Tại lễ ra mắt Liên minh AI Âu Lạc sáng 20/6, Chủ tịch Tập đoàn FPT Trương Gia Bình đã có bài phát biểu tâm huyết, nhấn mạnh vai trò sống còn của AI đối với tương lai đất nước.

Ông Bình nhắc lại lời hiệu triệu của Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Không có gì quý hơn độc lập, tự do" - một tinh thần đã hun đúc nên ý chí quật cường của dân tộc Việt Nam. Theo ông, vị thế Việt Nam ngày nay đã có bước chuyển mình rõ rệt. Chưa từng có tiền lệ trong lịch sử khi lãnh đạo của 3 cường quốc cùng đến thăm Việt Nam trong cùng một nhiệm kỳ chính thể. Đó là dấu mốc khẳng định vai trò ngày càng lớn của Việt Nam trên trường quốc tế.

Ba thách thức sống còn của Việt Nam trong kỷ nguyên AI

Tuy nhiên, ông Bình cũng nhấn mạnh, Việt Nam không chỉ đứng trước vận hội lớn, mà còn đối diện với ba thách thức mang tính sống còn.

Chủ tịch FPT Trương Gia Bình: Liên minh AI là tia sáng đầu tiên trong bình minh công nghệ của Việt Nam
Chủ tịch FPT Trương Gia Bình phát biểu tại lễ ra mắt liên minh AI Âu Lạc

Thách thức đầu tiên là vấn đề an ninh quốc gia. Ông dẫn chứng từ xung đột giữa Israel và Iran để cho thấy rằng một quốc gia không thể tự bảo vệ mình nếu không làm chủ công nghệ, đặc biệt là AI. Chủ quyền công nghệ, theo ông, ngày nay chính là một phần không thể tách rời của chủ quyền quốc gia.

Thách thức thứ hai liên quan đến mục tiêu trở thành quốc gia tiên tiến vào năm kỷ niệm 100 năm độc lập. Việt Nam đã xác định rõ "bộ tứ chiến lược": quản trị hiện đại, hội nhập sâu rộng, phát triển bằng khoa học công nghệ và xuất khẩu trí tuệ. "Nhưng nếu không có một nền tảng AI mạnh mẽ, liệu chúng ta có thể thực hiện được các mục tiêu này?" - ông Bình nói.

Thách thức thứ ba là sự thiếu hụt nguồn lực. Trong khi các cường quốc đầu tư hàng trăm, hàng ngàn tỷ USD mỗi năm cho AI, Việt Nam không có được nguồn lực tương đương. Ông Bình chia sẻ trải nghiệm tại Nhật Bản khi biết SoftBank đã đặt mua 10.000 chip để phục vụ phát triển AI. Việt Nam chưa có điều kiện như vậy.

Câu trả lời, theo ông, chính là liên minh – sự kết nối toàn dân, toàn lực lượng tri thức, toàn cộng đồng công nghệ. Ông liên hệ với lời của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong một hồi ký: "Khi nhân dân theo cách mạng, ắt có vũ khí. Và trong trận chiến công nghệ hôm nay, vũ khí của chúng ta chính là AI và dữ liệu" - Chủ tịch FPT nói.

Ông nhấn mạnh, Việt Nam cần phổ cập AI từ lớp 1 đến đại học, cần huy động hơn 50 triệu lao động cùng học, cùng hiểu và cùng làm chủ AI. Đó là con đường để nâng cao năng suất lao động, để đất nước bước vào một kỷ nguyên phát triển mới bằng chính trí tuệ của người Việt.

Với Liên minh AI Âu Lạc, ông kỳ vọng sẽ tạo nên sự gắn kết giữa các trường đại học, viện nghiên cứu, doanh nghiệp và chuyên gia Việt kiều, cùng phát triển mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) do người Việt làm chủ, phục vụ chính nền kinh tế số của Việt Nam.

Một điểm yếu khác được ông chỉ ra là hạ tầng. Nhưng tin vui là Nvidia đã lựa chọn Việt Nam là "ngôi nhà thứ hai" của họ. Điều này sẽ tạo đà quan trọng để giải quyết bài toán hạ tầng công nghệ trong thời gian tới.

Kết thúc bài phát biểu, ông Trương Gia Bình khẳng định: "Liên minh AI không chỉ là một sáng kiến, mà là một lời hiệu triệu, là tia sáng đầu tiên trong bình minh công nghệ Việt Nam. Dù còn nhiều khó khăn chồng chất, nhưng nếu Việt Nam chiến thắng trong trận đánh trí tuệ này, chúng ta sẽ bước lên đài vinh quang".