Giữa lúc giá điều thô trên thị trường tăng phi mã các doanh nghiệp Việt Nam vẫn quyết định chi tới 10.700 tỷ đồng (tương đương 420 triệu USD) để nhập khẩu 240.000 tấn hạt điều chỉ trong hai tháng đầu năm 2025. Theo số liệu từ Cục Hải quan, lượng nhập khẩu chỉ tăng 7,3% so với cùng kỳ năm trước nhưng giá trị lại vọt lên 53,3%.
Trong khi đó, xuất khẩu hạt điều lại đi theo chiều hướng ngược lại. Việt Nam chỉ xuất khẩu gần 66.400 tấn hạt điều nhân, thu về 455,3 triệu USD, giảm 27,4% về sản lượng và 7,4% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái. Sự chênh lệch giữa nhập khẩu và xuất khẩu cho thấy ngành điều Việt Nam đang phải đối mặt với những biến động lớn về giá cả và nguồn cung.
![]() |
Tanzania vươn lên là nhà cung cấp điều lớn nhất cho Việt Nam. Ảnh minh hoạ |
Một trong những thay đổi đáng chú ý trên thị trường điều năm nay là sự chuyển dịch mạnh mẽ về nguồn cung. Nếu như những năm trước, Campuchia luôn là nhà cung cấp điều lớn nhất cho Việt Nam thì nay vị trí này đã thuộc về Tanzania.
Trong hai tháng đầu năm 2025, Việt Nam nhập khẩu tới 187 triệu USD hạt điều từ Tanzania, tăng đột biến 175% so với cùng kỳ năm trước. Trong khi đó, kim ngạch nhập khẩu từ Campuchia chỉ còn 64 triệu USD, giảm mạnh 39%. Điều này cho thấy sự thay đổi trong chiến lược thu mua của doanh nghiệp Việt nhằm tìm kiếm nguồn hàng ổn định hơn giữa bối cảnh giá cả biến động.
Ngoài ra, Indonesia cũng là một thị trường nhập khẩu đáng chú ý khi kim ngạch nhập khẩu từ quốc gia này tăng gấp đôi, đưa Indonesia lên vị trí thứ tư trong danh sách các nhà cung cấp điều lớn nhất cho Việt Nam.
Việt Nam hiện vẫn giữ vững vị trí là quốc gia sản xuất và xuất khẩu điều nhân số 1 thế giới nhưng để duy trì lợi thế này, doanh nghiệp trong nước vẫn phụ thuộc lớn vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu. Những năm gần đây, Campuchia đã vươn lên trở thành thủ phủ điều lớn thứ hai thế giới, cung cấp lượng lớn nguyên liệu cho Việt Nam.
Năm 2024, doanh nghiệp Việt Nam đã chi 1,07 tỷ USD để nhập khẩu gần 820.000 tấn hạt điều thô từ Campuchia. Tuy nhiên, với sự dịch chuyển nguồn cung từ châu Phi đặc biệt là Tanzania và Indonesia, chiến lược thu mua của doanh nghiệp Việt cũng cần điều chỉnh để đảm bảo tính cạnh tranh và ổn định sản xuất.
Nhìn vào diễn biến thị trường những tháng đầu năm 2025, có thể thấy ngành điều Việt Nam đang đối mặt với nhiều cơ hội nhưng cũng không ít thách thức. Giá nhập khẩu tăng cao có thể ảnh hưởng đến biên lợi nhuận của doanh nghiệp trong khi nhu cầu tiêu thụ tại các thị trường xuất khẩu có dấu hiệu chững lại.
Để thích ứng, các doanh nghiệp cần linh hoạt hơn trong chiến lược thu mua, tìm kiếm nguồn cung đa dạng và tối ưu hóa chi phí sản xuất. Sự thay đổi trong cán cân nhập khẩu từ Campuchia sang Tanzania và Indonesia là một tín hiệu cho thấy ngành điều Việt Nam đang nỗ lực giảm sự phụ thuộc vào một thị trường duy nhất, nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững trong tương lai.