Thu hồi, tạm giữ và khóa thẻ BHYT trong trường hợp vi phạm

Từ ngày 15/8/2025, Nghị định 188/2025/NĐ-CP bắt đầu có hiệu lực, quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm y tế (BHYT), trong đó nhấn mạnh các biện pháp xử lý nghiêm đối với hành vi gian lận, sử dụng sai quy định thẻ BHYT.

Theo Nghị định 188, cơ quan chức năng sẽ thu hồi thẻ BHYT nếu phát hiện hành vi gian lận trong quá trình cấp thẻ, bao gồm: khai sai thông tin về đối tượng, mức hưởng; thực hiện các hình thức gian lận khác; người có tên trên thẻ không còn tham gia BHYT; hoặc được cấp trùng thẻ.

Thẻ BHYT cũng có thể bị tạm giữ hoặc tạm khóa giá trị sử dụng nếu người đi khám, chữa bệnh sử dụng thẻ của người khác. Trong tình huống này, chủ thẻ sẽ phải đến nhận lại thẻ, nộp phạt và thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả theo quy định pháp luật.

Các cơ sở khám, chữa bệnh có trách nhiệm thông báo hành vi vi phạm đến cơ quan bảo hiểm xã hội (BHXH). Cơ quan BHXH sẽ tiến hành thu hồi, tạm giữ hoặc tạm khóa thẻ khi tự phát hiện hoặc nhận được thông báo từ bệnh viện, phòng khám. Việc mở khóa hoặc trả lại thẻ chỉ được thực hiện sau khi người vi phạm đã hoàn tất nghĩa vụ nộp phạt và khắc phục hậu quả.

Phạt từ 1 – 2 triệu đồng nếu cho người khác mượn hoặc sử dụng thẻ BHYT của người khác nhưng chưa gây thiệt hại đến quỹ BHYT.

Phạt từ 3 – 5 triệu đồng nếu hành vi trên gây thiệt hại cho quỹ BHYT.

Như vậy, việc cho mượn hoặc mượn thẻ BHYT để khám, chữa bệnh không chỉ khiến người vi phạm bị xử phạt hành chính, mà còn có nguy cơ bị khóa thẻ, mất quyền lợi bảo hiểm y tế.

Các trường hợp bị thu hồi, tạm giữ, tạm khóa thẻ BHYT từ 15/8:

  1. Có hành vi gian lận trong việc cấp thẻ, khai sai đối tượng, mức hưởng hoặc các hình thức gian lận khác.
  2. Người có tên trên thẻ không còn tham gia BHYT hoặc được cấp trùng thẻ.
  3. Sử dụng thẻ BHYT của người khác hoặc cho người khác mượn thẻ để khám, chữa bệnh.
  4. Các cơ sở y tế thông báo vi phạm cho cơ quan BHXH hoặc cơ quan này tự phát hiện hành vi vi phạm.

Mở rộng đối tượng tham gia BHYT

Ngoài các nhóm đối tượng đã quy định trong Luật BHYT, Nghị định 188/2025/NĐ-CP bổ sung thêm nhiều nhóm mới được tham gia BHYT, bao gồm: công nhân cao su đang hưởng trợ cấp hằng tháng; người dân tại các xã an toàn khu cách mạng thời kỳ kháng chiến; nghệ nhân nhân dân, nghệ nhân ưu tú thuộc hộ có thu nhập thấp; nạn nhân bom mìn sau chiến tranh; thân nhân của người làm công tác trong tổ chức cơ yếu; học viên đào tạo quân sự Ban Chỉ huy quân sự cấp xã; cùng một số đối tượng đặc thù khác.

Đối với những người thuộc nhiều nhóm đối tượng, việc tham gia BHYT sẽ được áp dụng theo nguyên tắc chọn nhóm có mức hỗ trợ cao nhất.

Từ ngày 15/8/2025, người dân cần tuyệt đối sử dụng thẻ BHYT đúng tên và thông tin của mình khi đi khám, chữa bệnh; không cho mượn hoặc mượn thẻ của người khác. Việc vi phạm có thể khiến bạn vừa mất quyền lợi bảo hiểm y tế, vừa bị xử phạt và truy thu chi phí khám chữa bệnh đã thanh toán từ quỹ BHYT.