thấp nhất trong lịch sử nhân khẩu học của Việt Nam.

Thứ hai, quá trình già hóa dân số diễn ra với tốc độ nhanh ở Việt Nam.

Thứ ba, tình trạng mang thai và sinh con ở phụ nữ tuổi chưa thành niên có xu hướng tăng; tảo hôn, hôn nhân cận huyết ở khu vực Tây Nguyên và Trung du Miền núi phía bắc vẫn còn rất cao (21,9%).

Thứ tư, tuổi thọ trung bình sống khỏe mạnh chỉ khoảng 65 tuổi. Chất lượng sống của người dân ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số còn thấp.

Bộ Y tế: Đề xuất hỗ trợ tiền mặt, hiện vật với gia đình sinh con một bề, có 2 con gái
Bà Đào Hồng Lan, Bộ trưởng Bộ Y tế, phát biểu tại Lễ mít tinh - Ảnh: Báo Đại biểu Nhân dân

Đứng trước những thách thức về cơ cấu dân số, già hóa, chất lượng sống và bình đẳng giới, Bộ Y tế đang tích cực xây dựng Luật Dân số và chương trình mục tiêu chăm sóc sức khỏe, dân số giai đoạn 2026 - 2035, với mục tiêu bảo đảm an sinh, sức khỏe, bình đẳng cho mọi người dân với nguyên tắc lấy con người là trung tâm, là mục tiêu của sự phát triển bền vững của đất nước.

Dự thảo Luật Dân số có một số nội dung ưu tiên như: Ưu đãi về chế độ nghỉ thai sản; hỗ trợ bằng tiền mặt hoặc hiện vật khi sinh con; hỗ trợ cho phụ nữ mang thai, sinh con khi sàng lọc trước sinh và sơ sinh; ưu tiên tiếp cận chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội và các hỗ trợ khác phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội của từng thời kỳ.

Đặc biệt, "Bộ Y tế đề xuất nhiều chính sách mang tính đột phá, đáng chú ý như ưu đãi tài chính hỗ trợ bằng tiền mặt hoặc hiện vật với gia đình sinh con một bề, có hai con gái; quy định các biện pháp giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh phù hợp với mỗi địa phương và cả nước”, Bộ trưởng nhấn mạnh.