Từ ngày 1/1/2025, Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 có hiệu lực, quy định rõ người dẫn dắt vật nuôi phải cho vật nuôi đi sát mép phải, chỉ được qua đường khi bảo đảm an toàn; cấm đưa vật nuôi vào làn xe cơ giới và cấm thả vật nuôi trên đường bộ.

Nghị định 168/2024/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực trật tự an toàn giao thông ấn định mức phạt đối với người điều khiển, dẫn dắt vật nuôi: 150.000–250.000 đồng nếu “để vật nuôi đi trên đường bộ không bảo đảm an toàn”; 400.000–600.000 đồng nếu “dẫn dắt vật nuôi đi không đúng phần đường, đi vào làn xe cơ giới” và 1–2 triệu đồng khi đưa vật nuôi vào đường cao tốc.

Về bồi thường dân sự, Bộ luật Dân sự 2015 quy định chủ sở hữu (hoặc người chiếm hữu, sử dụng) vật nuôi phải bồi thường thiệt hại do vật nuôi gây ra; nếu người thứ ba có lỗi thì phải bồi thường, trường hợp cùng có lỗi thì liên đới. Đồng thời, pháp luật cũng nêu ngoại lệ: không phải bồi thường nếu thiệt hại phát sinh do “sự kiện bất khả kháng” hoặc “hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại”.

Tông chết vật nuôi trên đường: Ai chịu trách nhiệm và bồi thường ra sao?
Cơ quan chức năng sẽ xem xét yếu tố lỗi hỗn hợp khi xử lý các vụ tông chết vật nuôi trên đường. Ảnh minh họa

Luật hiện hành cũng quy định nghĩa vụ quan sát, giảm tốc độ, bảo đảm an toàn khi có chướng ngại (bao gồm động vật) đối với người điều khiển phương tiện. Trong thực tế xét xử và xử lý tai nạn, cơ quan chức năng sẽ xem xét yếu tố lỗi hỗn hợp: nếu tài xế vi phạm quy tắc an toàn (thiếu quan sát, không làm chủ tốc độ…) đồng thời chủ đàn gia súc thả rông trên đường, trách nhiệm bồi thường có thể được phân chia theo mức độ lỗi. Ngược lại, nếu lái xe tuân thủ luật và thiệt hại phát sinh hoàn toàn do lỗi của bên chăn thả, bên lái xe có thể không phải bồi thường.

Trở lại vụ Gia Lai, sau khi tông chết 18 con bò do xe mất phanh, tài xế đã thỏa thuận với ba hộ dân, đền bù 305 triệu đồng. Các bên đã tự thỏa thuận bồi thường dân sự và ký cam kết không khiếu kiện, một hướng xử lý thường thấy khi thiệt hại chủ yếu là tài sản (gia súc) và không có thương vong về người.