Ngành thép trước bão phòng vệ thương mại: Trump mở đường cho thương vụ tỷ USD
Ảnh minh họa

Theo DOJ, động thái này nhằm tạo điều kiện để Chính phủ hoàn tất các cuộc đàm phán với các bên liên quan, hướng tới một thỏa thuận mà không cần tòa án phân xử.

Tháng 12/2023, Nippon Steel - nhà sản xuất thép lớn thứ tư thế giới - đề nghị mua lại US Steel với giá 14,9 tỷ USD, cam kết đầu tư cải tạo cơ sở hạ tầng và giữ nguyên trụ sở chính tại Pittsburgh, Pennsylvania. Tuy nhiên, đến tháng 1/2025, Ủy ban Đầu tư Nước ngoài tại Mỹ (CFIUS) chính thức khuyến nghị bác bỏ thương vụ với lý do liên quan đến an ninh quốc gia, khiến US Steel và Nippon Steel quyết định đệ đơn kiện.

Tháng 2/2025, Tổng thống Donald Trump bất ngờ tuyên bố không phản đối Nippon Steel mua cổ phần thiểu số tại US Steel, mở ra khả năng điều chỉnh phương án sáp nhập. Sau phát biểu này, Nippon Steel bắt đầu xem xét lại kế hoạch ban đầu, thay vì mua lại toàn bộ US Steel như dự kiến. Đồng thời, tập đoàn Nhật Bản cũng đẩy mạnh nỗ lực ngoại giao, tìm cách thu xếp cuộc gặp giữa Phó Chủ tịch Takahiro Mori và Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick. Tuy nhiên, đến nay, hai bên vẫn chưa đạt được thỏa thuận mới.

Bước đi chiến lược trong cuộc chiến thương mại ngành thép

Động thái của ông Trump có thể phản ánh chiến lược linh hoạt trong cuộc chiến phòng vệ thương mại ngành thép mà ông vừa khởi xướng. Việc bật đèn xanh cho Nippon Steel có thể nhằm duy trì quan hệ kinh tế với Nhật Bản - một đồng minh quan trọng - trong khi vẫn bảo vệ ngành thép nội địa trước áp lực từ các đối thủ lớn như Trung Quốc.

Trong bối cảnh chính quyền Trump vừa tuyên bố kế hoạch tăng mạnh thuế nhập khẩu thép, việc để Nippon Steel tham gia một phần vào US Steel có thể là một nước đi cân bằng: vừa tránh căng thẳng với Nhật Bản, vừa đảm bảo US Steel vẫn duy trì quyền kiểm soát và hưởng lợi từ chính sách bảo hộ.

Ngoài ra, động thái này cũng có thể là một chiến thuật đàm phán. Trump giữ lập trường cứng rắn với thép nhập khẩu nhưng vẫn mở đường cho Nippon Steel nhằm tạo lợi thế khi thương lượng với các đối tác thương mại khác. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh cuộc bầu cử tổng thống đang đến gần và Trump cần củng cố sự ủng hộ từ các bang công nghiệp như Pennsylvania.

Nếu thương vụ có tiến triển tích cực, đây có thể là tín hiệu tốt cho tâm lý nhà đầu tư, đặc biệt trong bối cảnh căng thẳng thương mại leo thang. Khi Trump tỏ thái độ cởi mở hơn với Nippon Steel, thị trường có thể nhận định rằng chính quyền Mỹ vẫn có độ linh hoạt nhất định trong chính sách bảo hộ, giúp tránh các cú sốc lớn đối với kinh tế toàn cầu.

Tuy nhiên, nếu căng thẳng thương mại giữa Mỹ và các đối tác khác như EU, Trung Quốc tiếp tục leo thang, điều này có thể dẫn đến những đợt bán tháo trên thị trường chứng khoán, đặc biệt trong các lĩnh vực liên quan đến thương mại toàn cầu. Dù quyết định cuối cùng về thương vụ vẫn chưa ngã ngũ, sự thay đổi lập trường của Trump cho thấy chính sách bảo hộ ngành thép có thể linh hoạt hơn so với nhiệm kỳ đầu tiên, khi lợi ích chiến lược và quan hệ đồng minh được cân nhắc kỹ lưỡng.