Không phải Thái Lan, Nhật Bản lựa chọn vựa lúa ngay gần Việt Nam để nhập khẩu gạo: Sắp 'chốt đơn' 10.000 tấn, giá bán không hề rẻ

Theo số liệu công bố ngày 9.6 từ Bộ Nông nghiệp Đài Loan (Trung Quốc), trong 5 tháng đầu năm 2025, Đài Loan đã xuất khẩu 7.759 tấn gạo sang Nhật Bản – cao gấp 6 lần so với cùng kỳ năm ngoái. Bộ dự báo sản lượng xuất khẩu cả năm nay có thể vượt mốc 10.000 tấn, tăng hơn 2,5 lần so với năm 2024.

Trong bối cảnh Nhật Bản đối mặt với tình trạng thiếu hụt gạo nghiêm trọng nhất từ trước đến nay, Đài Loan đang tận dụng lợi thế về giống, kỹ thuật trồng lúa tương đồng và giá thành chỉ bằng một nửa so với gạo nội địa Nhật để đẩy mạnh xuất khẩu. Hiện gạo Đài Loan đã thâm nhập vào hệ thống cung cấp thực phẩm tại các trường học, bệnh viện, cơ sở chăm sóc và siêu thị ở Nhật.

Cánh đồng lúa ở Đài Loan. Ảnh: Tổng hợp

Bộ trưởng Nông nghiệp Đài Loan – ông Chen Junne-jih – cùng ngày đã đến huyện Hsinchu, phía bắc đảo, để kiểm tra công tác sản xuất gạo phục vụ xuất khẩu. Ông cho biết trước xu hướng người dân Đài Loan tiêu thụ gạo giảm do văn hóa ẩm thực đa dạng, Bộ đang tập trung hỗ trợ ngành lúa gạo bằng cách thúc đẩy mở rộng thị trường nước ngoài.

Giai đoạn 2020–2024, lượng gạo Đài Loan xuất sang Nhật mỗi năm chỉ khoảng 3.500 tấn. Tuy nhiên, giá xuất khẩu năm nay đã tăng gấp đôi, từ 441 lên 870 Đài tệ (tương đương 13,6 USD lên 26,8 USD) cho mỗi giỏ 5 kg.

Dù Nhật Bản có chính sách kiểm soát nghiêm ngặt để bảo vệ sản xuất gạo trong nước, nước này vẫn cho phép nhập khẩu 770.000 tấn gạo mỗi năm, trong đó 670.000 tấn được chính phủ mua để dự trữ. Chỉ 100.000 tấn còn lại dành cho các nhà nhập khẩu quốc tế với thuế suất bằng 0 – phần lớn trong số đó phân bổ cho Mỹ và Úc, còn lại chia cho Đài Loan và các quốc gia khác.

Nhật Bản "chọn mặt gửi vàng" để nhập khẩu gạo từ Đài Loan. Ảnh minh hoạ

Đáng chú ý, giống lúa Đại Nam số 11 – do Trạm Nghiên cứu và Khuyến nông Đại Nam phát triển – đã đáp ứng tiêu chuẩn về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật của Nhật. Riêng trong tháng 9.2024, Đài Loan đã xuất khẩu 2.400 tấn giống lúa này sang Nhật Bản, đồng thời mở rộng sang thị trường Singapore và Úc.