Ngày 10/9, Cục Phòng vệ thương mại (Cơ quan điều tra) đã tiếp nhận hồ sơ yêu cầu điều tra chống lẩn tránh biện pháp chống bán phá giá đối với sản phẩm thép cán nóng (HRC) khổ rộng từ 1.880 - 2.300mm, xuất xứ Trung Quốc, do đại diện ngành sản xuất trong nước nộp.

Đến ngày 18/9, Cơ quan điều tra xác nhận hồ sơ đã đầy đủ, hợp lệ theo quy định pháp luật về phòng vệ thương mại. Trong vòng 45 ngày tiếp theo, Cơ quan điều tra sẽ thẩm định chi tiết để trình Bộ trưởng Bộ Công Thương quyết định có khởi xướng điều tra hay không.

Nội dung thẩm định tập trung vào 3 vấn đề chính: (1) Xác định dấu hiệu lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại; (2) Đánh giá sự thay đổi về lượng, giá trị nhập khẩu từ các quốc gia sau khi áp dụng biện pháp phòng vệ ban đầu; (3) Làm rõ chứng cứ về việc lẩn tránh là nguyên nhân gây thiệt hại hoặc làm suy giảm hiệu quả của biện pháp phòng vệ thương mại hiện hành đối với ngành sản xuất trong nước.

Doanh nghiệp Việt Nam tiếp tục khởi xướng điều tra thép HRC Trung Quốc do nghi lẩn tránh thuế chống bán phá giá
Hòa Phát và Formosa Hà Tĩnh là 2 doanh nghiệp nội địa có khả năng sản xuất thép HRC

Hồi đầu năm, Bộ Công Thương đã áp thuế chống bán phá giá đối với thép cuộn cán nóng (HRC) nhập khẩu từ Trung Quốc có khổ rộng 1.800mm trở xuống, với mức thuế lên tới gần 28%, kéo dài đến năm 2028. Vụ việc do Hòa Phát (HoSE: HPG) và Formosa Hà Tĩnh khởi xướng từ đầu năm 2024.

Ngay sau đó, thị trường xuất hiện xu hướng nhập khẩu ồ ạt các loại thép HRC khổ từ 1.900 – 2.000mm, tức vượt ranh giới áp thuế vừa đủ, trong khi bản chất, mục đích sử dụng và kênh phân phối không thay đổi.

Lũy kế 6 tháng đầu năm, tổng lượng thép HRC khổ rộng nhập khẩu từ Trung Quốc vào Việt Nam đạt gần 650.000 tấn, gấp 15 lần so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, loại khổ 2.000mm chiếm tới 74%. Các chuyên gia ngành thép ước tính, nếu áp theo mức thuế chống bán phá giá hiện tại, lượng thép HRC khổ rộng nhập về trong nửa đầu năm 2025 đã khiến ngân sách thất thu khoảng 90 triệu USD, tương đương gần 2.300 tỷ đồng.

Theo Cục Phòng vệ thương mại, loại hàng hóa trên không nằm trong phạm vi điều tra, nhưng có đặc điểm kỹ thuật và mục đích sử dụng không khác biệt đáng kể so với thép bị áp thuế. Việc này có dấu hiệu lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại.