Cuộc đua xây dựng dự án đường sắt “thế kỷ”

Thời gian qua, cuộc đua tham gia xây dựng siêu dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam trở nên nóng hơn bao giờ hết khi hàng loạt doanh nghiệp tư nhân lớn như Tập đoàn Trường Hải (THACO) và CTCP Đầu tư và Phát triển Đường sắt cao tốc VinSpeed lần lượt nhập cuộc với những đề xuất đáng chú ý.

Điểm chung trong 2 đề xuất là tổng mức đầu tư lên tới 61,35 tỷ USD (chưa bao gồm chi phí giải phóng mặt bằng và tái định cư). Trong đó, doanh nghiệp tự thu xếp 20% vốn, tương đương 12,27 tỷ USD; phần còn lại hơn 49 tỷ USD dự kiến huy động từ các tổ chức tín dụng trong và ngoài nước, có bảo lãnh của Chính phủ và được hỗ trợ lãi suất trong vòng 30 năm. Cả hai bên cũng đề xuất được khai thác quỹ đất dọc tuyến đường sắt để phát triển đô thị.

Về tiến độ, VinSpeed cam kết hoàn thành toàn bộ dự án trong vòng 5 năm, thực hiện theo một giai đoạn. Trong khi đó, THACO đề xuất triển khai trong 7 năm, chia làm 2 giai đoạn. So với phương án Nhà nước đầu tư trực tiếp trong 10 năm, cả hai phương án xã hội hóa đều rút ngắn thời gian thực hiện đáng kể.

Theo thông tin từ Vietnamnet, một liên danh giữa doanh nghiệp Việt Nam và Hoa Kỳ, gồm CTCP Mekolor (Việt Nam) và Great USA (Hoa Kỳ) đã có văn bản trình Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, đề xuất đầu tư dự án với tổng vốn lên tới 100 tỷ USD, theo hình thức đầu tư trực tiếp bằng vốn tự có.

Dự án dự kiến được đưa vào khai thác sau 5 năm kể từ ngày nhận mặt bằng sạch, với thời hạn vận hành trong 49 năm. Điểm nổi bật trong đề xuất này là cam kết chịu toàn bộ chi phí chuyển giao công nghệ từ đối tác quốc tế cũng như miễn phí 100% giá vé trong 6 tháng cho tất cả người dân khi tham gia vận chuyển bằng tuyến đường sắt trên.

“Chúng tôi sẽ tuân thủ và chịu sự giám sát chặt chẽ của Nhà nước để thực hiện và hoàn thiện theo đúng tiêu chuẩn quốc tế về dự án đường sắt tốc độ cao và quy định pháp luật của Việt Nam”, liên minh này nhấn mạnh.

Liên danh kín tiếng đứng sau đề xuất làm đường sắt tốc độ cao 100 tỷ USD có gì trong tay?
Thêm nhiều doanh nghiệp đề xuất tham gia xây dựng dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam

Doanh nghiệp đứng sau đề xuất 100 tỷ USD có gì trong tay?

CTCP Mekolor là một tổ chức tư nhân của Việt Nam do Tiến sĩ Võ Xuân Trường và Tiến sĩ Trần Công Đoàn sáng lập, với định hướng trở thành “bộ não đổi mới kinh tế”. Công ty theo đuổi mô hình kinh tế nhân bản, không phụ thuộc vào nợ vay và kết hợp công nghệ blockchain với giá trị lao động để tái định nghĩa khái niệm “tín dụng” và “tài sản”.

Hai nhà sáng lập từng công bố dự án mang tính cách mạng “OMOM”, tập trung phát triển nền tảng công dân số, tài sản số, y tế thông minh và hợp đồng thông minh - nhằm hình thành một mạng xã hội kỹ thuật số toàn diện. Một dự án nổi bật khác là GREAT Blockchain, được kỳ vọng hỗ trợ chuyển đổi số toàn diện nền kinh tế toàn cầu, thúc đẩy việc làm và tăng trưởng, phù hợp với giai đoạn chuyển mình của Việt Nam.

Liên danh kín tiếng đứng sau đề xuất làm đường sắt tốc độ cao 100 tỷ USD có gì trong tay?
Tiến sĩ Võ Xuân Trường - nhà sáng lập CTCP Mekolor

Tên tuổi của Mekolor từng gây xôn xao dư luận khi liên quan đến một vụ kiện quốc tế trị giá hàng tỷ euro với ngân hàng Barclays (Anh). Vụ việc bắt nguồn từ đề xuất của Mekolor về dự án “Khu du lịch Cù Lao Giêng - Xứ sở thần tiên - Mekolor Everland” có quy mô gần 6.900ha tại huyện Chợ Mới, An Giang. Dự án này nằm trong khuôn khổ sáng kiến “Một Mekong, một bữa ăn” mà Mekolor theo đuổi.

Trong quá trình xúc tiến đầu tư, Barclays đánh giá cao sáng kiến này và đã ký kết hợp đồng cho vay với Mekolor vào ngày 12/5/2020. Theo thỏa thuận, Barclays sẽ cấp khoản vay trị giá 20 tỷ euro dưới hình thức vay thương mại (vay tự trả, không có bảo lãnh của Chính phủ Việt Nam).

Mekolor sau đó cho biết đã hoàn tất các chi phí phát hành SWIFT thông qua Công ty TNHH Quốc tế Arisara (Thái Lan) theo chỉ định của Barclays. Ngân hàng Barclays đã yêu cầu ngân hàng Deutsche Bank AG tại Frankfurt (Đức) chuyển khoản 1 tỷ euro đầu tiên đến tài khoản của Mekolor.

Tuy nhiên, Mekolor cho biết không nhận được khoản tiền như cam kết. Barclays sau đó liên hệ với hệ thống SWIFT và được thông báo rằng khoản tiền chuyển đi đã được Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) tiếp nhận. Nhưng trong văn bản phản hồi, NHNN khẳng định không có khoản tiền nào như vậy được ghi nhận trên hệ thống thanh toán của mình từ tháng 6/2020 trở đi.

Cho rằng Barclays vi phạm thỏa thuận, Mekolor đã đệ đơn kiện ngân hàng này lên Tòa trọng tài thương mại quốc tế (ICC), yêu cầu bồi thường thiệt hại 20 tỷ euro.

Về Great USA, công ty thành lập tại Florida (Hoa Kỳ), đại diện hệ sinh thái Great Network trên toàn cầu. Doanh nghiệp này chuyên phát hành tài sản số ổn định như USDG và EURG, điều phối dữ liệu, hợp đồng thông minh và kết nối dòng vốn từ các quỹ đầu tư ESG. Đồng thời, Great USA còn đảm nhận vai trò cổng thanh khoản và kiểm toán xuyên biên giới cho hệ sinh thái này.