Tập đoàn Toyota 'siết chặt' dây chuyền Lexus tại Mỹ

Toyota Motor đang lên kế hoạch hợp nhất sản xuất xe sang Lexus tại Mỹ từ hai nhà máy xuống còn một địa điểm duy nhất, nhằm ứng phó với mức thuế quan cao từ chính quyền Tổng thống Donald Trump và tăng cường năng lực sản xuất xe hybrid, phân khúc đang "nóng" nhất thị trường Mỹ. Động thái này có thể ảnh hưởng đến hàng nghìn việc làm và chuỗi cung ứng toàn cầu của hãng xe Nhật Bản, theo báo cáo từ Nikkei Asia.

Theo nguồn tin từ Nikkei, Tập đoàn Toyota sẽ dừng sản xuất mẫu sedan Lexus ES tại nhà máy ở Kentucky sau khi hoàn thành các đơn hàng hiện tại, đồng thời tập trung toàn bộ sản xuất Lexus tại Mỹ vào nhà máy ở Indiana, nơi hiện đang lắp ráp mẫu SUV Lexus TX cỡ lớn. Kế hoạch này dự kiến triển khai trong năm tới, với mẫu Lexus ES thế hệ mới sẽ được nhập khẩu trực tiếp từ Nhật Bản thay vì sản xuất nội địa. Chiến lược tái cấu trúc này không chỉ giúp Toyota giảm chi phí logistics và tránh thuế nhập khẩu cao mà còn cho phép hãng ưu tiên sản xuất xe hybrid tại Kentucky, tập trung vào các mẫu bán chạy như Camry hybrid và RAV4 hybrid là những sản phẩm đang dẫn đầu doanh số tại Mỹ.

Lý do chính đằng sau quyết định này là chính sách thuế quan cứng rắn của chính quyền Trump, với mức thuế 25% áp dụng ban đầu lên xe nhập khẩu, sau đó giảm xuống 15% đối với xe và linh kiện từ Nhật Bản so với mức 2.5% trước đây. Các chuyên gia phân tích rằng, thuế quan kéo dài sẽ làm tăng giá thành xe Lexus nhập khẩu, buộc Toyota phải điều chỉnh chuỗi cung ứng để duy trì lợi nhuận. Về mặt thị trường, động thái của Toyota phản ánh xu hướng chung trong ngành ô tô toàn cầu khi các hãng xe Nhật Bản như Nissan, Mazda và Subaru cũng đang điều chỉnh sản xuất để đối phó với rào cản thương mại Mỹ. Năm 2024, Lexus đã đạt doanh số kỷ lục toàn cầu với 851.214 chiếc, tăng 3,3% so với năm trước, trong đó thị trường Mỹ chiếm tỷ lệ lớn nhờ nhu cầu hybrid tăng vọt, phân khúc này chiếm 44,5% tổng doanh số xe điện hóa của Toyota tại Mỹ. Riêng quý I/2025, Lexus bán được 35.095 chiếc tại Mỹ trong tháng 3, tăng 14,1% so với cùng kỳ, nhưng doanh số tháng 6 chỉ đạt 28.074 chiếc, giảm nhẹ 0,9% do áp lực cạnh tranh và chi phí nguyên liệu tăng. Dự báo năm 2025, doanh số Lexus tại Mỹ có thể tăng 8% nhờ các mẫu hybrid, nhưng việc hợp nhất sản xuất có thể làm gián đoạn ngắn hạn, ảnh hưởng đến khoảng 2.000-3.000 việc làm tại nhà máy Kentucky, theo ước tính từ các nhà phân tích ngành.

Chính sách thuế quan của Trump không chỉ nhắm vào xe Nhật mà còn nhằm thúc đẩy sản xuất nội địa, nhưng thực tế lại đẩy các hãng xe nước ngoài vào thế khó. Toyota, với mạng lưới 14 nhà máy tại Mỹ sản xuất hơn 2 triệu xe/năm, đã đầu tư hàng tỷ USD vào hybrid để cạnh tranh với Tesla và các đối thủ châu Âu. Tuy nhiên, chi phí lao động và nguyên liệu cao tại Mỹ khiến việc xây dựng nhà máy mới trở nên tốn kém, dẫn đến quyết định "chuyển hướng" một phần sản xuất cao cấp về Nhật nơi lợi nhuận biên cao hơn nhờ quy mô và công nghệ tiên tiến.

Toyota đang điều chỉnh chiến lược sản xuất Lexus tại Mỹ để tối ưu hóa chi phí, tăng năng lực cạnh tranh sản phẩm hybrid và giảm tác động từ chính sách thuế khắc nghiệt. Nếu kế hoạch được thực thi, nó không chỉ giúp Toyota tiết kiệm chi phí thuế quan ước tính lên đến hàng trăm triệu USD/năm mà còn củng cố vị thế dẫn đầu trong phân khúc hybrid, lĩnh vực dự kiến chiếm 50% thị trường xe Mỹ vào năm 2030, theo báo cáo từ BloombergNEF. Dù vậy, rủi ro chuỗi cung ứng toàn cầu vẫn là thách thức lớn, đặc biệt khi căng thẳng thương mại Mỹ-Nhật có thể leo thang dưới thời Trump nhiệm kỳ hai.