Huyện Tương Dương, nằm ở phía Tây tỉnh Nghệ An, có diện tích rộng lớn trên 281.129ha, chiếm khoảng 17% tổng diện tích của tỉnh, là huyện có diện tích lớn nhất trong tỉnh và cũng là đơn vị cấp huyện rộng nhất cả nước. Với 18 xã, thị trấn, huyện có sự đa dạng về dân cư với 6 dân tộc anh em sinh sống gồm: Thái, Kinh, Khơ Mú, Mông, Ơ Đu, Tày Poọng.

Theo số liệu của Cục Thống kê, diện tích của huyện Tương Dương còn vượt qua diện tích của 20 tỉnh, thành phố trong cả nước, như Bắc Ninh, Hải Phòng, Hải Dương, Hưng Yên, Thái Bình, Vĩnh Phúc, Nam Định, Hà Nam, Ninh Bình, thành phố Đà Nẵng, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu, TP. HCM, Vĩnh Long, Hậu Giang, Bạc Liêu, Tiền Giang, Bến Tre, Trà Vinh và thành phố Cần Thơ. Diện tích của huyện Tương Dương cũng lớn hơn diện tích của ba tỉnh Hưng Yên, Hà Nam và Bắc Ninh cộng lại và gấp hơn 3,4 lần so với tỉnh Bắc Ninh - địa phương diện tích nhỏ nhất trong cả nước.

Về tình hình kinh tế, năm 2024, tổng giá trị sản xuất của huyện Tương Dương ước đạt 6.193 tỷ đồng, đạt 100,1% Nghị quyết của HĐND tỉnh, với tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất đạt 7,7%. Trong đó, các ngành kinh tế chủ yếu gồm nông - lâm - thủy sản tăng trưởng 4,9%, công nghiệp - xây dựng tăng 8,3%, và thương mại - dịch vụ tăng 7%.

Thu nhập bình quân đầu người tại huyện đạt 38,4 triệu đồng, đạt 96% mục tiêu Nghị quyết HĐND, tăng 6,7% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, huyện Tương Dương vẫn là một trong những huyện nghèo nhất của tỉnh Nghệ An, với tỷ lệ hộ nghèo ước tính lên tới 25,3% vào cuối năm 2024, gấp 6 lần mức trung bình của tỉnh.

Một huyện nghèo miền núi rộng hơn 20 địa phương khác, sắp thực hiện 'cải tổ' hành chính quan trọng
Huyện Tương Dương (Nghệ An) sắp cải cách hành chính

Mục tiêu phát triển của huyện Tương Dương trong năm 2025 là tăng trưởng kinh tế đạt từ 5-6%, và thu nhập bình quân đầu người đạt khoảng 41 triệu đồng/năm. Để đạt được mục tiêu này, huyện sẽ tập trung khai thác tối đa tiềm năng và lợi thế sẵn có, đặc biệt là các chính sách hỗ trợ dành cho miền núi và dân tộc thiểu số. Đồng thời, huyện sẽ tiếp tục đẩy mạnh các chương trình hướng nghiệp, dạy nghề, tạo việc làm cho lao động nông thôn, và tuyên truyền, vận động người dân xóa bỏ tư tưởng bảo thủ, khuyến khích phát triển tinh thần tự lực, tự cường trong cộng đồng.

Đặc biệt, huyện Tương Dương đang thực hiện một kế hoạch cải cách hành chính quan trọng. Ngày 22/3, lãnh đạo huyện đã nhận được văn bản của Sở Nội vụ Nghệ An về việc xây dựng phương án sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp xã. Theo phương án này, huyện Tương Dương sẽ giảm số lượng các đơn vị hành chính cấp xã từ 17 xã hiện nay xuống còn 6-7 xã, nhằm đảm bảo sự hiệu quả trong quản lý và phát triển địa phương.

Các tiêu chí cho việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã được hướng dẫn rõ ràng. Cụ thể, đối với xã miền núi, diện tích tối thiểu phải đạt 150km² và dân số từ 7.500 người trở lên (đối với các xã có từ 30% dân tộc thiểu số trở lên), còn các xã đồng bằng sẽ có diện tích ít nhất 90km² và dân số tối thiểu 24.000 người. Đối với phường, diện tích tối thiểu là 35km² và dân số phải đạt từ 50.000 người trở lên. Đặc biệt, những đơn vị hành chính sau khi sáp nhập phải đảm bảo đủ tiêu chuẩn về cơ sở hạ tầng, công nghệ thông tin, chuyển đổi số, và chất lượng đội ngũ cán bộ công chức.

Việc sáp nhập các đơn vị hành chính này sẽ giúp giảm bớt sự phân tán trong quản lý, tạo ra những đơn vị hành chính lớn hơn với nguồn lực và tiềm năng phát triển mạnh mẽ hơn, đồng thời cũng tạo điều kiện thuận lợi cho việc đầu tư cơ sở hạ tầng và các dự án phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương. Huyện Tương Dương cũng sẽ đặc biệt chú trọng đến việc lựa chọn tên gọi các đơn vị hành chính mới và xác định trung tâm hành chính chính trị của các đơn vị sau sáp nhập, đảm bảo các yếu tố về lịch sử, văn hóa, và truyền thống của cộng đồng dân cư tại các địa phương này.