Một chiếc bát cổ có đường kính chỉ 11,4 cm đã khiến giới sưu tầm xôn xao khi được bán đấu giá 25,5 triệu USD (tương đương khoảng 663 tỷ đồng) tại Hong Kong (Trung Quốc) vào tháng 4/2023. Đây không phải là lần đầu tiên món cổ vật này trở thành tâm điểm chú ý.

Chiếc bát được chế tác dưới triều đại Ung Chính (1722 - 1735), một giai đoạn được đánh giá là đỉnh cao của nghệ thuật gốm sứ Trung Hoa. Họa tiết trang trí trên bát mô phỏng tranh cuộn truyền thống, với hình ảnh đôi chim én, hoa hạnh nở rộ và cây liễu, gợi nhắc đến mùa xuân thời điểm thi cử quan trọng trong văn hóa Trung Quốc. Chim én tượng trưng cho may mắn, trong khi hoa hạnh gắn liền với tháng Hai âm lịch, mùa thi cử.

Chiếc bát cổ phá kỷ lục đấu giá châu Á: Hơn 600 tỷ cho một tuyệt tác 11cm
Chiếc bát được chế tác dưới triều đại Ung Chính (1722 - 1735). Ảnh CNN

Mặt sau của chiếc bát có khắc một câu thơ thời Minh: “Ngọc tiễn xuyên hoa quá, nghê thường đới nguyệt quy”, càng tôn thêm vẻ thanh nhã, tinh tế của món cổ vật.

Chiếc bát được tạo tác theo kỹ thuật pháp lang, sử dụng cốt bằng đồng hoặc hợp kim đồng, tráng men và nung ở nhiệt độ cao. Đây là kỹ thuật quý hiếm, thời nhà Thanh chủ yếu được dùng để chế tác các vật phẩm dành riêng cho hoàng gia. Phong cách này bắt đầu từ thời Khang Hy và được nâng lên một tầm cao mới dưới triều Ung Chính.

Chiếc bát cổ phá kỷ lục đấu giá châu Á: Hơn 600 tỷ cho một tuyệt tác 11cm
Chiếc bát từng thuộc sở hữu của nhiều nhà sưu tầm nổi tiếng, trong đó có thuyền trưởng Charles Oswald Liddell, một thương nhân người Anh sống tại Trung Quốc từ năm 1877. Ảnh The Value

Chuyên gia gốm sứ Regina Krahl cho biết, các họa tiết chim và hoa là mô-típ phổ biến dưới thời Ung Chính, nhưng chỉ một số ít hiện vật đạt được trình độ tinh xảo như chiếc bát này. Theo bà, những tác phẩm có hoa văn tự nhiên, tinh tế như vậy chỉ được chế tác tại Bắc Kinh trong một khoảng thời gian ngắn. Quá trình sản xuất bao gồm hai giai đoạn: nung phần cốt sứ tại Cảnh Đức Trấn (Giang Tây), sau đó chuyển đến Tử Cấm Thành (Bắc Kinh) để các nghệ nhân hoàng gia hoàn thiện trang trí và thực hiện lần nung thứ hai. Hiện phần lớn các hiện vật tương tự đang được trưng bày tại các bảo tàng lớn trên thế giới, chỉ một số rất ít nằm trong tay tư nhân.

Chiếc bát từng thuộc sở hữu của nhiều nhà sưu tầm nổi tiếng, trong đó có thuyền trưởng Charles Oswald Liddell, một thương nhân người Anh sống tại Trung Quốc từ năm 1877. Sau đó, bảo vật này được nữ tỷ phú Barbara Hutton, người thừa kế đế chế bán lẻ Woolworth, giữ trong gần ba thập kỷ. Đến năm 2006, tiến sĩ Alice Cheng, một nữ doanh nhân gốc Thượng Hải thành công trong các lĩnh vực dầu khí, bất động sản và công nghệ đã mua lại chiếc bát với giá 19,3 triệu USD tại nhà đấu giá Christie’s Hong Kong, lập kỷ lục thời điểm đó cho một tác phẩm nghệ thuật châu Á.

Gần hai thập kỷ sau, món bảo vật nhỏ bé ấy tiếp tục xác lập một cột mốc mới, chứng minh sức hút bất biến của nghệ thuật và lịch sử trong thế giới sưu tầm đỉnh cao.

Theo The Value