So sánh hiệu suất hai quỹ ESG đầu tiên tại Việt Nam, cơ hội nào cho nhà đầu tư?

So với nhu cầu ngày càng tăng của nhà đầu tư và cam kết mạnh mẽ của Chính phủ về phát triển bền vững, thị trường Việt Nam hiện vẫn còn ít lựa chọn với sản phẩm đầu tư ESG.

Đầu tư ESG đánh giá tiềm năng doanh nghiệp dựa trên ba tiêu chí: môi trường, xã hội và quản trị (Environmental, Social, Governance). Đây là xu hướng toàn cầu, ngày càng được quan tâm tại châu Á, trong đó có Việt Nam.

Tuy vậy, đối với nhà đầu tư cá nhân, số quỹ ESG còn hạn chế. Hiện mới có hai quỹ mở nổi bật: Quỹ Đầu tư cổ phiếu United ESG Việt Nam (UVEEF) do UOBAM Việt Nam quản lý và Quỹ Đầu tư cổ phiếu ESG Eastspring Investments Việt Nam (EVESG) do Eastspring Investments quản lý.

UVEEF: quỹ ESG đầu tiên tại Việt Nam

Ra mắt tháng 11/2022, UVEEF là quỹ cổ phiếu ESG đầu tiên ở Việt Nam. Đến cuối tháng 7/2025, quỹ quản lý 479,8 tỷ đồng. Mục tiêu của UVEEF là tăng trưởng vốn dài hạn, thông qua danh mục gồm các công ty niêm yết có nền tảng cơ bản tốt, đáp ứng tiêu chuẩn ESG và có triển vọng phát triển bền vững.

Năm 2024, cùng với sự sôi động của thị trường quỹ mở, UVEEF ghi nhận kết quả tích cực. Hiệu suất đầu tư (NAV/CCQ) đạt 20,8%, vượt xa mức tăng 8,8% của VN-Index. Cuối năm 2024, NAV đạt 479,4 tỷ đồng.

Sang năm 2025, tình hình biến động mạnh. Chính sách thuế quan của Mỹ và nguy cơ chiến tranh thương mại toàn cầu hồi tháng 4 khiến thành quả của quỹ gần như bị xóa sạch. Tính đến 8/4/2025, hiệu suất 3 tháng của UVEEF là -14,68%, hiệu suất 1 năm là -11,03%. Đây là mức thấp trong số các quỹ trên thị trường, theo Fmarket.

Rủi ro thị trường là điều khó tránh khi đầu tư quỹ mở, do giá chứng chỉ quỹ phụ thuộc vào biến động cổ phiếu trong danh mục. Khi thị trường giảm sâu, NAV của quỹ cũng chịu ảnh hưởng.

Tuy nhiên, UVEEF đã phục hồi nhờ đà tăng trở lại của chứng khoán. Tính đến 22/8/2025, hiệu suất từ đầu năm đạt 16,32% và 18,49% trong 1 năm qua, dù vẫn thấp hơn nhiều so với mức tăng 29,89% của VN-Index cùng kỳ.

Tháng 7, UVEEF nâng tỷ trọng cổ phiếu từ 95,5% lên 98,1%. Ngân hàng, dịch vụ tài chính và bất động sản đóng góp nhiều nhất vào tăng trưởng của quỹ. Ngược lại, viễn thông, tiện ích và hàng hóa công nghiệp ảnh hưởng tiêu cực.

Danh mục quỹ tập trung mạnh vào ngân hàng với tỷ trọng 43,39%, bất động sản 18,39% và bán lẻ 7,76%. Top 10 cổ phiếu lớn nhất gồm các mã quen thuộc: TCB, MBB, HPG, ACB, VCB, FPT, VHM, VIC…

Theo báo cáo, VN-Index tăng liên tiếp 3 tháng đến hết tháng 7, đạt mức tăng 18,6% từ đầu năm. UVEEF nhận định, triển vọng trung hạn tích cực nhưng thị trường có thể điều chỉnh ngắn hạn. Quỹ dự báo sự dẫn dắt sẽ chuyển sang nhóm vốn hóa lớn, đặc biệt trong tài chính và bất động sản.

