Sau điện hạt nhân, Ninh Thuận muốn 'thắp sáng' cả nước bằng năng lượng tái tạo

Từ “vùng khô nhất cả nước” đến hàng tỷ kWh điện xanh mỗi năm

Nằm trong vùng có khí hậu khô hạn nhất Việt Nam, Ninh Thuận lại sở hữu nguồn tài nguyên đặc biệt cho năng lượng tái tạo. Tỉnh có số giờ nắng trung bình từ 2.600–2.800 giờ/năm, bức xạ mặt trời đạt 5.200–5.221 kWh/m²/năm – cao nhất cả nước. Gió tại địa phương cũng ổn định quanh năm với tốc độ trung bình 7,5–9,6 m/s.

Tận dụng lợi thế này, năm 2018, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 115/NQ-CP, chính thức xác định Ninh Thuận là trung tâm năng lượng tái tạo quốc gia.

Đến cuối năm 2024, Ninh Thuận đã có 57 dự án điện gió và điện mặt trời với tổng công suất gần 3.750MW đi vào vận hành thương mại, tạo ra sản lượng điện trên 7,6 tỷ kWh.

Một số dự án nổi bật như BP Solar 1 (46 MW, sản lượng 74 triệu kWh/năm) hay Ninh Thuận Solar (405 MW) – được xem là một trong những trang trại điện mặt trời lớn nhất Đông Nam Á, cung cấp khoảng 600 triệu kWh/năm.

Ngành năng lượng tái tạo không chỉ mang lại nguồn điện sạch mà còn đóng góp đáng kể vào ngân sách tỉnh, ước chiếm 24,6% GRDP và trên 25% tổng thu ngân sách. Tính riêng năm 2024, tỉnh đạt mức tăng trưởng GRDP 8,74% với thu nhập bình quân đầu người xấp xỉ 4.000 USD/người/năm, đứng thứ 4/14 tỉnh khu vực và 16/63 tỉnh, thành phố.

Dự án nhà máy điện mặt trời ở Ninh Thuận. VNA/VNS Photo Công Thử

Mục tiêu cung cấp 42% điện mặt trời cả nước

Tại Quy hoạch tỉnh Ninh Thuận thời kỳ 2021–2030, tầm nhìn đến năm 2050, phê duyệt tại Quyết định số 1573/QĐ-TTg ngày 26/12/2023, tỉnh đặt mục tiêu đến năm 2030 đạt tổng công suất năng lượng tái tạo lên tới 13.717 MW, chiếm khoảng 42% tổng công suất điện mặt trời cả nước.

Dự kiến đến cuối năm 2025, tổng công suất từ các dự án điện gió và điện mặt trời của tỉnh sẽ tăng lên khoảng 4.350MW, sản lượng đạt khoảng 9,2 tỷ kWh, tăng gần gấp đôi so với năm 2020 và chiếm 18% tổng công suất lắp đặt điện của cả nước.

Không dừng lại ở vai trò sản xuất điện, Ninh Thuận đang hướng tới trở thành trung tâm năng lượng xanh và công nghiệp sạch toàn diện thông qua: phát triển các khu công nghiệp “Net Zero”, tích hợp điện xanh, hydrogen, công nghệ trung hòa carbon; ứng dụng công nghệ mới như pin mặt trời tracking, tuabin gió công suất lớn để tối ưu hiệu quả sử dụng đất; cải thiện hạ tầng kết nối: đường giao thông, trạm biến áp, hệ thống lưới điện, cảng biển Cà Ná – chuẩn bị đón làn sóng đầu tư mới; thu hút FDI vào năng lượng xanh với chính sách ưu đãi về thuế, thuê đất, nhập khẩu thiết bị.

Từ một vùng đất khô cằn, Ninh Thuận đã từng bước vươn lên trở thành hình mẫu phát triển năng lượng tái tạo của Việt Nam. Với nền tảng tự nhiên thuận lợi, tầm nhìn chính sách rõ ràng và sự đầu tư bài bản, địa phương này đang hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm năng lượng sạch không chỉ của Việt Nam mà còn ở tầm khu vực.