Công cụ AI mới của OpenAI gây bão mạng với ảnh 'Ghibli hóa': Sáng tạo đột phá hay mối đe dọa cho nghệ sĩ?

Chỉ chưa đầy 48 giờ sau khi ra mắt, công cụ tạo ảnh AI "Images for ChatGPT" của OpenAI đã khiến mạng xã hội tràn ngập hình ảnh theo phong cách Ghibli. Cơn sốt này không chỉ lan rộng với tốc độ chóng mặt mà còn dấy lên những tranh cãi về bản quyền và đạo đức trong việc sử dụng AI để mô phỏng phong cách nghệ thuật của các họa sĩ.

Studio Ghibli, do Hayao Miyazaki đồng sáng lập, từ lâu đã nổi tiếng với phong cách hình ảnh độc đáo, tỉ mỉ và đậm chất nghệ thuật. Vì vậy, việc tạo ra những bức tranh mang hơi thở Ghibli từng là một thử thách lớn đối với người dùng. Trước đây, nhiều dịch vụ thương mại đã tận dụng nhu cầu này để cung cấp hình ảnh vẽ tay theo phong cách Ghibli.

Tuy nhiên, với "Images for ChatGPT", quá trình này đã trở nên đơn giản hơn bao giờ hết. Chỉ cần một câu lệnh, AI có thể tạo ra những bức tranh theo phong cách Ghibli một cách chân thực, từ chi tiết bóng, độ sâu đến đường nét nhân vật. Khác với các công cụ AI trước đây vốn thường tạo ra hình ảnh kém tự nhiên hoặc đầy lỗi, công cụ này cho thấy sự tiến bộ vượt bậc trong việc bắt chước phong cách nghệ thuật nổi tiếng.

Từ trào lưu vô hại đến cơn sốt vượt tầm kiểm soát

Ban đầu, trào lưu này diễn ra khá vô hại khi nhiều người dùng chỉ muốn "Ghibli hóa" ảnh chân dung, thú cưng hoặc các thành viên trong gia đình. Nhưng chẳng bao lâu, xu hướng này đã bùng nổ theo những cách không ai ngờ tới. Những sự kiện lịch sử, nhân vật chính trị và các hình ảnh nhạy cảm đều bị "Ghibli hóa". Hình ảnh về vụ ám sát John F. Kennedy, sự kiện 11/9, CEO Jensen Huang của Nvidia, hay phiên điều trần của CEO OpenAI Sam Altman trước Quốc hội Mỹ đều xuất hiện dưới nét vẽ đầy thơ mộng của Ghibli.

Một bức ảnh được tạo bởi AI

Chính Sam Altman cũng tham gia vào trào lưu này khi thay ảnh đại diện trên nền tảng X thành một bức chân dung Ghibli hóa, đồng thời khuyến khích cộng đồng sáng tạo thêm hình ảnh cho ông. Điều này càng làm xu hướng này lan rộng hơn, biến OpenAI thành trung tâm của cuộc tranh luận về đạo đức trong sáng tạo AI.

Điều đáng nói là "Images for ChatGPT" không hạn chế việc mô phỏng phong cách của các nghệ sĩ nổi tiếng. Theo thông tin từ hệ thống GPT-4o, công cụ này có thể tạo ra hình ảnh mang phong cách của nhiều nghệ sĩ nếu tên họ được đưa vào yêu cầu. Dù OpenAI đã tích hợp cơ chế từ chối khi người dùng cố gắng tạo hình ảnh theo phong cách của các nghệ sĩ còn sống, nhưng thực tế lại cho thấy điều ngược lại. Hayao Miyazaki, người đồng sáng lập Studio Ghibli, vẫn còn sống và đã nhiều lần bày tỏ quan điểm phản đối AI.

Năm 2016, khi được giới thiệu một đoạn phim thử nghiệm sử dụng trí tuệ nhân tạo, Miyazaki đã phản ứng gay gắt: "Tôi hoàn toàn ghê tởm. Nếu các bạn muốn tạo ra những thứ đáng sợ, cứ tiếp tục, nhưng tôi sẽ không bao giờ để công nghệ này xuất hiện trong tác phẩm của mình." Sự mỉa mai càng tăng khi chính hình ảnh của Miyazaki cũng bị "Ghibli hóa", biến ông thành nhân vật trong chính thế giới mà ông đã tạo ra, trái ngược hoàn toàn với quan điểm mà ông từng tuyên bố.

Không chỉ Ghibli, hàng loạt phong cách khác cũng bị bắt chước

Không chỉ Studio Ghibli, người dùng còn tạo ra hình ảnh theo phong cách của Rick & Morty, The Simpsons, South Park, và Wallace & Gromit. Hiện vẫn chưa rõ các họa sĩ đứng sau những tác phẩm này có ý kiến gì về việc phong cách của họ bị sao chép mà không có sự cho phép. Đồng thời, câu hỏi lớn hơn được đặt ra là OpenAI đã thu thập dữ liệu từ đâu để đào tạo mô hình AI có khả năng mô phỏng chính xác như vậy.

Ngoài việc mô phỏng phong cách nghệ thuật, "Images for ChatGPT" còn thể hiện khả năng thị giác ấn tượng trong nhiều lĩnh vực khác. Công cụ này có thể tra cứu thông tin, chụp ảnh màn hình theo yêu cầu và thậm chí tạo ra poster phim chất lượng cao như một nhà thiết kế chuyên nghiệp.

Tuy nhiên, sự phát triển này đặt ra nhiều câu hỏi về bản quyền, đạo đức và ranh giới pháp lý trong việc sử dụng AI để tạo ra nội dung dựa trên phong cách của người khác. Khi OpenAI vẫn đang đối mặt với hàng loạt tranh chấp về bản quyền, việc phân định ranh giới giữa sáng tạo, sao chép và vi phạm quyền sở hữu trí tuệ có thể sẽ trở nên ngày càng mờ nhạt trong tương lai.

Sự bùng nổ của "Ghibli hóa" có thể chỉ là bước khởi đầu, khi AI tiếp tục mở rộng khả năng sáng tạo và mô phỏng. Liệu điều này có mang lại một cuộc cách mạng trong ngành nghệ thuật, hay sẽ là một cuộc chiến pháp lý kéo dài giữa các nghệ sĩ và các công ty công nghệ? Câu trả lời vẫn còn ở phía trước.