Chủ tịch VNREA: Cắt 30% thủ tục là chưa đủ, bất động sản cần nhiều hơn thế

Chia sẻ tại tọa đàm "Đột phá trong cải cách thể chế để kinh tế tư nhân bứt phá", sáng 30/5, TS Nguyễn Văn Khôi, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VNREA), nhận định Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị đã mở ra đột phá trong tư duy và chính sách phát triển kinh tế tư nhân. Trong đó, doanh nghiệp bất động sản là lực lượng quan trọng, đóng vai trò dẫn dắt các trục phát triển từ đô thị hóa, hạ tầng, công nghiệp, du lịch và dịch vụ.

Do đó, để hiện thực hóa tinh thần và mục tiêu của Nghị quyết 68, điều tiên quyết là phải tháo gỡ điểm nghẽn lớn nhất là thể chế. Việc khơi thông các điểm nghẽn thị trường sẽ không chỉ gia tăng nguồn cung đất đai mà còn đưa đất đai trở về đúng giá trị thực: Phục vụ sản xuất, kinh doanh và nhu cầu ở thật, thay vì trở thành công cụ đầu cơ, trục lợi.

“Chính phủ đã có kế hoạch cụ thể để triển khai Nghị quyết 68 và Nghị quyết 198 của Quốc hội. Tuy nhiên, theo tôi, điều quan trọng hơn cả là luật pháp phải rõ ràng, minh định và có tính khả thi cao”, Chủ tịch VNREA nhấn mạnh.

Chủ tịch VNREA nhấn mạnh: Nếu vẫn có những thủ tục phải mất hơn 2 năm mới xong thì sẽ triệt tiêu hết cơ hội cũng như động lực bứt phá của doanh nghiệp.

Theo ông Khôi, hiện nay một số bộ luật quan trọng như Luật Đấu thầu, Luật Đầu tư đang được sửa đổi nhằm khắc phục những bất cập kéo dài. Tuy nhiên, để luật sau sửa đổi không chỉ nằm trên giấy mà đi vào cuộc sống, rất cần sự tham gia góp ý thực chất từ giới chuyên gia và cộng đồng doanh nghiệp – những người trực tiếp chịu tác động và hiểu rõ vướng mắc từ thực tiễn. Đồng thời, hệ thống nghị định, thông tư hướng dẫn thi hành cũng phải rõ ràng, chi tiết, tránh tình trạng “luật mở - hướng dẫn siết”, gây lúng túng trong triển khai.

Bên cạnh cải cách thể chế, một nhiệm vụ cấp bách khác là phải tháo gỡ tận gốc các nút thắt trong thủ tục hành chính, vốn đang trở thành lực cản lớn đối với khu vực tư nhân.

“Chính phủ đã chỉ đạo cắt giảm 30% thủ tục, nhưng theo chúng tôi, một số lĩnh vực như bất động sản cần mạnh tay hơn. Bởi nếu vẫn tồn tại những thủ tục kéo dài hơn 2 năm mới hoàn tất, thì không chỉ cơ hội mà cả động lực bứt phá của doanh nghiệp cũng sẽ bị bào mòn”, Chủ tịch VNREA nhấn mạnh.

Ông dẫn chứng, thực tế hiện nay, một dự án bất động sản trung bình mất từ 2 đến 5 năm chỉ để hoàn tất thủ tục pháp lý, chưa kể đến thời gian thi công và hoàn thiện. Nhiều doanh nghiệp phản ánh, chỉ riêng khâu phê duyệt quy hoạch và cấp phép đầu tư đã kéo dài hàng năm trời, làm đội chi phí, mất cơ hội thị trường và làm nản lòng nhà đầu tư.

Ngay sau khi Nghị quyết số 68 của Bộ Chính trị được ban hành, Quốc hội và Chính phủ đã nhanh chóng triển khai các Kế hoạch hành động cụ thể, tạo ra khuôn khổ rõ ràng cho phát triển kinh tế tư nhân. Cộng đồng doanh nghiệp đã thấy rõ các kế hoạch hành động với lộ trình minh bạch, cụ thể và có tính khả thi cao, tạo niềm tin vững chắc để đồng hành cùng Chính phủ trong giai đoạn phát triển mới.

Lần này, Nghị quyết 198 đã đưa ra lộ trình rất rõ ràng: Từ nay đến ngày 31/12/2025 và 31/12/2026, Chính phủ phải hoàn tất việc rà soát, kiến nghị, sửa đổi và bổ sung các luật liên quan đến đất đai, quy hoạch và nhiều lĩnh vực khác để xóa bỏ các điểm nghẽn kéo dài.

Ông nhấn mạnh, rào cản lớn nhất của thể chế không nằm ở văn bản, mà nằm ở chính bộ máy và con người thực thi. “Thể chế do con người tạo ra, và cũng chính con người là lực cản nếu không thay đổi tư duy và cách làm. Muốn gỡ được điểm nghẽn, thì chính bộ máy phải là người chủ động cởi trói”.

Nêu quan điểm về vấn đề này, TS Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, khẳng định công cuộc cắt giảm thủ tục và tháo gỡ điểm nghẽn thể chế đã bước sang giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ với quyết tâm chưa từng có. Song ông nhấn mạnh, đây không phải cuộc cách mạng tức thời mà là hành trình dài cần sự kiên trì và chiến lược bài bản, có hệ thống để tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền lâu.

“Vấn đề không đơn thuần là cải cách mang tính hình thức, mà phải tập trung tháo gỡ các điểm nghẽn thể chế một cách thực chất và triệt để. Tôi đề xuất thành lập một tổ công tác chuyên trách, có thể do một Phó Thủ tướng trực tiếp đứng đầu, với thẩm quyền mạnh mẽ đủ để kiến nghị loại bỏ những thủ tục hành chính phiền hà, không cần thiết,” ông Dũng nhấn mạnh.

Theo TS Nguyễn Sĩ Dũng, tổ công tác cần tập hợp lực lượng pháp chế từ các doanh nghiệp, những người trực tiếp đối mặt với thực tiễn và nắm rõ từng nút thắt cụ thể. Chính họ sẽ chỉ ra những vướng mắc chi tiết và đề xuất giải pháp thiết thực. Để tháo gỡ hiệu quả, chúng ta cần một phương pháp luận mới, một cách tiếp cận thực tiễn, lấy tiếng nói và trải nghiệm của cộng đồng doanh nghiệp làm trọng tâm.