Tập đoàn Hòa Phát (HoSE: HPG) đang thu hút sự chú ý của giới đầu tư khi công bố kế hoạch niêm yết CTCP Nông nghiệp Hòa Phát (mã: HPA) trên sàn HoSE vào tháng 12/2025. Việc niêm yết này sẽ giúp trên sàn chứng khoán cạnh tranh với các doanh nghiệp đã niêm yết như Dabaco (DBC), BaF (BAF), Masan MeatLife (MML) và cả Hoàng Anh Gia Lai (HAG).... Tuy nhiên, khác biệt trong chiến lược kinh doanh đã vẽ nên bức tranh hoàn toàn trái ngược giữa Hòa Phát và Hoàng Anh Gia Lai.

Hành trình chinh phục nông nghiệp của Hòa Phát

Hòa Phát bắt đầu lấn sân sang nông nghiệp từ tháng 3/2015, trong đó tập trung vào 4 mảng chính: (1) sản xuất thức ăn chăn nuôi, (2) chăn nuôi heo, (3) chăn nuôi bò, và (4) chăn nuôi gia cầm, sản xuất trứng. Trong đó, mảng chăn nuôi heo nổi bật nhờ xây dựng hệ thống trang trại quy mô lớn tại Yên Bái, Hòa Bình, Bắc Giang, Thái Bình và Bình Phước, áp dụng quy trình VietGAP khép kín và công nghệ hiện đại.

Dù Hòa Phát chưa công khai chi tiết cơ cấu nguồn thu, các con số doanh thu và lợi nhuận cho thấy sự bứt phá mạnh mẽ. Năm 2016, doanh thu đạt 1.490 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 26,4 tỷ đồng. Chỉ sau 4 năm, lĩnh vực này đã mang về doanh thu kỷ lục với 10.500 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế vọt lên 1.677 tỷ đồng. Mặc dù chịu ảnh hưởng từ đại dịch Covid-19, Hòa Phát nhanh chóng phục hồi, đạt lợi nhuận 181 tỷ đồng vào năm 2023 và vượt ngưỡng nghìn tỷ đồng trong năm 2024.

Trong 6 tháng đầu năm 2025, doanh nghiệp của tỷ phú Trần Đình Long tiếp tục chứng tỏ tiềm năng, khi doanh thu mảng chăn nuôi tăng 34,4% so với cùng kỳ, nhờ sản lượng heo bán ra tăng và giá heo hơi ổn định.

Hòa Phát (HPG) biến heo thành ‘mỏ vàng’, bầu Đức vẫn khổ vì heo ăn chuối
Ảnh: Tổng hợp

Bức tranh trái ngược của Hoàng Anh Gia Lai

Trong khi Hòa Phát liên tục bứt phá, CTCP Hoàng Anh Gia Lai (HoSE: HAG) lại cho thấy những khó khăn rõ ràng trong mảng chăn nuôi. HAGL chỉ bắt đầu ghi nhận doanh thu từ heo vào quý IV/2020 và ra mắt thương hiệu “heo ăn chuối” từ năm 2022. Năm 2023, tập đoàn hoàn tất 10 cụm chuồng trại với công suất 24.000 con heo nái và 600.000 con heo thịt.

Bầu Đức từng rất tự tin với heo ăn chuối khi tuyên bố "nhờ việc cho heo ăn chuối và đạm thực vật nên chi phí nuôi chỉ 38.000 đồng/kg", con số đáng mơ ước trên thị trường song thực tế nguồn thu từ mảng này lại liên tục co hẹp qua từng năm. Năm 2024, doanh thu chỉ còn 1.004 tỷ đồng - giảm 960 tỷ đồng so với năm 2023; lãi gộp ở mức 92 tỷ đồng, chỉ chiếm 4% lợi nhuận gộp toàn công ty.

Năm 2024, doanh thu mảng này chỉ còn 1.004 tỷ đồng, giảm 960 tỷ đồng so với năm 2023, lợi nhuận gộp chỉ chiếm 4% tổng lợi nhuận gộp của công ty. Trong 6 tháng đầu năm 2025, doanh thu giảm sâu còn 134 tỷ đồng, giảm 78% so với cùng kỳ năm trước. Giá vốn cao khiến mảng này lỗ gộp 61 tỷ đồng, chưa kể các chi phí quản lý và chi phí khác khiến doanh nghiệp “chìm sâu” trong thua lỗ. Kết quả kinh doanh lao dốc trong bối cảnh giá heo hơi đầu năm 2025 duy trì ở mức cao 70.000 đồng/kg - vượt nhiều so với mức hòa vốn bình quân 50.000 – 55.000 đồng/kg của thị trường.

Hòa Phát (HPG) biến heo thành ‘mỏ vàng’, bầu Đức vẫn khổ vì heo ăn chuối
Ảnh: Tổng hợp

Chiến lược tạo nên sự khác biệt

Không thể phủ nhận tầm nhìn của bầu Đức - người đã nhìn ra tiềm năng nông nghiệp từ rất sớm khi HAGL tái cấu trúc và xây dựng mô hình “heo ăn chuối” độc đáo, tiết kiệm chi phí, tạo khác biệt cạnh tranh. Tuy nhiên, ý tưởng tốt không đủ nếu thiếu sự kiên định và chiến lược dài hạn.

Trong khi đó, Hòa Phát đặt nền móng bài bản ngay từ đầu với việc làm chủ công nghệ sản xuất giống, xây dựng hệ thống chăn nuôi chuẩn hóa và vận hành theo quy trình khép kín. Nhờ đó, HPG duy trì biên lợi nhuận vượt trội, ngay cả khi ngành chăn nuôi gặp nhiều biến động.

Với kế hoạch niêm yết HPA và duy trì tốc độ tăng trưởng ổn định, nông nghiệp được kỳ vọng sẽ trở thành một mảnh ghép chiến lược trong hành trình phát triển bền vững của Hòa Phát, giảm phụ thuộc vào chu kỳ biến động của thép.