Bức tranh thương mại 8 tháng đầu năm có nhiều điểm sáng

Hội nghị giao ban xúc tiến thương mại với hệ thống thương vụ Việt Nam ở nước ngoài tháng 8/2025, ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại nhấn mạnh, chỉ tiêu xuất nhập khẩu năm nay được Chính phủ giao cho ngành Công Thương hết sức nặng nề nhưng cũng đầy kỳ vọng: tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa tăng 12% và xuất siêu đạt khoảng 30 tỷ USD. Đây là bước chuẩn bị quan trọng để đưa nền kinh tế bước vào giai đoạn 2026 - 2030 với mục tiêu tăng trưởng bền vững, tận dụng hiệu quả các hiệp định thương mại tự do (FTA) mà Việt Nam đã ký kết.

Cơ hội vàng cho ngành xuất khẩu gạo Việt Nam?

Bức tranh thương mại 8 tháng đầu năm có nhiều điểm sáng.

Bức tranh thương mại 8 tháng đầu năm 2025 cho thấy nhiều điểm sáng đáng ghi nhận. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt gần 305 tỷ USD, tăng 14,4% so với cùng kỳ năm 2024, một kết quả ấn tượng trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều bất định.

Tuy nhiên, xuất nhập khẩu vẫn còn phụ thuộc nhiều vào khu vực FDI. Nhiều ngành hàng thế mạnh giảm mạnh về kim ngạch như gạo, chè, rau quả… đặt ra yêu cầu cấp thiết phải tái cơ cấu sản xuất, nâng cao giá trị chế biến và chất lượng.

Tại hội nghị, đại diện Hiệp hội dệt may, da giày, điện tử… đã khái quát về tình hình xuất nhập khẩu hàng hoá các mặt hàng thời gian qua. Các hiệp hội đều thống nhất đề xuất cần đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và nhập khẩu, giảm phụ thuộc vào các thị trường truyền thống. Các giải pháp cụ thể bao gồm đẩy mạnh sản xuất nguyên phụ liệu trong nước, như vải cho dệt may, linh kiện cho da giày, vật liệu cho ngành gỗ. Phát triển công nghiệp hỗ trợ cần được hỗ trợ qua cơ chế chính sách thuận lợi để thu hút đầu tư vào sản xuất nguyên liệu và linh kiện.

Bên cạnh đó, cần tăng cường thông tin thị trường từ hệ thống thương vụ Việt Nam ở nước ngoài. Tổ chức hội chợ, kết nối giao thương quy mô quốc tế cũng được nhấn mạnh để doanh nghiệp quảng bá sản phẩm và hợp tác đầu tư.

EVFTA là cơ hội để tăng sự hiện diện của hàng hoá ở Châu Âu

Về phía các thương vụ, ông Trần Ngọc Quân, tham tán thương mại tại Bỉ và EU cho biết, EVFTA đã mang lại lợi thế lớn cho Việt Nam khi hơn 90% dòng thuế đã về 0%. Đây là cơ hội để doanh nghiệp đa dạng hóa thị trường, gia tăng sự hiện diện tại châu Âu. Tuy nhiên, đi kèm là những rủi ro từ sự siết chặt kiểm tra an toàn thực phẩm, cũng như việc gia hạn biện pháp tự vệ đối với thép và hợp kim.

1347-xuatkhautom

EVFTA là cơ hội để tăng sự hiện diện của hàng hoá ở Châu Âu.

Ở góc nhìn Bắc Âu, bà Nguyễn Thị Hoàng Thúy, tham tán thương mại tại Thụy Điển cho rằng, về dài hạn, khi châu Âu quay trở lại quỹ đạo phát triển bền vững, chỉ những doanh nghiệp đáp ứng chuẩn xanh, sản xuất có trách nhiệm mới duy trì được vị thế. Đây là điều kiện bắt buộc, không còn là sự lựa chọn.

Từ những phân tích trên, các tham tán đều thống nhất rằng Việt Nam cần một chiến lược đồng bộ để giữ vững lợi thế và mở rộng thị phần tại EU. Về chính sách, cần phối hợp chặt chẽ hơn với các hiệp hội ngành hàng, siết chặt quản lý xuất xứ để ngăn chặn tình trạng lẩn tránh, đồng thời tận dụng tối đa cơ chế EVFTA cũng như các FTA khác.

Về phía doanh nghiệp, yêu cầu cấp thiết là phải chuyển đổi sang mô hình sản xuất xanh, bền vững; đầu tư công nghệ chế biến, đóng gói và truy xuất nguồn gốc để đáp ứng ngay từ đầu các tiêu chuẩn khắt khe của EU. Doanh nghiệp cũng phải nghiêm túc khắc phục những cảnh báo liên quan đến an toàn thực phẩm để giữ vững niềm tin của thị trường.

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu vẫn còn nhiều biến động, có thể thấy, Trung Quốc và Hoa Kỳ tiếp tục khẳng định vị thế là hai thị trường xuất khẩu trọng điểm của Việt Nam. Tuy nhiên, ông Nông Đức Lai - Tham tán thương mại Việt Nam tại Trung Quốc chia sẻ, song song với việc mở cửa, Trung Quốc đang siết chặt giám sát chất lượng hàng nhập khẩu. Các quy định như Lệnh 248 và 249 về quản lý an toàn thực phẩm đã được triển khai quyết liệt, với các biện pháp kiểm tra trực tuyến và trực tiếp tại cơ sở sản xuất nước ngoài.

“Doanh nghiệp Việt cần nâng cao chất lượng nông lâm thủy sản, đảm bảo truy xuất nguồn gốc toàn diện; đầu tư công nghệ chế biến, bảo quản để tăng giá trị gia tăng; đẩy mạnh xúc tiến thương mại tại các tỉnh phía Bắc và Tây Bắc Trung Quốc, nơi nhu cầu thực phẩm cao cấp lớn; chú trọng bao bì, mẫu mã phù hợp thị hiếu. Đặc biệt, cần chú trọng đầu tư logistics, kho lạnh để ổn định nguồn cung”, ông Lai nói.