'Người chơi mới' làm rung chuyển thị trường pin xe điện

Tuần trước, Exxon gây chú ý khi công bố đã phát minh ra một loại phân tử carbon mới có thể kéo dài tuổi thọ pin xe điện thêm tới 30%. Giám đốc điều hành Darren Woods khẳng định đây là “một bước nhảy vọt mang tính cách mạng trong hiệu suất pin”, đồng thời tiết lộ một số hãng xe điện đã bắt đầu thử nghiệm công nghệ này.

Thông báo này được đưa ra chỉ ít ngày sau khi Exxon hoàn tất thương vụ mua lại Superior Graphite - công ty chuyên sản xuất graphite tổng hợp, nguyên liệu quan trọng cho cực dương pin. Theo Exxon, graphite tổng hợp không chỉ rẻ hơn mà còn dễ sản xuất hơn và đảm bảo chất lượng ổn định hơn graphite tự nhiên khai thác từ mỏ, từ đó giúp tập đoàn mở rộng quy mô nhanh chóng và hiệu quả hơn.

Động thái này nối tiếp kế hoạch khai thác lithium tại bang Arkansas (Mỹ) mà Exxon đã công bố từ năm 2023. Tập đoàn đặt mục tiêu đến năm 2027 sẽ xuất xưởng lô lithium thương mại đầu tiên và tới năm 2030 có thể cung ứng pin cho hơn 1 triệu xe điện mỗi năm. Với các bước đi này, Exxon gần như đang từng bước khép kín chuỗi cung ứng pin xe điện: từ lithium, graphite cho tới công nghệ nâng cao tuổi thọ pin.

Exxon bất ngờ “lấn sân” xe điện bằng phát minh mới về pin

Vì sao một “gã khổng lồ dầu mỏ” chọn xe điện?

Trong nhiều thập kỷ, Exxon gắn liền với dầu mỏ - lĩnh vực vốn được coi là đối nghịch với sự phát triển của xe điện. Tuy nhiên, sức ép chuyển dịch năng lượng và nhu cầu pin tăng mạnh đã mở ra cơ hội mới. Exxon nhận thấy rằng ngoài lợi ích kinh doanh, việc tham gia thị trường pin còn giúp tập đoàn đa dạng hóa nguồn thu, giảm sự phụ thuộc vào dầu khí.

Bên cạnh đó, trong bối cảnh nhiều hãng xe điện vẫn phụ thuộc lớn vào nguồn nguyên liệu từ Trung Quốc, Exxon muốn định vị mình là một “người chơi phương Tây” đáng tin cậy, có khả năng cung ứng nguyên liệu và công nghệ bền vững, chất lượng cao cho ngành xe điện toàn cầu.

Thách thức từ thị trường xe điện

Câu hỏi đặt ra là liệu Exxon có kiên trì với chiến lược mới này, khi doanh số xe điện vẫn biến động mạnh. Dữ liệu từ Rho Motion cho thấy, trong tháng 8 vừa qua, doanh số xe điện toàn cầu tăng 15%, với châu Âu dẫn đầu mức tăng trưởng 31% kể từ đầu năm. Đức tăng tới 45%, Anh 31% và Tây Ban Nha gấp đôi so với cùng kỳ. Mỹ cũng tăng trưởng nhưng ở mức thấp hơn. Ngược lại, Trung Quốc - thị trường lớn nhất lại chứng kiến mức tăng chậm nhất trong 18 tháng qua.

Đáng chú ý, đà tăng trưởng này phần lớn đến từ các gói trợ cấp của chính phủ. Khi Đức định cắt giảm trợ cấp, doanh số xe điện lập tức lao dốc, buộc Berlin phải tái áp dụng. Tại Mỹ, ưu đãi thuế sẽ hết hạn vào tháng 9, khiến người dân đổ xô mua xe để kịp hưởng chính sách. Điều này cho thấy, ngành xe điện hiện vẫn phụ thuộc nặng nề vào sự hỗ trợ tài chính, và câu hỏi đặt ra là khi trợ cấp không còn, liệu các hãng có đủ sức tự đứng vững.

Exxon - “bệ đỡ” tiềm năng cho tương lai xe điện?

Trong bối cảnh đó, Exxon không chỉ đóng vai trò nhà cung cấp nguyên liệu như lithium hay graphite mà còn có thể trở thành một “bệ đỡ công nghệ” cho toàn ngành, nhờ phát minh về phân tử carbon giúp kéo dài tuổi thọ pin. Nếu kiên định với chiến lược, Exxon hoàn toàn có thể vừa tận dụng xu thế chuyển dịch năng lượng, vừa định hình lại chuỗi cung ứng pin toàn cầu, một lĩnh vực vốn đang bị chi phối bởi các nhà sản xuất châu Á.

Dẫu vậy, chặng đường phía trước không hề dễ dàng. Sự biến động của thị trường, áp lực chi phí, cùng các rủi ro công nghệ sẽ là những phép thử cho tham vọng “xe điện hóa” của tập đoàn dầu mỏ lớn nhất thế giới.