Thị trường lao động luôn thay đổi theo nhu cầu của xã hội, kéo theo sự thay đổi trong xu hướng ngành nghề. Trong khi một số lĩnh vực đang thiếu hụt nhân sự, cần tuyển dụng số lượng lớn thì vẫn có những ngành đối mặt với tình trạng dư thừa lao động, dẫn đến khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm.

Theo các chuyên gia, một số ngành học dù từng được đánh giá cao nhưng hiện nay lại tiềm ẩn nguy cơ thất nghiệp do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm sự phát triển không đồng đều giữa đào tạo và nhu cầu thực tế, tính cạnh tranh cao hoặc đặc thù nghề nghiệp hạn chế cơ hội việc làm.

Dưới đây là ba ngành nghề được dự báo sẽ gặp nhiều thách thức trên thị trường lao động trong vài năm tới.

Ngành công nghệ sinh học

Công nghệ sinh học là một trong những ngành được kỳ vọng sẽ phát triển mạnh trong thời đại khoa học - công nghệ bùng nổ. Tuy nhiên, thực tế tại Việt Nam lại không hoàn toàn như vậy.

Một trong những nguyên nhân chính là hệ thống đào tạo chưa thực sự đáp ứng nhu cầu thực tế của doanh nghiệp. Nhiều trường đại học vẫn giảng dạy theo mô hình hàn lâm, thiên về lý thuyết, trong khi khả năng ứng dụng vào thực tiễn còn hạn chế. Điều này khiến sinh viên sau khi tốt nghiệp thiếu kỹ năng thực hành và khó đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động.

Bên cạnh đó, ngành công nghệ sinh học tại Việt Nam chưa phát triển mạnh mẽ, dẫn đến số lượng doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này còn ít. Cơ hội việc làm vì thế cũng trở nên khan hiếm. Nhiều cử nhân sau khi ra trường buộc phải làm trái ngành hoặc thậm chí đối diện với nguy cơ thất nghiệp.

Ba ngành học 'hot' nhưng bị dự báo ít có cơ hội việc làm trong tương lai, người trẻ nên cân nhắc kỹ
Các bạn trẻ cần cân nhắc kỹ lưỡng khi chọn ngành học. Ảnh minh hoạ

Nếu muốn theo đuổi ngành này, sinh viên cần có kế hoạch học tập bài bản, chủ động trau dồi kiến thức thực tế, kỹ năng nghiên cứu và thậm chí cân nhắc việc tìm kiếm cơ hội việc làm ở nước ngoài, nơi ngành công nghệ sinh học đang có điều kiện phát triển tốt hơn.

Tâm lý học

Tâm lý học là một lĩnh vực quan trọng trong xã hội hiện đại, đặc biệt trong bối cảnh áp lực công việc, cuộc sống ngày càng gia tăng. Tuy nhiên, tại Việt Nam, ngành này vẫn chưa thực sự phổ biến, dẫn đến nhu cầu tuyển dụng chưa cao.

Ở nhiều nước phát triển, các chuyên gia tâm lý đóng vai trò quan trọng trong các tổ chức, doanh nghiệp, trường học và hệ thống y tế. Tuy nhiên, tại Việt Nam, việc tìm đến chuyên gia tâm lý để giải quyết vấn đề căng thẳng, rối loạn hành vi hay trầm cảm vẫn chưa trở thành thói quen phổ biến, đặc biệt là ở khu vực ngoài đô thị. Điều này khiến thị trường lao động ngành tâm lý học vẫn còn hạn chế, chủ yếu tập trung ở các thành phố lớn.

Hơn nữa, ngành tâm lý học tại Việt Nam chưa có lộ trình nghề nghiệp rõ ràng. Nhiều sinh viên tốt nghiệp gặp khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm đúng chuyên môn, dẫn đến tình trạng phải làm trái ngành hoặc theo đuổi các công việc tạm thời để duy trì cuộc sống.

Tuy vậy, với sự phát triển của xã hội, nhu cầu về các chuyên gia tư vấn tâm lý có thể sẽ tăng trong tương lai. Những ai theo đuổi ngành này cần có định hướng rõ ràng, trang bị thêm các kỹ năng mềm, đồng thời không ngừng cập nhật kiến thức để bắt kịp với xu hướng thế giới.

Sân khấu - Điện ảnh

Lĩnh vực sân khấu - điện ảnh luôn thu hút đông đảo sinh viên theo học mỗi năm, nhưng cơ hội việc làm lại vô cùng khắc nghiệt. Không phải ai tốt nghiệp ngành này cũng có thể trở thành diễn viên, đạo diễn hay biên kịch thành công.

Ngành này có tính cạnh tranh cao, đòi hỏi không chỉ tài năng mà còn cả ngoại hình, kỹ năng diễn xuất, khả năng giao tiếp, mối quan hệ trong nghề và cả yếu tố may mắn. Một số người dù có năng lực nhưng không tìm được cơ hội phù hợp, trong khi nhiều người khác buộc phải làm công việc khác để kiếm sống.

Bên cạnh đó, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ số, đặc biệt là các nền tảng nội dung số như YouTube, TikTok hay Netflix, cũng khiến ngành công nghiệp điện ảnh truyền thống thay đổi đáng kể. Nhiều diễn viên trẻ hiện nay chọn con đường tự sản xuất nội dung trên các nền tảng số thay vì đi theo con đường truyền thống. Điều này tạo ra sự dịch chuyển trong ngành, đồng thời làm giảm cơ hội việc làm theo cách truyền thống.

Sinh viên theo đuổi ngành này cần có định hướng rõ ràng ngay từ đầu, trang bị đầy đủ kỹ năng, nỗ lực phát triển bản thân và sẵn sàng thích nghi với những xu hướng mới của ngành công nghiệp giải trí.

Trước những thách thức này, các bạn trẻ cần cân nhắc kỹ lưỡng khi chọn ngành học, không chỉ dựa trên xu hướng mà còn phải tính đến nhu cầu thực tế của thị trường lao động. Việc trang bị thêm kỹ năng mềm, ngoại ngữ, công nghệ và kinh nghiệm thực tiễn sẽ giúp tăng khả năng cạnh tranh, mở rộng cơ hội nghề nghiệp trong tương lai.