Ngày 27/8/2025, Thương vụ Việt Nam tại Mỹ đã nhận được thông báo về phán quyết cuối cùng của Cục Quản lý Đại dương và Khí quyển Quốc gia Mỹ (NOAA). Theo đó, một số nghề cá của Việt Nam không được công nhận tương đương theo Đạo luật Bảo vệ động vật có vú biển (MMPA), dẫn tới nguy cơ nhiều mặt hàng thủy sản bị cấm nhập khẩu vào Mỹ từ ngày 1/1/2026.

Theo báo cáo, NOAA/NMFS xác định có 12 nghề cá của Việt Nam không đáp ứng tiêu chuẩn tương đương với quy định của Mỹ. Lý do xuất phát từ việc các ngư trường có sự hiện diện của những loài động vật có nguy cơ tuyệt chủng. Bên cạnh đó, hệ thống giám sát và báo cáo về tình trạng đánh bắt không chủ đích của Việt Nam chưa được đánh giá là toàn diện và hiệu quả.

Mặc dù Việt Nam đã nghiêm cấm hành vi khai thác, giết hại động vật có vú biển, song các biện pháp hiện nay chưa chứng minh được khả năng đưa tỷ lệ đánh bắt không chủ đích xuống dưới mức giới hạn cho phép, đặc biệt đối với các loài dễ tổn thương.

500 triệu USD hải sản Việt Nam nguy cơ bị cấm tại Mỹ, kế sinh nhai hàng trăm nghìn ngư dân bị ảnh hưởng
Sản phẩm từ 12 nghề cá Việt Nam có nguy cơ bị cấm nhập khẩu vào Mỹ

Năm 2024, Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ gần 512 triệu USD hải sản thuộc 12 nghề cá nói trên, chiếm khoảng 25% kim ngạch xuất khẩu của nhóm hàng này. Trong đó, cá ngừ chiếm tỷ trọng lớn nhất với 18%, tiếp theo là ghẹ (3%) và mực (gần 1%). Nếu lệnh cấm nhập khẩu được áp dụng, nguy cơ thất thu kim ngạch là rất lớn. Đồng thời, điều này còn tác động trực tiếp tới sinh kế của hàng trăm nghìn ngư dân, ảnh hưởng toàn bộ chuỗi cung ứng thủy sản.

Một số doanh nghiệp trong ngành cho biết, trong trường hợp xấu nhất, họ sẽ buộc phải chuyển hướng sang các thị trường khác để bù đắp thiệt hại.

Ngoài vấn đề MMPA, đầu tháng 6 vừa qua, Bộ Thương mại Mỹ (DOC) công bố kết quả sơ bộ đợt rà soát hành chính lần thứ 19 đối với tôm đông lạnh nhập khẩu từ Việt Nam giai đoạn 1/2/2023 - 31/1/2024. Kết quả cho thấy mức thuế chống bán phá giá sơ bộ lên tới 35,29%, cao nhất trong 19 năm qua. Nếu kết quả cuối cùng vào tháng 12 không được điều chỉnh, nguy cơ tôm Việt bị loại khỏi thị trường Mỹ là rất lớn.