Loại nấm kỳ dị từng được Từ Hi Thái hậu thích mê nay bất ngờ xuất hiện tại Việt Nam, bán với giá ngất ngưởng

Nấm hầu thủ, hay còn gọi là “đầu khỉ” (do hình dáng giống phần đầu của khỉ), là một trong những loại nấm quý hiếm nhất hiện nay. Chúng thường mọc tự nhiên trên thân gỗ mục nát tại các khu rừng ôn đới, có thể dễ dàng nhận diện bởi vẻ ngoài tròn trịa như một khối cầu, bao phủ bởi hàng ngàn sợi tua trắng muốt như lông. Khi già đi, màu sắc của nấm ngả sang vàng hoặc vàng sậm, tăng thêm phần huyền bí và độc đáo.

Không giống như các loại nấm phổ biến khác, nấm hầu thủ có điều kiện sinh trưởng khá khắt khe. Chúng chỉ phát triển trong môi trường mát mẻ, với nhiệt độ lý tưởng dao động từ 16 đến 20 độ C – vốn là điều kiện chỉ có tại một số vùng núi cao hoặc khu vực có khí hậu ôn hòa. Tuy nhiên, nhờ thành tựu của các trung tâm nghiên cứu nông nghiệp và doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực nông sản, loại nấm quý hiếm này hiện đã được nuôi trồng thành công tại một số tỉnh thành ở Việt Nam như Lâm Đồng, Lào Cai, và Tây Nguyên.

Nấm hầu thủ có hình thù kỳ lạ. Ảnh minh họa

Không chỉ gây tò mò bởi hình dạng lạ mắt, nấm hầu thủ còn nổi tiếng vì hàm lượng dinh dưỡng và dược tính vượt trội. Theo nghiên cứu của giáo sư Mizuno (Nhật Bản), nấm chứa đầy đủ các dưỡng chất thiết yếu: vitamin B1, B2, khoáng chất như sắt, canxi, kali và đặc biệt là các axit béo không bão hòa – thành phần quan trọng trong việc phòng chống bệnh tim mạch và ung thư.

Đáng chú ý, nấm hầu thủ còn chứa Germanium (Ge), một nguyên tố hiếm từng được mệnh danh là “kim loại chống ung thư” nhờ khả năng tăng cường hệ miễn dịch và làm chậm sự phát triển của tế bào ác tính. Trong y học cổ truyền Trung Hoa, nấm được dùng để bồi bổ ngũ tạng, chữa suy nhược cơ thể, viêm dạ dày, mất ngủ và hỗ trợ tiêu hóa.

Với những công dụng đặc biệt và nguồn cung hạn chế, giá bán của nấm hầu thủ luôn ở mức cao. Tại Trung Quốc, nơi loại nấm này được xem như một phần của văn hóa ẩm thực cung đình từ thời nhà Thương, giá nấm khô loại tốt dao động từ 1.200 đến 1.600 nhân dân tệ mỗi kg (khoảng 4,2 – 5,6 triệu đồng). Tại Việt Nam, tùy chất lượng và phương pháp chế biến, nấm tươi hay sấy thăng hoa có giá từ 1,85 triệu đến 3 triệu đồng/kg.

Loại nấm quý này đã được nhân giống và trồng tại Việt Nam. Ảnh minh họa

Điều đáng mừng là dù giá trị cao, nhưng sản lượng nấm hầu thủ trong nước đang tăng nhờ công nghệ nuôi trồng trong nhà lạnh, kết hợp giá thể gỗ mục và kiểm soát vi sinh. Việc thương mại hóa sản phẩm này không chỉ mở ra cơ hội lớn cho ngành nông nghiệp sạch mà còn giúp Việt Nam giảm phụ thuộc vào nhập khẩu dược liệu, đồng thời hướng tới xuất khẩu sang các thị trường cao cấp.

Dù có vị hơi đắng nhẹ, nhưng nấm hầu thủ lại mang mùi thơm nồng đặc trưng của nấm tự nhiên, khiến người sành ăn đánh giá cao. Một số món ăn phổ biến từ nấm hầu thủ gồm: hầm với sườn heo, nấu súp gà, chiên giòn tẩm bột, hoặc nấu cháo dưỡng sinh. Tại Trung Quốc, nấm từng được Hoàng đế Càn Long và Từ Hy Thái hậu yêu thích đến mức ví von là “thực phẩm ngon hơn cả tổ yến hay chân gấu”.

Nấm hầu thủ không chỉ dừng lại ở một loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, mà còn là tiềm năng lớn trong ngành dược phẩm và xuất khẩu nông sản giá trị cao. Tại Việt Nam, nhiều hợp tác xã, doanh nghiệp trẻ đã bắt đầu nhân giống và nghiên cứu mở rộng mô hình canh tác, đồng thời đăng ký sản phẩm OCOP, xây dựng thương hiệu cho loại nấm đặc biệt này.