Năm 2024 đánh dấu một bước tiến quan trọng trong tăng trưởng tín dụng khi mức tăng đạt ngưỡng cao nhất kể từ năm 2018. Nhờ môi trường lãi suất thuận lợi và sự điều hành linh hoạt của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), hệ thống tài chính đã hoàn thành chỉ tiêu đề ra, bất chấp những thách thức kinh tế.

Trong bối cảnh này, triển vọng tín dụng năm 2025 tiếp tục được đặt kỳ vọng cao hơn, với trọng tâm là hỗ trợ tăng trưởng kinh tế và duy trì sự ổn định của hệ thống ngân hàng. Báo cáo Mirae Asset mới đây đã chỉ ra những yếu tố quan trọng góp phần vào thành công của năm 2024 và dự báo những xu hướng chính trong năm 2025.

Tăng trưởng tín dụng 'về đích ngoạn mục'

Theo Mirae Asset, tăng trưởng tín dụng năm 2024 đạt mục tiêu. Cụ thể, tăng trưởng tín dụng đã tăng tốc đạt 15,08% so với cùng kỳ, đánh dấu mức cao nhất từ năm 2018. Riêng trong quý IV, tín dụng tăng hơn 6%, trong đó tháng 12 góp hơn 3% (11 tháng đầu năm 2024: tăng 11,9% so với 2023) và khoảng 1,2% chỉ trong tuần cuối cùng của năm.

Xu hướng giải ngân tín dụng mạnh trong các giai đoạn cuối năm, được lặp lại trong vài năm gần đây đã trở thành thông lệ, tuy nhiên tăng trưởng tín dụng sẽ có phần suy giảm trong giai đoạn tiếp theo có thể cho thấy nhu cầu tín dụng thực tế có phần yếu hơn so với số liệu tăng trưởng cuối năm. Dù vậy, hệ thống tài chính cũng đã hoàn thành chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng được giao cho năm 2024.

Mirae Asset: Tăng trưởng tín dụng 'về đích ngoạn mục'
Ảnh minh họa

Môi trường lãi suất dễ tiếp cận hỗ trợ ổn định tình hình chung. Tính đến cuối năm 2024, lãi suất cho vay bình quân tại các ngân hàng chỉ tăng khoảng 40 điểm so với mức thấp đầu quý I/2024, và vẫn thấp hơn 150 điểm so với đỉnh đầu 2023. Bất chấp những thách thức kinh tế, lãi suất vẫn được kiểm soát tốt nhờ chính sách hướng dẫn của chính phủ và các ngân hàng quốc doanh (NHQD).

Chi phí vay dự kiến duy trì hợp lý, nhờ lợi nhuận tương đối ổn định và NHQD kỳ vọng được bổ sung vốn. Theo đó, lãi suất có thể tăng nhẹ (40-50 điểm) trong nửa cuối 2025 khi tín dụng tăng mạnh vào cuối 2024 cần thời gian thẩm thấu.

NHNN tiếp tục đặt mục tiêu cao hơn cho tăng trưởng tín dụng năm 2025. Tiếp nối đà tăng tích cực, NHNN đề ra mục tiêu tăng trưởng tín dụng 16% cho năm 2025, trong khi dự báo chúng tôi điều chỉnh xuống 14,7%. Việc tăng trưởng tín dụng vẫn sẽ là mục tiêu chính sách quan trọng khi Quốc hội điều chỉnh mục tăng trưởng GDP 2025 tối thiểu 8%. NHNN đã phân bố hạn mức tăng trưởng tín dụng phù hợp, nhưng rủi ro tỷ giá và chính sách quá nới lỏng vẫn là yếu tố cần theo dõi.

Lợi thế tạo khác biệt

Mảng khách hàng doanh nghiệp (KHDN) vẫn có thể tăng trưởng cao hơn trong 2025, tuy nhiên sẽ có sự phân hóa tương đối trong danh mục của các NHTM. Tuy dữ liệu phân bổ tín dụng cho các nhóm khách hàng chưa được công bố đầy đủ trong báo cáo trước kiểm toán, nhưng dựa trên số liệu công bố của các NHTM lớn thì mảng KHDN vẫn đang tương đối vượt trội hơn so với KHCN trong 2024.

Ngoài ra, việc gia tăng tín dụng ngắn hạn nhằm hoàn thành mục tiêu tăng trưởng được giao cũng phần nào giúp nhóm KHDN hưởng lợi phần nào. Dù GDP ghi nhận phục hồi mạnh mẽ, thu nhập hộ gia đình tăng vẫn còn chậm. Dữ liệu tăng trưởng bán lẻ cho thấy tiêu dùng giảm tốc còn 9% so với cùng kỳ trong 2024 — thấp hơn nhẹ so với mức 9,4% của năm 2023 — phản ánh tâm lý thận trọng của người tiêu dùng.

Ngoài ra, dù thị trường BĐS được kỳ vọng sẽ tiếp tục khởi sắc trong năm 2025 nhờ nguồn cung gia tăng, tăng trưởng tín dụng KHCN khó có thể bứt phá vượt trội trong ngắn hạn. Ngược lại, nhu cầu tín dụng doanh nghiệp được dự báo sẽ duy trì ở mức cao, đặc biệt trong các lĩnh vực như đầu tư công và sản xuất – những động lực tăng trưởng chủ chốt của năm 2025.

Triển vọng mảng ngân hàng đầu tư cải thiện nhờ hoạt động thị trường sôi động hơn. Trong năm 2024, có tổng cộng 429 đợt phát hành riêng lẻ (PHRL) với tổng giá trị khoảng 411 nghìn tỷ và 22 đợt phát hành ra công chúng với tổng giá trị 33 nghìn tỷ được ghi nhận, cho thấy PHRL vẫn chiếm phần lớn lượng phát hành mới.

Theo VBMA, hoạt động giao dịch trên thị trường trái phiếu thứ cấp cũng ghi nhận mức tăng đáng kể, với tổng giá trị giao dịch trái phiếu chính phủ (TPCP) tăng 81,6% so với cùng kỳ. Giá trị giao dịch trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) tăng gần gấp bốn lần so với năm 2023.

Về phía phân loại doanh nghiệp phát hành, nhóm tổ chức tín dụng (TCTD) vẫn là nhóm phát hành chủ đạo trong năm 2024, với mức tăng 59,8% so với cùng kỳ, trong khi lượng phát hành nhóm doanh nghiệp hoạt động trong ngành BĐS cũng phục hồi tích cực với mức tăng 11,4% so với cùng kỳ.

Khi rủi ro hệ thống dần được kiểm soát, một vài ngân hàng đã bắt đầu gia tăng tỷ trọng TPDN trong danh mục đầu tư. Tuy nhiên, mức phân bổ vẫn còn khá khiêm tốn do các đợt phát hành mới vẫn chủ yếu tập trung vào BĐS, hạn chế cơ hội đầu tư trên khía cạnh đa dạng sản phẩm. Mảng ngân hàng đầu tư được kỳ vọng sẽ tiếp tục hồi phục trong năm 2025, nhờ nhu cầu huy động vốn gia tăng tại nhiều nhóm ngành và niềm tin nhà đầu tư cũng dần hồi phục.