Ngày 14/7/2025, Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính Việt Nam (VAFI) đã có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ, Văn phòng Chính phủ và Bộ Tài chính, kiến nghị áp dụng phương pháp thuế trên lãi vốn (Capital Gains Tax - CGT) khi tính thuế thu nhập cá nhân đối với giao dịch chuyển nhượng chứng khoán.

Theo VAFI, hiện tại nhà đầu tư khi bán cổ phiếu thưởng tại Việt Nam đang phải chịu 2 loại thuế thu nhập cá nhân, gồm thuế khoán 0,1% tính trên tổng giá trị bán chứng khoán và thuế suất 5% trên tổng giá trị cổ phiếu thưởng theo mệnh giá 10.000 đồng/cp - bất kể nhà đầu tư lãi hay lỗ.

VAFI cho rằng phương pháp thuế khoán thường chỉ phù hợp với các thị trường chứng khoán còn sơ khai. Ưu điểm là đơn giản, nhưng điểm bất hợp lý là nhà đầu tư vẫn phải nộp thuế ngay cả khi giao dịch thua lỗ.

Trong khi đó, phương pháp CGT lại được đánh giá là công bằng và hợp lý hơn. Theo công thức tính CGT, thu nhập chịu thuế được xác định bằng chênh lệch giữa giá bán bình quân và giá mua bình quân của số lượng cổ phần tương ứng, sau đó nhân với thuế suất. Như vậy, chỉ khi có lãi, nhà đầu tư mới phải nộp thuế thu nhập cá nhân.

Đề xuất không đánh thuế thu nhập cá nhân khi lỗ chứng khoán, chỉ thu 3% phần lãi
VAFI đề xuất không đánh thuế thu nhập cá nhân khi lỗ chứng khoán, chỉ thu 3% phần lãi

Trên cơ sở đó, VAFI kiến nghị áp dụng phương pháp CGT trong dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi năm 2025. Đồng thời, đơn vị này cũng đề nghị bãi bỏ sắc thuế thu nhập cá nhân áp dụng đối với cổ phiếu thưởng.

Ngoài ra, VAFI đề xuất mức thuế suất áp dụng là 3%, thu theo từng lần bán chứng khoán. Cách tính cũng được đề nghị áp dụng thống nhất cho cả nhà đầu tư trong nước và nước ngoài (không thành lập pháp nhân tại Việt Nam), tương tự như cách thức đang vận hành từ trước đến nay. Ngoài ra,

“Mức thuế suất 3% là hợp lý để khuyến khích sự phát triển của thị trường chứng khoán, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp niêm yết huy động nguồn vốn lớn từ khu vực dân cư và nhà đầu tư nước ngoài”, văn bản nêu rõ.