Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan Việt Nam, trong 4 tháng đầu năm 2025, Việt Nam đã nhập khẩu 313.756 tấn chất dẻo nguyên liệu từ Mỹ, trị giá 346,12 triệu USD, tăng 41,13% về lượng và 40,67% về kim ngạch so với cùng kỳ năm trước. Giá bình quân đạt 1.103 USD/tấn, giảm nhẹ 0,27% so với cùng kỳ năm 2024.

Đây là mức tăng trưởng ấn tượng, phản ánh sự chuyển dịch trong chuỗi cung ứng toàn cầu khi các doanh nghiệp Việt Nam tìm kiếm nguồn nguyên liệu ổn định và giá cả cạnh tranh. Mỹ hiện là một trong những nguồn cung cấp nguyên liệu nhựa quan trọng cho Việt Nam, đặc biệt đối với các loại nhựa như polyethylene (PE) và polypropylene (PP).

Ngành nhựa Việt Nam đã có những bước phát triển mạnh mẽ trong những năm gần đây. Theo báo cáo của Research and Markets, năm 2023, Việt Nam nhập khẩu 6,82 triệu tấn nguyên liệu nhựa, trị giá 9,76 tỷ USD. Tuy nhiên, công suất sản xuất trong nước chỉ đáp ứng khoảng 30% nhu cầu, 70% còn lại phải nhập khẩu từ các quốc gia như Trung Quốc, Hàn Quốc, Mỹ, Ả Rập Xê Út và các nước ASEAN.

Việc phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu khiến ngành nhựa Việt Nam dễ bị ảnh hưởng bởi biến động giá cả và chính sách thương mại quốc tế. Tuy nhiên, việc Mỹ tăng cường xuất khẩu nhựa sang Việt Nam với giá cả cạnh tranh và thuế suất nhập khẩu ưu đãi (khoảng 5%) đã giúp các doanh nghiệp trong nước giảm chi phí sản xuất, nâng cao khả năng cạnh tranh và mở rộng thị trường xuất khẩu.

Hơn 300.000 tấn nguyên liệu Mỹ đổ bộ Việt Nam, thuế chỉ 5%, ngành nhựa hưởng lợi lớn chưa từng có
Việt Nam đang hưởng lợi từ nguyên liệu dẻo Mỹ. Ảnh minh họa

Căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đã tạo ra cơ hội cho các quốc gia khác, trong đó có Việt Nam, tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Việc Mỹ áp dụng thuế suất cao đối với hàng hóa từ Trung Quốc khiến các doanh nghiệp Mỹ tìm kiếm nguồn cung thay thế. Việt Nam với vị trí địa lý thuận lợi, chi phí lao động cạnh tranh và năng lực sản xuất ngày càng nâng cao đã trở thành điểm đến hấp dẫn.

Theo báo cáo của Plastics Industry Association, Việt Nam đã chuyển từ vị thế đối tác thương mại thặng dư với Mỹ sang thâm hụt, khi nhập khẩu các sản phẩm nhựa từ Mỹ tăng mạnh. Điều này phản ánh sự phát triển của ngành công nghiệp sản xuất tại Việt Nam và sự hội nhập sâu rộng vào mạng lưới sản xuất toàn cầu, đặc biệt trong các lĩnh vực điện tử, ô tô và hàng tiêu dùng.

Mặc dù có nhiều cơ hội, ngành nhựa Việt Nam cũng đối mặt với những thách thức từ biến động chính sách thương mại quốc tế. Gần đây, Mỹ đã công bố áp dụng mức thuế lên đến 46% đối với một số sản phẩm nhựa nhập khẩu từ Việt Nam. Tuy nhiên, hiện tại mức thuế này đang được tạm hoãn trong 90 ngày và áp dụng mức thuế tạm thời 10% cho đến ngày 8/7/2025.

Việc này đặt ra yêu cầu cho các doanh nghiệp Việt Nam phải chủ động trong việc đa dạng hóa thị trường, nâng cao chất lượng sản phẩm và tuân thủ các quy định về xuất xứ hàng hóa để tận dụng các ưu đãi thuế quan từ các hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam đã ký kết.