Trong nửa cuối năm, UVEEF tiếp tục tập trung vào ngân hàng, chứng khoán, bất động sản và vật liệu xây dựng, những ngành được hỗ trợ bởi tăng trưởng tín dụng, tháo gỡ pháp lý và đầu tư công.

Một yếu tố có thể tác động mạnh là thông báo nâng hạng thị trường của FTSE Russell dự kiến công bố ngày 7/10/2025. Nếu Việt Nam được xếp vào nhóm thị trường mới nổi, dòng vốn quốc tế sẽ đổ mạnh vào, tạo thêm cơ hội cho UVEEF.

UVEEF là một trong những quỹ nâng tỷ trọng tiền mặt trong tháng 8. (Ảnh: Fmarket)

EVESG: tân binh ESG

EVESG là quỹ mở ESG mới, thành lập ngày 13/11/2024. Đến cuối tháng 7/2025, NAV đạt 1.563,2 tỷ đồng. Quỹ được FiinRatings đánh giá độc lập, với phương pháp riêng phù hợp thị trường Việt Nam, đồng thời tuân thủ Nguyên tắc Đầu tư có trách nhiệm của Liên hợp quốc (UN PRI). Đây là lợi thế giúp EVESG khẳng định tính tiên phong.

Từ đầu năm đến cuối tháng 7/2025, hiệu suất đầu tư của EVESG đạt 8,6%. Tính từ khi thành lập, hiệu suất đạt 11,5%, thấp hơn so với VN-Index trong cùng giai đoạn.

EVESG cũng duy trì tỷ trọng cổ phiếu rất cao, tới 96,7% NAV. Năm khoản đầu tư lớn nhất gồm CTG (9,1%), FPT (7,9%), ACB (7,7%), HPG (7,3%) và TCB (5,6%). Nhóm ngân hàng chiếm 40,4% danh mục, kế đến là bất động sản (9,6%), công nghệ thông tin (7,78%) và vật liệu xây dựng (7,27%).

Theo EVESG, đà tăng của thị trường gần đây nhờ nhiều yếu tố thuận lợi: Mỹ giảm thuế nhập khẩu, GDP quý II tăng 8%, cùng kỳ vọng nâng hạng lên thị trường mới nổi. Thanh khoản cũng bùng nổ, giá trị giao dịch trung bình mỗi ngày đạt 1,5 tỷ USD, tăng 68,5% so với tháng trước. Dòng vốn ngoại quay trở lại mạnh mẽ, với mức mua ròng 326 triệu USD trong tháng 7, cao nhất từ cuối năm 2022. Tuy nhiên, lũy kế từ đầu năm, vốn ngoại vẫn rút ròng 1,2 tỷ USD, phản ánh sự thận trọng.

Cả UVEEF và EVESG đều chưa bứt phá rõ rệt so với nhiều quỹ cổ phiếu khác. UVEEF từng vượt trội trong năm 2024 nhưng hụt hơi trong năm 2025. EVESG mới xuất hiện nên hiệu quả chưa phản ánh hết tiềm năng.

Điểm chung của hai quỹ là tập trung cao vào cổ phiếu ngân hàng và bất động sản, những ngành được kỳ vọng hưởng lợi từ chính sách hỗ trợ và nâng hạng thị trường.

Theo dữ liệu Fmarket, đầu tư quỹ cổ phiếu trong dài hạn vẫn mang lại lợi nhuận ổn định. Nếu giữ chứng chỉ quỹ trong 5 năm, lợi nhuận trung bình hàng năm của nhiều quỹ đạt trên 12,5%, mức hấp dẫn so với nhiều kênh đầu tư khác. Đây cũng là minh chứng cho sức mạnh của chiến lược dài hạn và kỷ luật đầu tư.