Chiều 17/6, tại phiên thảo luận về tình hình kinh tế – xã hội, đại biểu Phạm Trọng Nghĩa (Ủy ban Văn hóa – Xã hội) đề xuất Chính phủ sớm trình Quốc hội phương án giảm giờ làm việc bình thường cho người lao động khu vực tư nhân. Cụ thể, ông kiến nghị giảm từ 48 giờ xuống còn 44 giờ mỗi tuần vào năm 2026 và tiếp tục xuống 40 giờ vào năm 2030.

Theo ông, đây là bước đi cần thiết nhằm tạo đột phá trong phát triển nguồn nhân lực, đồng bộ với cải cách thể chế và hạ tầng. Đại biểu cũng đề xuất sớm ban hành Chiến lược quốc gia hoặc Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển kỹ năng nghề và nguồn nhân lực.

Đề xuất giảm giờ làm không phải là lần đầu tiên được ông Nghĩa nêu ra. Tại kỳ họp cuối năm 2023, ông từng lên tiếng về vấn đề này như một xu hướng tiến bộ của phần lớn quốc gia trên thế giới, nhưng chưa gắn với mốc thời gian cụ thể như lần này.

Hiện nay, Bộ luật Lao động quy định thời gian làm việc tối đa là 48 giờ mỗi tuần. Nhà nước khuyến khích áp dụng tuần làm việc 40 giờ, nhưng chưa phổ biến do năng suất lao động và thu nhập còn thấp. Trong khu vực công, tuần làm việc 40 giờ đã được áp dụng từ năm 1999 theo Quyết định của Thủ tướng.

ĐBQH đề xuất giảm giờ làm việc của người lao động còn 44 giờ/tuần từ 2026
Đại biểu Phạm Trọng Nghĩa. Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội

Cải thiện chế độ để giữ chân nhân tài

Cũng tại phiên thảo luận, đại biểu Hoàng Đức Thắng (đoàn Quảng Trị) nêu thực trạng nhiều cán bộ, công chức giỏi đã xin nghỉ hoặc chuyển sang khu vực tư nhân sau khi sáp nhập đơn vị hành chính. Trong đó có cả cán bộ người dân tộc thiểu số được đào tạo bài bản tại cơ sở, dẫn tới nguy cơ mất cân đối đội ngũ.

Theo ông Thắng, việc sáp nhập khiến nhiều cán bộ phải sống xa gia đình, làm việc xa nhà hàng trăm cây số, dẫn đến áp lực sinh hoạt, chi phí và tinh thần. Ông kiến nghị cần có chính sách bù đắp hợp lý về nhà ở, phương tiện và điều kiện sinh hoạt, thống nhất trên toàn quốc để tránh bất công giữa các địa phương.

Đồng thời, ông đề xuất cải thiện chế độ đãi ngộ, môi trường công vụ, cơ hội thăng tiến và ghi nhận đóng góp nhằm giữ chân nhân tài. Trong đó, tiền lương và phúc lợi phải đảm bảo tính cạnh tranh với khu vực tư nhân, đặc biệt ở các vị trí chuyên môn cao.

Đại biểu Hoàng Đức Thắng nhấn mạnh, cần cải cách công tác tuyển dụng và bổ nhiệm theo hướng chuyên nghiệp, công tâm và sáng tạo. Việc đánh giá cán bộ sau sáp nhập nên dựa vào hiệu quả công việc thay vì mặc định cán bộ cấp trên giỏi hơn cấp cơ sở.

Bên cạnh đó, ông đề xuất bố trí mô hình “văn phòng 2” tại các địa phương trong giai đoạn chuyển tiếp, nhằm tránh quá tải cho trung tâm hành chính mới và đảm bảo phục vụ người dân hiệu quả.