TP. HCM đang bước vào giai đoạn tăng tốc trong quá trình chuyển đổi sang giao thông bền vững, khi thành phố chuẩn bị đưa vào hoạt động hơn 250 xe buýt điện mới trong năm 2025. Đây được xem là một trong những bước đi quan trọng nhằm hiện thực hóa mục tiêu giảm phát thải và cải thiện chất lượng không khí đô thị.

Theo thông tin từ Trung tâm Quản lý Giao thông Công cộng (Sở Giao thông Vận tải TP.HCM), trong đợt đấu thầu gần đây, có 37 tuyến buýt có trợ giá được tổ chức lựa chọn nhà đầu tư, với tổng cộng hơn 600 phương tiện tham gia. Đáng chú ý, trong số đó có 256 xe buýt điện - nâng tổng số xe buýt điện toàn thành phố lên hơn 410 chiếc.

Hai doanh nghiệp chính trúng thầu là Công ty CP xe khách Phương Trang (Futa Bus Lines) với 35 tuyến và VinBus (thuộc Tập đoàn Vingroup) với 2 tuyến còn lại. Các tuyến xe buýt mới sẽ bắt đầu đưa vào khai thác từ tháng 8/2025, sớm hơn kế hoạch đề ra nếu quá trình ký kết và bàn giao hoàn tất đúng tiến độ.

250 xe buýt điện chuẩn bị lăn bánh tại TP Hồ Chí Minh: VinBus là một trong hai nhà thầu chính
Bên cạnh lợi ích về môi trường, xe buýt điện còn được đánh giá cao về mặt vận hành nhờ chi phí bảo trì thấp và sử dụng công nghệ thông minh. Ảnh minh họa

Trước đó, TP.HCM đã triển khai thí điểm xe buýt điện trên một số tuyến nội đô như D4, D8... với hiệu ứng tích cực. Việc mở rộng đội xe buýt điện lần này không chỉ giúp giảm thiểu khí thải nhà kính mà còn đáp ứng cam kết của Việt Nam tại COP26 về việc đạt mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050. Trên địa bàn TP. HCM hiện có 163 xe buýt điện và 523 xe buýt chạy CNG trên tổng số 2.214 phương tiện đang hoạt động.

Bên cạnh lợi ích về môi trường, xe buýt điện còn được đánh giá cao về mặt vận hành nhờ độ êm ái, không tiếng ồn, chi phí bảo trì thấp và khả năng tích hợp các công nghệ thông minh như camera AI, điều hòa tự động, định vị GPS và kết nối thanh toán số.

Để đồng bộ với lộ trình điện hóa phương tiện công cộng, TP.HCM cũng đã và đang đẩy nhanh việc xây dựng hệ thống trạm sạc tại các bến xe, trạm trung chuyển và depot vận hành. Theo kế hoạch, các bến xe lớn như Bến xe Miền Đông mới, Bến xe Rạch Chiếc, Depot Thủ Thiêm sẽ được trang bị đầy đủ hạ tầng sạc nhanh công suất lớn.

Ngoài ra, UBND TP.HCM đang xây dựng chính sách tín dụng ưu đãi để hỗ trợ các doanh nghiệp vận tải chuyển đổi phương tiện. Các gói vay lãi suất thấp, hỗ trợ đến 85% giá trị xe buýt điện được kỳ vọng sẽ tháo gỡ khó khăn về vốn và khuyến khích mạnh mẽ doanh nghiệp tham gia.

Dù tiềm năng lớn, quá trình “xanh hóa” giao thông công cộng tại TP.HCM vẫn đối mặt với không ít rào cản. Đầu tiên là chi phí đầu tư xe điện cao hơn 1,5–2 lần so với xe diesel truyền thống. Thứ hai là tình trạng thiếu tài xế có bằng lái hạng D - điều kiện bắt buộc để vận hành các dòng xe buýt lớn, trong khi quá trình đào tạo tài xế chưa theo kịp tốc độ chuyển đổi.

Ngoài ra, nhận thức của người dân về xe buýt điện vẫn chưa đồng đều, đặc biệt trong việc sử dụng ứng dụng đặt vé, tra cứu tuyến đường và thanh toán điện tử. Do đó, thành phố sẽ đẩy mạnh công tác truyền thông, phối hợp với nhà vận hành để nâng cao trải nghiệm người dùng, từ đó gia tăng lượng khách trung thành với hệ thống vận tải công cộng.

Việc đưa hơn 250 xe buýt điện vào hoạt động trong năm 2025 là minh chứng rõ nét cho quyết tâm “xanh hóa” đô thị của TP.HCM. Khi những chiếc xe vận hành bằng điện dần thay thế dòng xe truyền thống, thành phố không chỉ góp phần bảo vệ môi trường mà còn đang dần tạo dựng một hệ sinh thái giao thông hiện đại, văn minh và thân thiện với người dân.

Với tầm nhìn đến năm 2030 — 100% xe buýt sử dụng năng lượng sạch, TP.HCM đang vững bước trên hành trình trở thành một đô thị thông minh, xanh và đáng sống hàng đầu khu vực.